جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مبنای کار شلینگ این است که یک اثر هنری حقیقی از«مطلق» سرجشمه می گیرد و به وسیله هنرمند نابغه، به نمایش در می آید. هنر، ظهور مطلق است و بنابراین فیلسوفی که مطلق را جستجو می کند، باید اثر هنری را در مرکز تأمّل فلسفی خود قرار دهد؛ زیرا هنر، عصارة طبیعت است و وجودی است که با استفاده از زبان، به نظم در آمده است. همچنین بواسطة اینکه اثر هنری، تابع قالب شناسایی انسان است، متضمّن تاریخ «من استعلایی» است. از این رو، یک اثر هنری، محلّ وحدت وجود و اندیشه است. شلینگ این وحدت را «مطلق» می نامد و براین عقیده است که کار فیلسوف، تأمّل بر فرایندها و قوانین زیبایی شناسی است.

یکی از براهین با اهمیت و عمیق اثبات وجود خدا برهان کیهان شناختی است. به همین لحاظ دراین مقال به مباحث گونه گون پیرامون این سنخ از برهان می پردازیم. در ابتدا این برهان را در پهندشت تاریخ می بررسیم و سیر تاریخی و چگونگی تدوین و نضج آن را از نظر می گذرانیم. از افلاطون تا دهه های معاصر در برگیرنده این پیشینه سیر تاریخی می باشد. سپس سه روایت مشهور و مهم این برهان را تبیین و تدقیق خواهیم کرد. این قول متکی بر نظر کرایگ است که برهان کیهان شناختی را در سه روایت عمده: کلامی کیهان شناختی، برهان وجوب و امکان و برهان مبتنی بر اصل جهت کافی می داند. سپس بر اساس معتبرترین براهین مربوطه هر یک از روایت های فوق الذکر را تشریح و توضیح می دهیم. و آنگاه ایرادات و اشکالات بنیادین و اساسی را که بر پیکره هر یک از براهین و مقدمات آنها از جانب منتقدین وارد آمده، ابتدا بیان و سپس به بررسی و ارزیابی این انتقادات وارد آمده می پردازیم. البته در این راه سه مفهوم عمده از هر برهان را گزینش و مباحث را پیرامون آن مفاهیم مطرح می کنیم: مفاهیم علیت، وجوه و جهت کافی این سه مفهوم اصلی و اساسی هستند.

نفس و مراتب کمال و نزول موضوع این پایان نامه است. عناوین بخشهای آن عبارتند از: مفهوم نفس ومراتب نفس در قرآن کریم، مفهوم نفس و درجات عالی و نازل آن طبق مشاهدات و مکاشفات عرفانی و صوفیه و برخی از آیات و روایات، نظریات فلسفی صدرالدین شیرازی در این زمینه؛ فیلسوفی که تعالیم و حیانی ومشاهدات عرفانی را با مقولات عقلی توأم ساخت.

کانت در طبع دوم کتاب «نقد عقل محض» در مبحثی تحت عنوان «رد ایده آلیسم»، برای پاسخ به شکاکیت در باب عالم خارج، استدلالی ارائه می کند تا نشان دهد که وجود اشیاء خارجی شرط ضروری آگاهی از خود در زمان است و از این رو حتی تجربه درونی که از نظر دکارت تردیدناپذیر بود، تنها بر مبنای تجربه بیرونی امکان دارد. این راهبرد ضد شکاکانه که به نام استدلال استعلایی مشهور شده، توسط شارحان و فیلسوفان معاصر مورد تفسیرها و بازسازی های مختلفی قرار گرفته است. استدلال استعلایی ضد شکاکانه، شکاکیت در باب عالم خارج را از این طریق ابطال می کند که سعی می کند نشان دهد تجربه یا شناخت عالم خارج شرط ضروری برخورداری از نوعی شناخت، مفهوم یا توانایی شناختی است که از نظر شکاک غیر قابل مناقشه است یا لازمه بیان موضع شکاکانه است. استدلال های استعلایی ضد شکاکانه نوکانتی و نیز تفاسیری که از استدلال کانت صورت گرفته است، اغلب یا رویکردی معرفت شناختی دارند (که وجود اشیاء خارجی را شرط توجیه نوع خاصی از احکام می دانند)، و یا مبتنی بر تحقیق گرایی هستند (که وجود اشیاء خارجی را شرط معناداری احکام مربوط به آن ها می دانند). اما هیچ یک از این رویکردها نمی تواند پاسخی رضایت بخش برای رد شکاکیت ارائه دهند. در این پایان نامه تفسیری از استدلال «رد ایده آلیسم» کانت طرح و بررسی شده که نشان می دهد این استدلال ناظر است به شرایط ضروری تشکیل نوع خاصی از باورهای ما. بر مبنای این تفسیر، مقصود اصلی کانت در رد ایده آلیسم این است که تجربه عالم خارج شرط ضروری آن است که اصلاً بتوانیم حکمی در باب نظم حالات درون ذهنی خویش صادر کنیم. واژگان کلیدی: شکاکیت، شکاکیت در باب عالم خارج، ایده آلیسم، رد ایده آلیسم، استدلال استعلایی.

چکیده نظریه اتحاد حقیقه و رقیقه نظریه ای است که در حکمت متعالیه در پرتو اصل علیّت و حمل معلول بر علت به منصه ظهور رسیده است. در حکمت متعالیه مدار جاعلیت و مجعولیت وجود است و رابطه علیت یک رابطه وجودی است که بین دو موجود برقرار است. اما این رابطه با سایر روابط متفاوت است. مسئله این است که ارتباط علت و معلول به طور خاص و ارتباط عله العلل با سایر معالیل به طور خاص به چه نحو می باشد. آیا همان طور که مشائین قائلند به نحو تباین است و یا به نحوی از اتحاد برمی گردد. صدرالمتألهین با استخدام اصول فلسفی خود نظیر اصالت وجود، تشکیک وجود و امکان فقری سعی در تبیین نحوه ارتباط علت و معلول برآمده است. در فلسفه وی هستی طبقاتی و ذومراتب است و تفاوت مراتب آن به شدت و ضعف است. هر مرتبه مادون معلول و رقیقه مافوق و همه معلول و بلکه عین الربط به هستی مطلق می باشند. لذا رابطه علیت، رابطه ای نیست که متقوم به دو طرفی باشد که با صرف نظر از این رابطه تقرری داشته باشند؛ بلکه رابطه ای است میان دو مرتبه از مراتب حقیقت وجود که نسبت بین آنها حقیقت و رقیقت است. مرتبه عالی حقیقت و مرتبه شدت یافته مرتبه دانی و مرتبه دانی رقیقت و وجود تنزل یافته مرتبه عالی است. ارتباط بین آنها از بالاترین حد پیوستگی و اتصال برخوردار است تا آنجا که تا مرز حمل و اتحاد نیز پیش می رود. حمل معلول بر علت گویای اتحاد خاص بین آنهاست که از آن به اتحاد حقیقه و رقیقه تعبیر می شود. حمل حقیقه و رقیقه حملی است که در آن نه مفهوم مدنظر است و نه مصداق، در واقع حمل مرتبه-ای از مراتب تشکیکی وجود بر مرتبه دیگر است که طبق مبانی ارسطویی، چنین قضیه ای محال است. ظهور نظریه اتحاد حقیقه و رقیقه، در مورد علت مطلق به صورت قاعده «بسیط الحقیقه» می باشد. این نظریه در فلسفه اسلامی آثار و لوازم بسیاری دارد که از جمله مهم ترین آنها مسئله توحید، علم الهی، معاد جسمانی، اتحاد نفس با قوای خویش، اتحاد عاقل و معقول و... است.

یکی از مسائل اصلی فلسفه در قرن بیستم، مسئله ی زبان بوده است. فلاسفه ی بزرگ این قرن هریک به نحوی به این موضوع پرداخته اند. در این میان می توان دو رویکرد عمده نسبت به زبان را تشخیص داد: رویکرد فلاسفه ی تحلیلی و رویکرد فلاسفه ی قاره ای. فلاسفه ی تحلیلی می کوشند از طریق تحلیل منطقی زبان، مسائل فلسفی را مورد بررسی قرار دهند. از سوی دیگر زبان از نظر فلاسفه ی قارّه ای ابزاری برای بیان مقصود نیست بلکه شکل دهنده و قوام بخش ساختار اندیشه است. این رساله به مقایسه ی رویکرد متقدّم و متأخّر فیلسوفی که معمولاً در ردیف فیلسوفان تحلیلی قرار می گیرد یعنی لودویگ ویتگنشتاین نسبت به زبان و یکی از مهم ترین فلاسفه ی قارّه ای یعنی مارتین هایدگر می پردازد. لذا پرسش اصلی این رساله آن است که این دو فیلسوف در چه مواضعی به یکدیگر نزدیک شده و در چه جاهایی از هم فاصله می گیرند. به نظر می رسد که تغییر رویکرد ویتگنشتاین دوّم در آثار متأخّرش از فاصله او با فلسفه ی قاره ای می کاهد و او را در برخی مواضع به هرمنوتیک هستی شناسانه و آراء هایدگر در مورد زبان نزدیک می کند.

چکیده:هدف پژوهش آشنایی بیشتر با آراء و نظرات این فیلسوفان در حوزه مفاهیم دینی چون گناه بوده است. روش پژوهش به شیوه کتابخانه ای بوده است. نتیجه کلی نشان میدهد انسان همچون معمایی است که تنها جنبه یا جنبه هایی از او از تاریکی جهل به روشنایی دانایی قابل حل است و فیلسوفان اگزیستانسیل امکان نهایی و کلی این فرایند دانایی است.

هدف پژوهش شناساندن وظائف و تعهدات شیعیان به جامعه اسلامی خصوصا جوان در دوره غیبت و عدم حضور مهدی ( عج ) است. روش پژوهش : کتابخانه ای و میدانی . نتیجه در این پژوهش تمامی صفات و ویژگیهای حضرت بقیه الله الاعظم ( عج )، مفهومی انتظار واقعی و وظایف منتظرین از نظر روایات و کتب معتبر و انواع و اقسام ادعیه ای که بخاطر تعجیل در ظهور، سلامتی حضرت و ... در کتب وجود داشته جمع آوری شده است.

این تحقیق پایانی در موضوع مهدویت در قالب دو بخش و چندین فصل نگارش شده از آنجا که اعتقاد به مهدویت موجب استحکام اعتقادات راسخ دیگر دینی می شود و امید را در دلها زنده می کند لذا دارای بحث گسترده و عمیق می باشد مهدویت یعنی نزدیک شدن به امام زمان(عج) که یک نزدیک شدن معنویست، می باشد زیرا این نزدیکی و شناخت باعث ایجاد مشکل برای استکبار و استعمار درونی و بیرونی می شود. اعتقاد به قضیه مهدی(عج) و موضوع ظهور و فرج و انتظار، گنجینه عظیمی است که ملتهامی می توانند از آن بهره های فراوانی ببرند زیرا این اعتقاد به امام زمان(عج) است که شیعه را تا امروز، از آن همه پیچ و خمهای عجیب و غریبی که در سر راهش وجود داشته عبور داده است. برخی بر این عقیده اند که مهدیگری در آغاز اسلام نبوده و از نیمه دوم سده یکم در میان مسلمین پیدا شده، گروهی محمد بن حنیفه را مهدی نامیده و مرگ وی را انکار کردند و همچنین در طول تاریخ کسانی بودند که ادعای مهدویت می کردند که اسامی آنان در تواریخ به ثبت رسیده است مثلا گروهی از مسلمین محمدبن حنیفه را امام مهدی معرفی کردند گروهی از اسماعیلیه، اسماعیل فرزند امام صادق(ع) را معرفی کره اند. مطلب دیگری که در این نوشته بحث شده، در زمینه قرآن کریم که کتاب خداست، درآن هرگز باطلی راه نیافته است و هیچگاه نیز راه نخواهد یافت این کتاب بیانگر همه حقایق است آیا ممکن است قرآن درباره این مسئله بس بزرگ و مهم که باعث ایجاد تبدل و تغییر عظیمی در زندگانی خواهد شد سخنی به میان نیاورده باشد؟ قرآنی که از غلبه روم بر ایران خبر می دهد. همانا بحث مهدویت نیز در احادیث فراوانی ذکر شده است و این احادیث دارای منابع معبر می باشند که همین امر خود دلیل محکمی بر وجود مهدویت می باشد به عنوان مثال به ذکر روایتی از بین روایات می پردازیم. پیامبر اکرم(ص) فرمودند : دنیا سپری نمی گردد تا اینکه مردی از اهل بیت من که هم نام من است بر عرب حکومت کند. احادیث نبوی، درباره مهدی ( عج) در کتابها و اسناد عالمان مذاهب اسلامی به اندازه ای فراوان است که به ندرت در موضوعات دیگر یافت می شود، این کثرت در مآخذ و طرق روایی اهل سنتیز به خوبی چشمگیر است که هیچ یک از محققین از هر فرقه ای باشد نمی توانند متواتر بودن آنها را رد کنند. مهدویت و اعتقاد به مهدی نیز در میان مسلمانان اختصاص به یک مذهب از مذاهب اسلامی ندارد بلکه روایات و اقوال بسیار، همه معتبر می باشند. در میان غربیها نیز عقیده به ظهور یک رهایی بخش بزرگ مطرح بوده و منحصر به شرقیها نمی باشد بلکه اعتقاد جهانی است در میان ادیان مختلف هم مهدویت وجود داشته و ازآن نام برده شده، مثلا مهدویت در مسیحیت، هندو، بودا، یهود، می توان نام برد. بحث بعدی معنا و مفهوم انتظار است، انتظار از لحاظ لغوی به معنای چشم براه بودن می باشد که دارای ابعاد مختلفی از جمله عقیدتی و عملی است و هر کدام از این ابعاد بعدهای مختلفی از جمله بعد نبوت، توحید، معاد و غیره می باشد انتظار یکی از مهمترین مسائلی می باشد که باید تک تک مسلمین آن را مورد توجه قرار دهند زیرا در این زمان انسان منتظر بیش از هر زمان دیگر امتحان می شود چرا که انتظار در این موقعیت تکلیف حساسی است. که یکی از ابعاد تکلیف حساس در روزگاران غیبت، حفظ دین و نگهبانی مرزهای عقیدتی می باشد پس جامعه منتظر نباید درباره این امر عظیم سستی روا بدارند. زیرا انتظار یک بسیج عمومی است پس نباید از آن غافل شد چرا که منتظران حقیقی برادران پیامبر(ص) می باشند و همچنین رابطه ناگسستنی با امام ( ع) دارند و از اولیای خداوند هستند و هدف انبیاء الهی و جانشینان آنان این بوده است. در آخر هم به ویژگی های حکومت های جهانی که آن ویژگیها عبارتند از : 1- تجدید اسلام 2- وحدت امت 3- رشد عقلی 4- برپایی عدالت 5- رفاه و آسایش و غیره است پرداخته شده.

کوشش علم "اخلاق" در راستای کمک به انسان جهت کشف فضیلت های راستین و رسیدن او به سعادت و کمال است. اهمیت این بحث در پاسخ به این پرسش مشخص می شود که «کدام یک از آموزه های اخلاقی، انسان را در رسیدن به سعادت و کمال یاری می کند؟» از میان تمام نظریات مختلف و متفاوت، نظریه ی اخلاقی "توماس آکوئیناس"، محور اصلی این پایان نامه را تشکیل می دهد؛ اخلاقی که مبتنی بر قانون طبیعی است. آکوئیناس بر آن است که عقل با دین و ایمان، هماهنگی تقریباً کاملی دارد. او آراء و افکار فلسفی ارسطو را با مسیحیت هماهنگ دانست. براین اساس، وی معتقد است که هیچ انسانی به هیچ نحو رستگار نمی شود مگر اینکه هدف نهایی خود را که خدا است، بشناسد. توماس می گوید: این امر نه تنها از طریق وحی، بلکه از راه عقل نیز حاصل می شود. پایان نامه حاضر، ضمن تبیین رابطه ی بین اخلاق و قانون طبیعی؛ ابتدا به بررسی پیشینه ی اخلاق در میان فلاسفه ی شهیر پیش از آکوئیناس پرداخته، سپس آراء آکوئیناس را در مورد اخلاق، مورد نقد قرار داده است و در نهایت مفاهیمِ فضیلت و سعادت در ارتباط با اخلاق، بررسی خواهد شد. همچنین به این پرسش که "آیا قانون طبیعی، مبرّا از معایب و نواقص است یا نه؟" پاسخ داده خواهد شد.