جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

صبر در ادبیات مقاومت جایگاه والایی دارد. معارف اسلامی نیز سرشار از دعوت به‌سوی اقسام صبر، ازجمله صبر هنگام مصیبت است. در این مقاله به عوامل بینشی صبر حضرت زهرا سلام الله علیها بر مصیبت می‌پردازیم؛ عواملی که بی‌تردید نقشۀ راه تقویت پایداریِ هنگام مصیبت را پیش‌روی رهروان آن حضرت ترسیم خواهد کرد. این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه‌ای و با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی به دنبال استخراج عوامل بینشی صبر حضرت زهرا سلام الله علیها هنگام مصیبت و تحلیل آنهاست. بدین منظور، پس از توضیح مبادی تصوریِ بحث، علل بینشی صبر حضرت زهرا سلام الله علیها هنگام مصیبت را در چهار حوزۀ خداشناسی، خودشناسی، دنیاشناسی و فرجام‌شناسی بررسی می‌کنیم. یقین به خداوند متعال، درک حضور و معیت الهی، درک محبت الهی و قرب او در حوزۀ خداشناسی، معرفت بالا و والای حضرت نسبت به خویش در حوزۀ خودشناسی، و اموری مانند شناخت طبیعت زندگی دنیا در حوزۀ دنیاشناسی و آگاهی نسبت به پیامدهای اخروی صبر و معادباوری در حوزۀ فرجام‌شناسی، از مهم‌ترین علل بینشی صبر حضرت زهرا سلام الله علیها هنگام مصیبت است. امید آنکه بتوان با الگوگیری از این بانوی معصوم، صراط مستقیم را طی کرد و به قرب الهی رسید.

براساس آموزه‌های اسلامی، صبر یکی از چهار ستون ایمان است و از مهم‌ترین فضایل اخلاقی به‌شمار می‌رود که تکامل معنوی انسان در قوس صعود، به آن وابسته است. بدون تردید سیرة عملی معصومان علیهما السلام ازجمله حضرت زهرا علیها السلام بهترین راهنما و الگوی رهروان در مسیر قرب الهی است. محور پژوهش در مقالة حاضر، تحلیل صبر بر مصیبت در سیرة حضرت زهرا علیها السلام می‌باشد که با استفاده از روش کتابخانه‌ای و با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی تدوین شده است. برخی روایات، صبر را به صبر از معصیت، صبر بر طاعت و صبر بر مصیبت تقسیم نموده‌اند. دو قسم اول به‌روشنی در سیرة حضرت زهرا علیها السلام ملاحظه می‌شود، اما ازآن‌جهت که ممکن است با توجه به برخی گزارش‌های نقلی و تاریخی در صبر ایشان هنگام مصیبت تردید شود، مقالة حاضر می‌کوشد با تحلیل مفهومی صبر، تصویری درست و روشن از صبر آن حضرت بر مصیبت را ارائه دهد و حضرت زهرا علیها السلام را الگوی صبر برای جهانیان معرفی کند.