جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نسبت میان مقوله دین و انسان در دوره جدید زیر سایه تأملات متفکران پروتستان اهمیتی ویژه یافت والهیات جدیدی را شکل داد که زیر سایه آن مواجهه با لوازم دنیای مدرن صورت می‌پذیرفت. مواجهه مصلحان پروتستان با دنیای مدرنی که به آرامی در حال شکل گیری بود نه تنها به ظهور الهیات جدید منجر شد بلکه عامل بسیار مهمی در شکل گیری دوره جدید در فلسفه غرب بود. انسان شناسی ای که مارتین لوتر ارائه داد ویژگی هایی داشت که سبب تفکیک فلسفه از الهیات در دوره جدید شد و به فیلسوف دوره جدید این فرصت را بخشید که فارغ از گزاره های دینی امکان طرح مباحث فلسفی را بیابد. تأکید لوتر بر الهیات غیر عقلی و حمله او به سنت مدرسی زمینه جدایی فلسفه وبه عبارت دقیق تر عقل از الهیات را فراهم ساخت. جدایی ای که شاید بتوان آن را مهم ترین دستاورد نهضت اصلاح دینی در عصر جدید دانست. از دیدگاه سنت مدرسی قوای روح کارکرد نسبتا خود مختاری دارند آنها مدیریت و کارکرد خاص خودشان را دارند و قوای روح به صورت طبیعی این کارکرد‌ها را به انجام می‌رسانند. اما از نظر لوتر قوای روح هرگز به صورت خودکار عمل نمی‌کنند بلکه ارتباط میان عقل و اراده، یعنی طریقی که بوسیله آن این قوا مورد استفاده قرار می‌گیرند، توسط یک واحد بالاتر که برای انسان عامل تعیین کننده است، معین می‌شود. لوتر تأکید می کند که اگر انسانی بخواهد آزادی اراده را بدست اورد در واقع کوشیده چیزی را تصاحب کند که تنها متعلق به خداوند است.ازادی اراده منحصرا برای اوست. . ایمان درست و حقیقی به خداوند مستلزم ایمان به اراده آزاد و تغییر ناپذیر اوست. . از نظر لوتر اراده بشر تغییر پذیر است و در اثر هبوط و خارج شدن از بهشت در بند گناه اسیر است و اراده بشر به فیض و لطف الهی نیازمند است.از نظر لوتر حکم و اراده الهی بر همه چیز الویت دارد بشر در اسارت گناه است و نجات او فقط در قلمرو انتخاب خداوند است. وجود این لطف نیز صرفاً با وجود ایمان توجیه می‌شود. سبب نجات، ایمان به عمل نجات بخش مسیح است که شعار اصلی لوتر در ساختار الهیاتی اش محسوب می شود. از نظر لوتر تأکید بر آزادی اراده به معنای انکار نقش مسیح در کفاره و بخشش گناهان پیروان اوست. عادل شمردگی بوسیله فیض و از طریق ایمان خط اصلی فکری لوتر در بحث از آزادی اراده است.لطف الهی نیز بر اهمیت جاودانگی مرگ و رستاخیر مسیح تأکید دارد بر این اساس خداوند با قربانی شدن او و نه به سبب اعمال ما دامنه لطف خود گسترش داده است

حقیقت نفس از مهم‌ترین مباحثی است که فکر بسیاری از فیلسوفان را به خود مشغول کرده است. و یکی از پیچیده‌ترین مباحث آن بحث تجرد یا جسمانی بودن است. که کمتربه بررسی آن پرداخته شده در اثر پیش رو به بررسی حقیقت نفس خصوصاً تجرد یا جسمانی بودن نفس از دیدگاه علامه مجلسی و نقد ملاصدرا بر آن و نیز دلایل اثبات تجرد نفس، پرداخته شده است. در قسمت اصلی این پژوهش یعنی تجرد یا جسمانی بودن نفس از دیدگاه علامه و ملاصدرا ضمن تشریح نظر علامه در رابطه با جسمانی بودن نفس و ادله ایشان، به اثبات تجرد نفس از دیدگاه ملاصدرا و نقد ایشان بر آرای علامه پرداخته شده است. نگارنده نخست عقاید علامه مجلسی را گردآوری، و با استفاده از دیدگاه ملاصدرا به نقد نظر علامه پرداخته است. و در پایان به این نتیجه رسیده که بنا بر دیدگاه علامه روح جسم لطیف روحانی است که بعد از مرگ، باقی است. وی جز خداوند را شایسته تجرد ندانسته زیرا تجرد نفس را امری نمی‌داند که از روایات بر آید. بلکه ظاهر روایات را دلیل مادی بودن نفس برمی‌شمارد بر خلاف ملاصدرا که براهینی را برای تجرد نفس اقامه کرده و به اثبات آن پرداخته است.