جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بررسی عدالت و حجّیت سنّت صحابه، از دیرباز، کانون توجّه اندیشمندان مسلمان، به‌خصوص اهل سنّت بوده است؛ این مسأله به‌قدری مهم بوده که سنّت صحابه، هم‌ردیف کتاب و سنّت پیامبر قرار گرفته و یکی از منابع دینی آنان در تفسیر و تبیین قرآن و سنّت پیامبر بوده است. همچنین صحابی‌بودن راوی و باور به عدالت ایشان، ازجمله‌ی مهم‌ترین مبانی حدیث‌شناسی اهل سنّت محسوب می‌شود، به‌گونه‌ای که فهم صحابی از قرآن و سنّت، موجب حجّیت بخشی از سیره‌ی صحابه و پذیرش احادیث نقل‌شده از آنان شده است. در این جستار با روش تحلیلی- انتقادی، آراء ابن تیمیه در این رابطه مورد بررسی قرار گرفته است. ابن تیمیه به‌عنوان کسی که مبانی فکری وهّابیت را پایه‌ریزی نمود، به‌تبع سایر اندیشمندان اهل سنّت، با استناد به آیات و روایات، باور به حجّیت سنّت صحابه داشته و گونه‌ای از عصمت را برای صحابی پیامبر، به خصوص شیخین قائل است که آراء و ادلّه‌ی وی به‌ نقد و بررسی گذاشته می‌شود.

جامعیّت از ویژگی‌های قرآن است که مورد پذیرش اندیشمندان مسلمان قرارگرفته، اما نسبت به گسترۀ آن اختلاف‌نظر وجود دارد. تبیین صحیح از گسترۀ جامعیّت قرآن، ارتباط تنگاتنگی با مسألۀ خاتمیّت دارد. این جستار، درصدد اثبات پیوند و تلازم جامعیّت قرآن با مسألۀ خاتمیّت است که در این زمینه، تاکنون پژوهشی انجام ‌نشده است. همچنین، با توجه به مسائل نوپدیدی که به‌ظاهر در منابع دینی ذکر نشده، ادّعای جامعیّت قرآن و خاتمیّت پیامبرˆ با اشکال روبرو شده، که در این نوشتار برای رفع این چالش نیز، چاره‌اندیشی ‌شده است.