جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مفسران پنج دیدگاه عمده درباره مفهوم واژه­ "بیان " در آیه­ 4 سوره­ الرحمن دارند. عده­ای از مفسران، بیان را به معنای قدرت تکلم، برخی به معنای بیان کردن همه­چیز، گروهی به معنای اسامی اشیاء و جنبندگان، تعدادی به معنای قدرت تعقل و عده­ای هم به معنای قرآن کریم می­دانند. با توجه به اختلافات موجود در معنای بیان و نبود پژوهش مستقل در این زمینه، این مقاله با روش تحلیلی- توصیفی، معنای درست بیان را در این آیه واکاوی می‌کند. طبق بررسی­های صورت گرفته در این نوشتار، نظر کسانی که بیان را به معنای تکلم می‌دانند، جامع و دقیق­تر به نظر می‌رسد؛ زیرا اولین معنایی که در سیاق آیات نخستین سوره­ الرحمن از این واژه­ به ذهن متبادر می‌شود، معنای تکلم است و در آیه چهارم سوره ابراهیم، تبیین به زبان نسبت داده شده است. از سوی دیگر خداوند متعال، قرآن را بیانی برای مردم (بیانٌ للنّاس) می‌خواند و از آن­جایی که ماهیت قرآن در عصر نزول، جز ماهیت گفتاری و زبانی نبود، مشخص می‌شود که منظور از بیان، سخن گفتن است. از طرفی، معانی دیگری که مفسران برای بیان ذکر کرده‌اند، به نحوی به زبان و تکلم مرتبط هستند.