جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مصرف خمس، از مباحث پرابتلا و برجسته کتاب خمس است. اختلاف شیعه و سنی، علاوه بر اصل خمس، در مصارف آن نیز وجود دارد. این اختلاف ممکن است ناشی از عدم درک عموم الفاظ، شرایط تخصیص، تمثیل، تحدید و نیز ترجیح برخی مقاصد احتمالا سیاسی بر مفاد نص باشد. دانش فقه و تفسیر قرآن، با هدف معناشناسی واژگان قرآن، ارتباط وثیقی با دانش معناشناسی برقرار کرده است؛ زیرا فهم دقیق معانی واژگان قرآنی، تاثیر مستقیمی در فهم صحیح احکام دارد. بر این اساس، در این تحقیق با روش معناشناسی، واژگان «ذی القربی»، «یتامی» و «مساکین» را تبیین کرده‌ایم. روش پژوهش در این مقاله، توصیفی-‌تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات، به‌صورت کتابخانه‌ای از منابع فقهی، روایی و تفسیری است. درباره اصناف سه‌گانه در آیه، دیدگاه شیعه با اهل تسنن تفاوت ماهوی دارد. شیعه، تمامی خمس را از آنِ خاندان پیامبر(ص) می‌داند، درحالی‌که اهل تسنن، تنها سهم ذی‌القربی را برای بنی‌هاشم قرار می دهد. نوشتار حاضر، این موضوع را در میان دلایل مخالفان و گفتار موافقان به بحث نهاده است. واکاوی تعریف این واژگان، در بررسی دلایل هر دیدگاه، نقش کلیدی دارد.