جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از آن جا که تربیت اهمیت فراوانی در تعیین سرنوشت فرد و جامعه داشته وروش‌های صحیح یا ناصحیح تربیتی می‌تواند موجب سعادت یا شقاوت شود، لازم است که درمیان منابع گوناگون موجود، به استخراج آموزه‌هایی برگرفته از تعالیم دینی پرداخته شود تا مسیر هدایت به درستی طی گردد. آموزه‌های وحی، منبع مناسب و بسیارغنی جهت تربیت افراد و جامعه بشری است. در این میان، آموزه‌های اهل‌بیت(ع) جایگاه ویژه‌ای دارد که از جمله آنها می‌توان به نهج‌البلاغه علی(ع) اشاره کرد که نکات تربیتی فراوان موجود در آن راهنمای گرانبها و منوری برای طی کردن مسیر سعادت است. هم‌چنین شخصیت‌های الهی مانند لقمان حکیم نیز درحکمت‌های ارزشمند خود، آموزه‌های گرانسنگ تربیتی برای ما به یادگار گذاشته‌اند که می‌تواند مسیر تربیت شایسته را هموار سازد. انسان عصر حاضر در معرض هجوم انواع روش‌های تربیتی و رسانه‌های متنوعی قرار دارد که بر تربیت او تأثیر فراوان داشته و سبب سرگردانی اوشده و به جای رسیدن به هدف عالی تربیت یعنی تقرب و کمال، او را به ورطه سقوط و تباهی سوق داده است. بنابراین ضروری است که ضمن مطالعه و شناخت روش‌ها و آموزه‌های تربیتی مفید و نجات بخش که منشأ آنها در تعالیم الهی می‌باشد، نقشه راهی مطمئن و کاربردی ترسیم شود که موجب نیل فرد و جامعه انسانی به کمال و هدایت شایسته گردد. مطالعه و کاربرد آموزه‌های تربیتی‌نامه ارزشمند 31 نهج‌البلاغه و مجموعه حکمت‌های لقمان می‌تواند انسان را به این مطلوب برساند. به همین منظور، پژوهش حاضر، به بررسی تطبیقی آموزه‌های تربیتی‌نامه 31 نهج‌البلاغه و حکمت‌های لقمان پرداخته است. هدف از اجرای این تحقیق، دستیابی به نقشه راهی نوین جهت استفاده در امر مهم و خطیر تعلیم و تربیت است. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی انجام گرفته به طوری که ‌نامه 31 و مجموعه حکمت‌های لقمان در قرآن و منابع روایی به عنوان منابع گردآوری داده‌ها مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته و اطلاعات مورد نیاز به روش کتابخانه‌ای و به شکل فیش‌برداری جمع‌آوری شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان می‌دهد که آموزه‌های تربیتی مانند توحید، امر به معروف و نهی از منکر، سفارش به تقوا و توجه به معاد به صورت مشترک در هر دو منبع آمده است، اگر چه اشتراک میان برخی آموزه‌های مذکور تنها در عنوان آنهاست، لکن اکثریت آموزه‌های تربیتی در دو منبع یاد شده دارای اشتراک متنی و محتوایی یا مفهومی هستند که نشانگر سرچشمه مشترک آنهاست. هم‌چنین آموزه‌هایی مانند دعا، آیین آزادگی، کار شرافتمندانه و معرفی الگو تنها در‌نامه 31 دیده شد که می‌توان علت تفاوت برخی آموزه‌ها را به شرایط تاریخی، اجتماعی و فرهنگی دوران زندگی دو بزرگوار و نیز تفاوت شخصیت و سطح دانش آنان مربوط دانست. هم‌چنین می‌توان گفت که آموزه‌های تربیتی علی(ع) دارای هردو جنبه فردی و اجتماعی هستند و بر مبنای حکمت عملی است ولی آموزه‌های تربیتی لقمان اکثرا جنبه فردی داشته و حول محور حکمت‌های علمی دور می‌زنند.