جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بریلویه برای امامان دوازده‌گانۀ شیعه قائل به خلافت و ولایت باطنی هستند و معتقدند که علی(ع) به ‌عنوان اولین امام و خلیفۀ باطنی است و بعد از آن حضرت، یکایک امامان تا امام مهدی(عج) خلفای باطنی می‌باشند. از دیدگاه بریلویه، تعیین امامت و خلافت باطنی، انتصابی است و مردم در تعیین امام و خلیفۀ باطنی، نقشی ندارند و انتخاب ایشان از سوی خداوند متعال است؛ اما در خلافت ظاهری، قائل به انتخابی­بودن خلیفه و امام هستند و انتخاب امام را بر عهدۀ مردم می‌دانند. بریلویه برای امام باطنی شاخصه‌هایی نظیر: علم، علم غیب، افضلیت، شجاعت، کرامت، تصرف و غوثیت، بیان کرده‌اند. نگارنده در این نوشتار با بهره­گیری از روش توصیفی - تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای، به بررسی جایگاه امامت باطنی از دیدگاه بریلویه پرداخته و به این نتیجه رسیده است که آنان در این زمینه، دارای اشتراکات فراوانی با مذهب شیعه هستند.

امام مهدی4 در نگاه «بریلویه» دارای جایگاه ویژه‌ای است و آن امام را به عنوان آخرین امام و خلیفۀ ظاهری و باطنی در عصر حاضر می‌دانند و معتقدند که آن حضرت، هم خاتم ولایت خواهد بود و هم آخرین امام و خلیفه برای امت. از نگاه بریلویه امام مهدی4 دوازدهمین امام روی زمین و آخرین خلیفه الاهی خواهد بود که هم دارای خلافت ظاهری است و هم دارای خلافت باطنی. لذا امام مهدی را به عنوان آخرین ولی خدا و اولی الامردر عصر حاضر می دانند. بریلویه ظهور امام مهدی4 را از نشانه‌های قیامت می‌دانند و معتقدند آن حضرت مرجع تمام اولیا خواهند بود و اولیای الاهی در سراسر جهان به ایشان اقتدا می‌کنند. در موقع ظهور، حضرت عیسی7 به آن حضرت اقتدا و امامت ایشان را اعلام می‌کنند. در این نوشتار روش توصیفی- تحلیلی، مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای، به بررسی جایگاه خلیفه عصر حاضر در ظاهر و باطن از دیدگاه بریلویه پرداخته و به این نتیجه رسیده است که بریلویه در این زمینه، دارای اشتراکات فراوانی با مذهب شیعه اثناعشری است. تقویت این مشترکات، در وحدت بین مذاهب اسلامی نقش مهمی خواهد داشت.