جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کامل بودن دین اسلام، یکی از باورهای ضروری مسلمانان است و آیه‌‌ اکمال نیز سندی محکم بر این دعوی است؛ اما هیچ‌گاه دانشمندان مسلمان، این پرسش را که چه چیز یا چیزهایی سبب کامل بودن اسلام است؟ به صورت یک پرسش مستقل مورد کاوش قرار نداده‌اند. با وجود این، با دقت در همین احتجاج‌ها و یا برخی از اشکالاتی که به عنوان دفع دخل مقدّر، ذیل آیه کریمه آورده‌اند می‌توان دریافت که از نگاه عموم مسلمانان، کامل شدن روند نزول و تبلیغ گزاره‌های دینی (اعم از قرآن و سنت) علت کامل شدن دین است. نگارنده با به چالش کشیدن این سخن، اثبات می‌کند که کمال اسلام، نه در گرو گزاره‌های تبلیغ شده از سوی پیامبر9که در گرو وجود شخص حجّت مفتَرَض‌‌الطاعه خداوند است که مصداق آن در زمان پیامبر9 خود ایشان و پس از آن امامان دوازده‌گانه: اند.

کمتر گزارشی در طول تاریخ می‌توان یافت که نقل آن به اندازۀ فراز اصلی حدیث غدیر (من کنت مولاه...) یقینی و غیرقابل­ انکار باشد. از همین ‌رو، بیشتر کسانی که در پی انکار آن هستند، دلالت این حدیث بر امامت امیرالمؤمنین(ع) را مورد اشکال قرار می‌دهند. یکی از این اشکالات، ادعای اجمال و ابهام در این حدیث به سبب تعدّد معنای واژۀ «مولا» است. این نوشتار، نخست با تحلیل لغوی واژۀ «مولا» در حدیث غدیر، درپی اثبات آن است که با وجود قرائن فراوان، دلالت واژۀ «مولا» بر معنای «سرپرستی» آشکار است. سپس با فرض ناکافی­ بودن آن دلائل، و حمل واژه بر معانی دیگر، به اثبات امامت خواهد پرداخت. در پایان، با فرض باقی­ماندن اجمال و ابهام حدیث، با ارائۀ دو راه­ حل مورد پذیرش طرف مقابل، که عبارت است از حمل واژه بر هر دو معنا و اجرای اصول عملیه، ثابت می‌کند که هیچ راهی برای نپذیرفتن دلالت حدیث غدیر بر امامت امیرمؤمنان(ع) وجود ندارد. با توجه به این­که مخالفان سعی در مخدوش ­نمودن قرائن تاریخی دارند، این روش استدلال، از استحکام بیشتری برخوردار است.