جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در مقالۀ حاضر با انجام بررسی‎هایی در فرااخلاق، سعی شده تا به بررسی مسئولیت اخلاقی ارتکاب به ارائۀ عمدی اطلاعات کاذب پرداخته شود. برای انجام این پژوهش، از دو روش تحلیل مفهومی و موازنۀ متأملانه استفاده شده است. ابتدا ذکر شد که مهم­ترین مصداق اطلاعات کاذب عمدی، گزارش‎های سازمانی غلط است و سپس بررسی گردید که این امر در چه شرایطی اتفاق می‎افتد. بنابراین، در گام نخست بررسی شد که آیا ارائۀ اطلاعات کاذب عمدی از نوع دوراهی (تنگنای) اخلاقی هست یا نه، و سپس بررسی شد که آیا دوراهی‎های اخلاقی منطقاً به تناقض می‎رسند یا خیر. در گام دوم بررسی شد که آیا ارائۀ اطلاعات کاذب در شرایط فشار اتفاق می‎افتد یا خیر و لذا شرایط امکان تصمیم اخلاقی تحت فشار مورد بررسی قرار گرفت و این نتیجه حاصل شد که عمل به اخلاق مراقبت‎گرا و تبعیت از بهترین رویه‎ها بر اساس «آزمون حجاب نارک جهل»، «آزمون شفافیت»، و «آزمون سکونت‎پذیری»، درست‎ترین کار است به شرطی که عمل از زیر «کمک به رفع فقر و فاصلۀ طبقاتی و اجتماعی بین فقیر و غنی» نگریزد. در گام سوم بررسی شد که آیا ارائۀ اطلاعات کاذب عمدی به دلیل ضعف اراده است یا خیر. در انتهای بررسی، دو عامل مهم اراده و میل مطرح شد و بر اساس نظریۀ «خود کامل»، هشت گزاره برای تعیین مسئولیت اخلاقی ارائه گردید و در انتها ذکر شد که اگر با مسئلۀ «میل مقاومت‎ناپذیر» روبه‎رو بودیم، مسئولیت اخلاقی باید بر اساس قاعدۀ «واکنش متعادل به براهین» تعیین شود.

شبکه‌‎های اجتماعی در ایران امروز، یک تجربه ملی جدید است که روابط بین افراد خانواده، دوستان، کارکنان و کارفرمایان، همکاران شرکتی و سازمانی، رئیس و مرئوس، فرادست و فرودست، افراد در مرکز و افراد در حاشیه، و دولت و ملت را تحت تأثیر قرار داده است. بسیاری از افراد، ذوق‎‌زده از امکان تعامل و آگاهی‌یابی سریع و بی‎حد و حصر از وقایع دور و اطراف و جریان‎‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، آن را فرصتی برای آگاهی جمعی، تحقق دموکراسی، آزادی، و فرصت‎‌های برابر می‌شمارند. گروهی دیگر، آن را عامل خوراک‏‌دهی اطلاعاتی یک‎‌سویه به جوامع برای شکل‎‌دهی فکری آن‌ها تلقی می‎‌کنند و آن‌ها را ابزارهای برساخت فرهنگ‎‌های بدیل می‌دانند. عموم جهت‎‌گیری‎‌های مطرح شده در این دو دسته بزرگ، عموماً سیاسی – رسانه‌‎ای و برای حفظ یا به هم زدن توازن قدرت است حال آن‌که همه آن مناظر را می‎‌توان از جنبه اخلاقی نیز بررسی و تفسیر کرد و برای افرادی که در صدد زیست اخلاقی در جامعه اطلاعاتی امروزی‎‌اند، تنگناهای اخلاقی حاصل از این شبکه‌ها را پر رنگ کرد و نشان داد. در این نوشتار، سعی بر آن است که مسائل شبکه‌های اجتماعی در جوامع را از منظر فلسفی- اخلاقی بررسی شود.