جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

افضل‌بودن و برتری امیرمؤمنان علی× بر دیگران بجز پیامر اسلام| از دلایل مهم شیعه بر حقانیت امامت حضرت علی× و جانشینی ایشان پس از رسول خدا| می‌باشد؛ اما فخر رازی یکی از مفسران و متکلمان اهل سنت در کتاب الأربعین فی اصول الدین دلایل افضل‌بودن امیر مؤمنان علی× همچون آیه مباهله، سبقت ایمان، اعلم‌بودن، جهاد و شجاعت حضرت علی× و دیگر روایت‌های دلالت‌کننده بر امتیازات آن حضرت بر دیگران را نقد کرده است. در پژوهش حاضر تلاش شده است با بهره‌گیری از آرای اندیشمندان شیعه، به روش توصیفی و تحلیل محتوا، برخی از شبهه‌ها و اشکالات فخر رازی در این باره بررسی و نقادی گردد. نتیجۀ این بررسی‌ها نشان می‌دهد هیچ‌کدام از ایرادهای ایشان بر دلایل افضل‌بودن امیر مؤمنان علی× وارد نمی‌باشد.

هر انسان و جامعه ای زمانی به قله های سعادت و رستگاری دست پیدا خواهد کرد که بتواندعلاوه بر فراهم نمودن زمینه گرایش به معنویت با آفت های آن نیز مبارزه کند،یکی از راه های شناخت آفت های معنویت گرایی، عمل نمودن به توصیه شخصیت هایی همچون امیر مومنان علی علیه السلام است که خود مسیر رسیدن به بالاترین پله های معنویت را طی نموده است و آفت های آن را به بهترین شکل از سر راه خود برداشته است، در پژوهش پیش رو تلاش شده است با بهر جویی ازآیات الهی و سخنان و سیره امیر مومنان علی علیه السلام به روش توصیفی و تحلیلی زمینه های پیدایش وپیامد دنیاگرایی و راه کارهای پیشگیری از دنیا پرستی مورد بررسی قرار گیرد. داده های پژوهش: با بررسی آیات قرآن و سخنان وسیره امیر مومنان علی علیه السلام مشخص گردید که مهم ترین عامل آفت معنویت دنیاگری است. یافته های پژوهش: پس از بررسی آیات و سخنان و سیره امیر مومنان علی علیه السلام مشخص گردید که عواملی همچون، لذت های دنیایی،سستی ایمان ، نا آگاهی و اشرافی گرایی حاکمان می تواند زمینه دنیاگرایی را فراهم نماید وضربات جبران ناپذیری را بر معنویت گرایی مانند فراهم شدن زمینه انجام گناه،محرومیت از محبت خداوند،فساددین و یقین،حسرت و اندوه فراوان ، فساد عقل، ذلت و خواری، کوردلی و ورود در آتش جهنم ببار آورد. وبرای پیشگیری و درمان دنیاگرایی نیز می توان از راه هایی همچون ارتقای ایمان و یقین، ارتقای آگاهی، یاد مرگ و معاد،موعظه،تامل در عواقب دنیاپرستان و انجام اعمال ضد دنیاطلبی بهره جست.

---

موضوع ابتلا از موضوعات بسیار مهمی است که خداوند انبیاء، اولیاء و انسان‌های عادی را از روی محبت، مصلحت و لطف با آن روبرو می‌سازد. ابتلا می‌تواند درونی باشد مثل استعداد و حافظه، و می‌تواند بیرونی باشد مثل زلزله، سیل، مرگ عزیزان و فقر. ابتلا گاهی از طریق نعمت صورت می‌گیرد، که مستی و غفلت ایجاد نموده، و باعث ناهنجاری‌های اجتماعی و تبعیض می‌شود. در این خصوص انسان باید از سرازیر شدن نعمت به خدا پناه ببرد. گاهی نیز ابتلا از طریق غنا و بی‌نیازی در سایه بسط سرمایه است، که وظیفه انسان در این حال شکر خدا، و توجه به این موضوع است که اولاً غنا نشانه اکرام الهی نیست، و ثانیاً اغنیا در برابر قشر کم درآمد و نیازمند مسئولیت دارند. ابتلا به اموال و اولاد از دیگر اقسام آزمایش است. هرچند این‌ها از مواهب الهی است ولی خداوند اعلام خطر کرده که محبت زیاد آن‌ها غفلت از خدا را در پی دارد، و موجب تضییع حقوق و محرومیت از ثواب خواهد شد. یکی دیگر از موارد امتحان، ابتلا به فقر است که ضعف یقین و زوال عقل و ایمان را موجب می‌شود، و عدم شناخت فلسفه آن، موجب ناامیدی می‌گردد. در حوزه مسائل دینی هم خداوند انسان را به دستورات دینی، اختلاف شریعت‌ها، نسخ احکام، اختلاف درجات، وجوب نماز و رعایت وقت آن، ایمان به پیامبران و جهاد امتحان می‌کند، تا خالص از ناخالص، و مومن از کافر جدا شود، و استواری آن‌ها در ناملایمات زندگی بیشتر گردد. از دیگر موارد امتحانی خداوند ابتلاء به شر است تا انسان به یاد خدا بیفتد، و خدا او را از فرورفتن در زندگی دنیا نجات دهد. آخرین مورد آزمایش الهی امتحان به خوف است، که امتحانی همگانی است، و نتیجه‌اش یاد خدا، ترس از عذاب الهی و ترک گناه است، و راه غلبه برآن توسل به ائمه معصومین(ع) می‌باشد.