جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در تبین رویکرد فلاسفة مسلمان به مسئلة شر باید گفت، فارابی اولین کسی بوده که به این مسئله پرداخته است. او بین شرور طبیعی و ارادی فرق قائل شده است. پس از وی ابن‌سینا رویکردی نیستی‌انگارانه به مسئلة شر داشته که به‌صورت مفصل در جوانب مختلف به این مسئله پرداخته است. پس از ابن‌سینا غالباً همین رویکرد برای فلاسفه بعدی ازجمله سهروردی، صدرالمتألهين، علامه طباطبائی، شهید مطهری، آيت‌الله جوادی آملی و آيت‌الله مصباح مورد توجه بوده است. در این پژوهش با روشی توصیفی و بعضاً تحلیلی به ‌دست می‌آوریم که فلاسفه اسلامی در حل مسئلة شر راه‌حلی ترکیبی را بیان می‌کنند. آنها شر را یک امری عدمی و نسبی می‌دانند که لازمة عالم مادی است. آنها قائلندکه براساس حکمت خداوند متعال در خلق نظام احسن هستی، شرور نسبت به خیر کثیر این عالم، قلیل می‌باشند و این شرور در بردارنده فوائد کثیری در عالم هستند.

«امید» یکی از مهم‌ترین نیازهای روانی و ریشه در کمال‌جویی فطری انسان دارد. امید یعنی انتظار رسیدن به امر مورد علاقه‌ای که اسباب آن فراهم است و از تحقق آن لذت و شادی حاصل می‌شود. امید نقش مهم و اثرگذاری در جنبه‌های مختلف زندگی دارد. آنچه معنویت اسلامی به آن توجه دارد، تقویت روحیه و ایجاد انگیزه از طریق «امیدواری» است که نتیجه‌اش رسیدن به یکی از جنبه‌های مهم زندگی انسان، یعنی سعادت حقیقی است. این پژوهش با روش تحلیلی و با گردآوری مطالب به‌صورت کتابخانه‌ای به دنبال تأمین این هدف است که نشان دهد که دین اسلام به‌عنوان دینی جامع و کامل و مطابق با فطرت انسان‌ها، تأمین نیازهای بشری را در راستای هدف غایی یعنی قرب الهی می‌داند. حاصل اینکه، معنویت اسلامی، براساس آیات قرآن کریم و روایات اهل‌بیت علیهم السلام عناصر و عوامل امیدآفرینِ همسو با هدف غایی را مورد توجه قرار داده و انسان‌ها را به سوی امیدی حقیقی که باعث رسیدن به آن سعادت حقیقی است، رهمنون می‌سازد.

«آرامش» از نیازهای فطری و گمشدۀ بشر امروز است؛ حالتی نفسانی همراه با آسودگی و ثبات که در آن اضطراب، نگرانی، خشم، درد و مانند آنها وجود ندارد. هدف از پژوهش، بررسی تحلیلی با رویکرد مقایسه‌ای از آرامش در معنویت اسلامی و معنویت‌های سکولار می‌باشد. یافته‌های به‌دست‌آمده نشان می‌دهد، معنویت‌های سکولار با نگاهی دنیاگرایانه، مدعی تأمین این نیاز شده و با دستورالعمل‌های دنیوی، انسان‌ها را به سوی سرابی از آرامش‌های دنیوی پوچ، زودگذر و سلبی که صرفاً نداشتن اضطراب است، راهنمایی می‌کنند که با آرامش الهی که آرامشی پایدار و ایجابی است، سنخیتی ندارد و راه‌کارهای بیان‌شده از سوی آنها یا ادعای توخالی است؛ یا تأیید ضعیف اسلام می‌باشد. اما دین اسلام به‌عنوان دینی جامع و کامل و مطابق با فطرت انسان‌ها، تأمین نیازهای بشری را در راستای هدف غایی یعنی قرب الهی می‌داند. ازاین‌رو، معنویت اسلامی، براساس آیات قرآن کریم و روایات اهل‌بيت علیها السلام، عناصر و عوامل آرامش‌آفرینِ همسو با هدف غایی را مورد توجه قرار داده و به بیان آنها می‌پردازد.

بنیان هر دینی بر آموزه‌های آن دین استوار است. یکی از آموزه‌های مهم در یهودیت، انسان‌شناسی است. یهودیت اهمیت کلیدی برای انسان قائل است؛ تا جایی که این امر بر آموزه‌های دیگر یهودیت تأثیرگذار می‌باشد. یکی از ابعاد بسیار مهم وجود انسان که مورد توجه همة فلاسفه، متکلمان، عرفا و اندیشمندان بوده است، بحث روح و ویژگی‌های آن است. توجه به این بُعد وجودی و ترسیم جایگاه آن در انسان می‌تواند کلید حل اختلافات بین ادیان باشد. این مقاله به صورت تحليلي ـ توصيفي و با استفاده از تحقيقات، کتب، اسناد و منابع کتابخانه‌اي مرتبط، تدوين شده است. حاصل آنکه با نگاهی به تاریخ یهودیت و کتاب مقدس و بعدها با تأثیر اندیشه‌های فلسفی یونان توسط فیلون، فیلسوف یهودی، دوساحتی بودن انسان و تأکید بر ساحت روحانی و مجرد به عنوان امری جاودانه در اعتقاد یهود، ثابت می‌شود.