جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

وجود رنج در زندگی انسان واقعیتی بدیهی و ناخوشایند است. موضوع رنج کشیدن انسان همواره مورد بحث علما و دانشمندان بزرگ بوده تا میزان رنج کشیدن انسان و احتمال برخورد وی با تجربه‌های تلخ کاهش یابد. از گذشته تا به­حال تحقیقات علمی گوناگونی در حوزه‌های مختلف دین، روان­شناسی و جامعه‌شناسی صورت گرفته است. برای تسکین و تسهیل رنج ابتدا باید شناخت صحیحی از عوامل ایجادکننده آن داشت. نوشتار حاضر با مبنا قراردادن اعتقاد به اشتراک برخی از مسائل مانند رنج در تمام انسان‌ها و در تمام اعصار و نیز خطاناپذیر بودن علم ائمه اطهار (ع) عوامل رنج در نهج‌البلاغه را بررسی و نقش منجی در تسکین برخی از این عوامل از نگاه نهج‌البلاغه را تبیین می­کند. مقاله حاضر باروش توصیفی-تحلیلی، علل و عوامل رنج در دو دسته‌ عوامل رنج‌های انتخابی و غیرانتخابی را بیان می­کند. با جست­وجو در نهج‌البلاغه مشخص شد که بیشترین عوامل رنج انسان دررابطه با انتخاب‌های اوست. از عوامل رنج‌های انتخابی مواردی مانند حرص و طمع، کوتاهی در ادای حقوق دیگران، حسد، فقر، اختلاف و تفرقه و از عوامل رنج‌های غیرانتخابی، عواملی مانند فقدان عزیزان، فتنه، آزمایش و... را می‌توان نام برد.

مسئله مهدویت به خاطراهمیت، ضرورت، گستردگی و ابعاد متعدد آن از منظرهای مختلف و زوایای گوناگون قابل بررسی است که ‌‌‌یکی از این مباحث ارتباط معنوی با امام زمان (عج الله تعالی شریف) است. در پژوهش حاضر کارکردهای ارتباط معنوی با امام زمان(عج الله تعالی شریف) در عرصه خانواده در سه حوزه اعتقادی، عاطفی و اخلاقی با استفاده از فرمایشات اهل بیت (ع) مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به اهمیت انس با آن حضرت در خانواده و بین اشخاصی که ارتباط معنوی را مخصوص افراد ویژه‌‌‌ای می‌‌‌دانند، این ارتباط نه تنها به زندگی امنیت و آرامش می‌بخشد بلکه رابطه‌‌‌ای که اعتقادی، عاطفی، اخلاقی باشد تمام کاستی‌‌‌های زندگی افراد را نیز کامل می‌‌‌کند. ‌‌‌محبت امام زمان(عج الله تعالی شریف) و پیوند خانواده با امام از کارکردهای عاطفی و نیز رشد فضایل و دوری از رذایل در عرصه اخلاقی از مهمترین یافته‌‌‌های این پژوهش می‌‌‌باشد. ‌‌‌از آثار بررسی این کارکردها ترغیب و تقویت ارتباط با امام زمان(عج الله تعالی شریف) در عرصه خانواده است. ‌‌‌

هدایتگری و تربیت انسان به‌عنوان کارکرد اصلی قرآن در تمامی آیات نمود دارد. در این میان فرایند نسخ و مجموعۀ آیات ناسخ و منسوخ به‌عنوان بخشی از آیات قرآن، دربردارندۀ دلالت‌های تربیتی قابل توجهی است که غفلت از این نقش، سبب تصور بیهودگی، لغویت و عدم کارایی این دسته از آیات و به دنبال آن منشأ نظریۀ انکار آیات منسوخ از جانب برخی قرآن‌پژوهان گردیده است؛ این نوشتار با روش اکتشافی به استخراج دلالت‌های تربیتی فرایند نسخ پرداخته است. مبنایِ ضعف نفس و تطور وسع انسان، اهدافِ تثبیت ایمان، رسیدن به خودآگاهی و پرورش روحیه التزام به اوامر الهی، اصلِ مدارا، فضل، تکلیف به قدر وسع، ایجاد انگیزه و روش تربیتی ترغیب و ابتلاء از مهم‌ترین دلالت‌های تربیتی فرایند نسخ می‌باشد.