جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کلیفورد با ثابت‌دانستن حقیقت عالم و صادق دانستن گزاره در‌‌مطابقت با آن، تنها راه توجیه باور را ارائه دلایل عقلی کافی می‌داند. او با اتخاذ رویکرد «لاأدری‌گری» در‌شرایط قفدان قرینه‌کافی، معیاری غیرقابل‌اجرا مطرح می‌کند و با غفلت از ساحات مختلف وجودی انسان، بسیاری از نیازها و باورهای مهم را به‌حالت تعلیق درمی‌آورد که در‌‌مواردی مستلزم قبول ناآگاهانه یک‌طرف قضیه می‌گردد. جیمز حقیقت عالم را سیال می‌داند و با توصیه به‌آسان‌باوری، حقیقت و صدق را به‌سودمندی فرومی‌کاهد و از اراده معطوف به‌باور سخن می‌گوید. او برآن است که هرگاه ساحت معرفتی نتواند دلایل‌کافی برای توجیه ارائه کند، بقیه ساحات، با استناد به‌ادله عملی، یاری‌گر انسان در‌کسب معرفتند. به‌نظر می‌رسد برای رهایی از نقاط ضعف مطرح در ‌نظریه کلیفورد و جیمز، می‌توان رهیافت میانه‌ای را در‌پیش گرفت و گزاره‌های بدون‌قرینه را به‌نوعی تلقی به‌قبول کرد که در‌‌موضع صدق قرار نگیرد و با پذیرش آن گزاره، بدون فروکاستن معنای صدق و بدون ادعای صدق برای گزاره مفروض، از آثار آن بهره‌مند گشت.