جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نویسنده کتاب مولانا مقری محمد طیب(1315ه.ق – 1403 ه.ق)، نوه محمد قاسم نانوتوی( بنیانگذار دارالعلوم دیوبند) است. ایشان مستقیما و بدون واسطه از اساتید مبرز دیوبند بهره برده است و همچنین بمدت 60 سال رئیس جامعه الاسلامیه دارالعلوم دیوبند بوده است و به خوبی با اندیشه و تفکرات دیوبندی آشنایی دارد و این کتاب آخرین اثر و عصاره زندگی شیخ مقری است که پس از مرگ شیخ مقری درسال 1408 انتشار یافت. وی در مقدمه کتاب می گوید این اثر تصویری درست از مذهب دیوبندیه به کسانی خواهد داد که دیوبند را از نزدیک ندیده اند . ولانا محمدتقی عثمانی در مقدمه اش بر این کتاب می نویسد : علماء دیوبند یک فرقه مجزا از جمهور نیستند. وی برای تبیین این عقیده اش چنین می نویسد: فلم تکن ایه حاجه فی الواقع الی کتاب مستقل یتناول مذهب علما دیوبند بشرح او ابانه لانهم لیسوا فرقه او جماعه شقت طریقا فکریا او عملیا یختلف عن طریق جمهور الامه المسلمه بل انهم یتبعون فی تفسیرالاسلام و عرضه نفس المذهب الذی اتبعه جمهور الامه عبر اربعه عشر قرنا ام الدین و تعالیمه الاساسیه انما تنبع من الکتاب و السنه و انها تعالیم الکتاب و السنه فی شکلها الشامل هی اساس مذهب علماء دیوبند آغاز کتاب از ص 63 بیش از یک قرن است که علما دینی دیوبند منهج فکری خویش را تبلیغ می کنند طوری که نزد عامه و خاصه شناخته شده اند و شرق و غرب را پپر فته اند ( لکنهم لم یعتمدوا فی نشرها علی الدعایات و الاعلانات و النشرات وسائل الاعلام المعروفه المتبعه و اما اعتمدوا فی ذلک علی الدرس و التدریس و التعلیم و التربیه) ص 65 فی ضوء الکتاب و السنه علی ذلک المزاج ص 65 مقصود از علماء دیوبند: منظور فقط علمایی نیستند که در دارالعلوم دیوبند درس خوانده باشند بلکه هر عالمی که ایده و فکرش به احمد بن عبد الاحد سرهندی و شاه ولی الله دهلوی و امام نانوتوی و شیخ کنکوهی و شیخ یعقوب نانوتوی وابسته باشد. نویسنده کتاب را در سه بخش دسته بندی می کند: 1. شرح مذهب اهل سنت بر اساس کتاب و سنت 2. تطبیق مذهب علماء دیوبند بر اساس مذهب اهل سنت 3. آوردن مثال هایی برای تطبیق این معنا در ادامه نویسنده کتاب بیان می کند که علمای دیوبندی تلاش کرده اند در همه امور حد وسط و اعتدال را رعایت کنند. یعنی به علمای همه علوم اسلامی احترام می گذارند و رد شعبه ای خاص از علوم و علمای آن نمیپردازند این طور که تصوف را رها کنند و به حدیث بچسبند یا برعکس به حدیث بچسبند تصوف را رها کنند و یا همینطور در مورد کلام و دیگر علوم.