جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از ساحت‌های مورد اشاره در قرآن مفهوم خزائن‌ است که به عنوان سرچشمه‌ جهان خلقت معرفی شده ودر حیطه قدرت خداوند متعال است. در این پژوهش با روش توصیفی-تطبیقی به چگونگی بررسی مفهوم خزائن و تحلیل تطبیقی ابعاد هستی‌شناختی آن از دیدگاه علامه طباطبایی در المیزان و رشیدالدین میبدی در کشف الاسرار پرداخته شده است. در خصوص علمی یا عینی بودن خزائن، یافته‌های تحقیق نشان می دهد که خزائن الهی متشکل از دو عالم علم و عین است که این مطلب در نظریه علامه طباطبایی مشهود است، اما نگاه یک وجهی به خزائن در تفسیر میبدی (اکتفا به ساحت عین)، مشهود است. در حوزه‌ی خزائن و مراتب هستی، علامه طباطبایی خزائن را منبع اعلای فیض الهی دانسته که تنزل از آن بصورت توالی از مبدأ اعلی بر اساس رابطه‌ عِلّی و معلولی است، حال آنکه از نظر میبدی، خزائن ناظر برعلم خداوند بر ادار‌ه‌ی امور و احاطه‌ی به فیوضات و مراتب عوالم و نفس در حوزه‌ی توانایی و اختیار انسان است، منتها ورودی به کیفیت استقرار نظام مراتبی و نحوه افاده‌ی فیض ندارد.

قرآن به عنوان کتاب آسمانی مشتمل بر واژگان فراوان است که هر یک متضمن معنایی در جهت تفهیم مرادی خاص نسبت به مخاطب خود می باشند.هدف پژوهش حاضر مقایسه و تطبیق دو تفسیر المیزان و تفسیرکبیر در رویکرد به واژگان؛«تبیان»و«تفصیل» درآیاتی نظیر؛89 نحل و 138 آل عمران در مورد واژه تبیان و آیات111 یوسف،154 انعام و145 اعراف درباره واژه تفصیل است که از نتایج آن می توان به؛اختلاف نظر دربرداشت دلالت لفظى برخی آیات، یا اختلاف نظر درمحدوده معنایی برخی واژگان آنها و در مواردی اشتراک برداشت و همپوشی نظریات در تبیین معانی آیات، و در مواردی دیگر نیز شاهد سکوت و تبین از سوی هریک در تبیین معنای واژگان یک آیه هستیم.ضمن آنکه کاربرد متفاوت این دو واژه در قبال مسلمانان و مؤمنان، چه بسا بیانگر برخورداری مؤمنان از درجه بالای معرفتی و شناختی نسبت به افراد مسلمان باشد. رسالت این تحقیق تبیین موارد پیش گفته با اتکا به منابع دست اول و توجه به منابع جدید با روش تحلیلی است.

«مدارا» به معناي لطف، تساهل، نرمي و دوري از درگيري با فرد به خاطر شّر اوست. در قرآن کريم، مدارا به‌عنوان برکت و رأفت ياد شده است. در خانواده و اجتماع، اگر انسان با ديگران مدرا نکند و در سختي‌ها و ناگواري‌ها با عصبانيت و خشم رفتار کند، به اعتماد اجتماعى، صحت تربيتي و اخلاقى خود ضربه خواهد زد. هدف اين پژوهش، بررسي قلمروهاي مختلف مدارا در سيرۀ امام علي عليه السلام است که براي جمع‌آوري اطلاعات، از روش کتابخانه‌اي استفاده شده و داده‌ها با استفاده از روش توصيفي و تحليل محتوا مورد بررسي قرار گرفته است. يافته‌هاي پژوهشي حاکي از اين است که در فضليت مدارا، بسياري از فضايل مانند خضوع و خشوع، نوع‌دوستي، صبر و خويشتن‌داري، کظم غيظ، نداشتن کينه‌توزي، دوري از خشم، دوري از جنگ، دوري از ناسزا‌گويي و سهل‌گيري وجود دارد. امام علي‌ عليه السلام، متناسب با شريعت اسلام نگاهش بر آسان‌گيري بوده است، اما در بعضي مسائل مانند اموال عمومي، اجراي حدود الهي و برخورد با منکران دين به شدت برخورد کرده و هرگز اجازه نمي‌دادند کساني به اموال عمومي و حدود الهي و دين خدشه وارد کنند. سيرة عملي آن حضرت نيز، اجراي دقيق حدود الهي و تقسيم مساوي بيت‌المال بوده است.