جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این تحقیق با هدف تبیین ضرورت «خود−ارزیابی» و تناسب آن با اصول تربیت دینی انجام گرفت. روش تحقیق، توصیفی−تحلیلی بود. براساس یافته‌ها مشخص شد که خود−ارزیابی با هشت اصل تربیت اسلامی‌ (اصل جامعیت، اصل توحید و اخلاص، اصل مشارکت و مسئولیت، اصل تفاوت‌های فردی، اصل گرایشات مثبت دینی، اصل عذرپذیری و جبران، اصل کرامت و اصل مداومت و نظارت دائمی) متناسب بود و بر ارزشیابی رایج (شناخت−محور، کمی ‌و معلم−محور) مزیت دارد. همچنین، به‌ کار بردن خود−ارزیابی در برنامه درسی تربیت دینی می‌تواند از حالت حداقلی (به صورت مکمل) تا حالت حداکثری (تنها مدل ارزیابی) متفاوت باشد. درنهایت، استلزامات کاربرد خود−ارزیابی در برنامه درسی تربیت دینی مطرح شده است.

در قرن بیست ‌و یکم، معنویت بیش‌ از پیش در جوامع بشری و زندگی مردم جهان اهمیت یافته است. در نظام­ های آموزش و پرورش در سراسر جهان نیز تربیت معنوی مورد توجه قرار گرفته است و تلاش شده است که در برنامة درسی مدارس جایگاهی به آن اختصاص داده شود. هدف مقالۀ حاضر شناسایی و تبیین آرای دیوید کار، فیلسوفی که به‌خاطر آثارش در زمینۀ تربیت معنوی شهرت دارد و ارائۀ اصول و روش مبتنی بر این آراست. از یافته‌های این پژوهش نتیجه می‌گیریم اصول شامل عقلانیت، محوریت منش، همراهی دین و معنویت، فراگیربودن ارزش‌ها و آموزش حقایق و پرورش فضایل معنوی است که با روش‌های ظرفیت انتقاد و گفت‌وگو، انتقاد از خود، علاقه و احترام به دیگران، مشارکت دوجانبۀ مدرسه و خانه، آگاهی از معنویت و درک ارزش‌ها، به‌کارگیری هنر و ادبیات، سرمشق‌دهی، به‌کار‌گیری مربیان فضیلت‌گرا نه فضیلت‌آموز، به‌کارگیری علم در تربیت معنوی، مهارت‌آموزی به‌کارگیری مراقبه، به‌کارگیری حکایت و داستان و پرورش فضایل نظری و اصلی امکان‌پذیر است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده است.

هدف اصلی مقاله حاضر، تبیین مبانی معرفت‌شناختی طرح پایدیا و نقد آن است. مبانی فلسفی، مبانی روان‌شناختی، مبانی جامعه‌شناختی و مبانی تاریخی به‌عنوان بنیان‌های اساسی تعلیم و تربیت به ‌ویژه در حیطه برنامه درسی محسوب می‌شوند و مبنای معرفت‌شناختی می‌تواند در بستر مبانی فلسفی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. در این مقاله، دیدگاه معرفت‌شناختی آدلر در قرن بیستم مورد بررسی قرار گرفت و ارتباط نظریه مذکور با برنامه درسی پیشنهادی او به نام پایدیا تبیین شد. روش تحقیق در مقاله حاضر، توصیفی- تحلیلی و نقد بر اساس دیدگاه‌های معاصر است. طبق یافته‌های مقاله حاضر، بین سطوح خیر برای ذهن و صور معرفت که در دیدگاه معرفت‌شناختی آدلر مطرح می‌شود و سطوح یادگیری در برنامه درسی پیشنهادی او ارتباط منسجمی وجود دارد. با وجود این، نقدهایی بر اساس دیدگاه‌های معاصر می‌توان بر دیدگاه معرفت‌شناختی او وارد کرد. نخست آنکه آدلر به معرفت ضمنی توجه نداشته است، دوم آنکه در بحث «جهان‌شمولی» و «ثبات» به نکته علم به معلوم اشاره نداشته است تا در چالش با بحث «پویایی علم» قرار نگیرد. سوم آنکه به بسط مهارت‌های پیشنهادی در طرح پایدیا بر اساس صورت معرفتی «دانستنِ چگونه» نپرداخته است.