جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این اثر ۶ جلدی که تاریخ اندیشه دینی در صدر اسلام است به طور خاص به ظهور و بروز اندیشه های کلامی از بستر شرایط اجتماعی و سیاسی جامعه مسلمانان در سده‎های دوم و سوم هجری می‎پردازد. مجلد اول این کتاب بعد از پیشگفتار و درآمد از دو بخش «خصوصیات بنیادین دیانت اسلام در سده اول هجری» و «ولایات اسلامی در سده دوم هجری» شکل گرفته است. بخش نخست به مسائلی همچون ختم نبوت، تحولات خاص دینی در اوایل سده دوم، پیدایش کلام جدلی و مانند آن پرداخته است. سپس در بخش دوم به معرفی و بررسی جریان های کلامی در این سده همچون قدریان، زندقه، مرجئه سوریه، جهمیان، شیعیان و مانند آن در سوریه و عراق پرداخته است. به سفارش دانشگاه ادیان و مذاهب، گروهی از مترجمان کارشناس زبان آلمانی زیر نظر سیدمحمدرضا بهشتی، استاد فلسفه دانشگاه تهران، کار ترجمه این کتاب را به عهده گرفتند. جلد نخست این کتاب سال 1397 با ترجمه فرزین بانکی و احمدعلی حیدری و ویراستاری علمی سیدمحمدرضا بهشتی منتشر شد.

کـلام و جامعه در سده های دوم و سوم هجری، اثر جاودانِ یوزف فان اس مشتمل بر شش جلد است. مجلدات این اثـر بـه تـدریج طی سال های ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۵ به چاپ رسیده است. این کتاب از سه بخش عمده مقدماتی، تاریخی و تبیین نظام های کلامی اندیشمندان قرون دوم و سوم هجری در جـهان اسـلام تشکیل شده است. جلد نخست به مقدمات تاریخی و ملاحظات روشی مـؤلف اخـتصاص یافته است. مجلدات دوم تا بخشی از جلد چـهارم بـیانگر مـسائل تاریخی و توصیف تحول و تطور کلام با مـحور قـرار گرفتن مناطق مختلف جهان اسلام در این مقطع تاریخی است. بخش دیگر جلد چـهارم، تـبیین نظام های کلامی و شرح و بیان مـسائل آنـها است. مجلدات پنجم و شـشم هـم به متون کلامی این دوره اخـتصاص یـافته است و غرض از نقل این متون بیان مصادیق و نمونه هایی است از آنچه به طور خـاص در جـلد چهارم در خصوص نظام های کلامی آورده شـده اسـت. این متون جـمع آوری شده منابع و مـواد مـناسب برای خوانندگانی است کـه مایلند به طور مستقل در این مقطع و مسائل آن کنکاش کنند و حتی آراء و استنباط مؤلف را مورد جـرح و نـقد و تعدیل قرار دهند. فان اِس مؤکدا تـوصیه کرده کـه متن های جـلدهای پنـجم و شـشم به طور پیوسته بـا توصیفی که از نظام های کلامی در سایر مجلدات آمده است، خوانده و مقایسه شود. ترجمه جلد اول این مجموعه زیر عنوان تاریخ اندیشه دینی در صدر اسلام منتشر شده است. جلدهای دیگر نیز ترجمه شده و به مرور منتشر خواهد شد.

پرورش قوه تفکر در دانش آموزان همواره یکی از دغدغه ها و اهداف مهم نظام های آموزش و پرورش رسمی بوده است. کلیدی ترین عنصر در تفکر داوری کردن است که معطوف به موضوعات مختلف است. غالبا داوری شتاب زده به عنوان آفت تفکر شناخته شده است. از بدو پیدایش نظام های تعلیم و تربیت در عصر جدید به منظور پرورش تفکر رویکردهای مختلفی به این موضوع وجود داشته است که متاثر از پرسش از ماهیت خود تفکر و انتظاراتی که می توان از تعلیم و تربیت با توجه به این برداشت های مختلف داشت است. عمده رویکرد هایی که مطرح بوده اند توجه خود را به مهارت های تفکر که در زیرمجموعه قواعد منطقی گرد هم آمده اند معطوف کرده اند. در مقاله حاضر ضمن تایید اهمیت تعلیم قواعد منطقی برای درست اندیشیدن تلاش بر آن است با مولفه هایی از رویکرد پدیدارشناختی برخی از کاستی های رویکردهای موجود را جبران کند و زمینه را برای پرورش بردباری در داوری فراهم کند. این مولفه ها عبارت است از: حیث التفاتی و بیناذهنیت که در پرتو آن ها رویکرد پدیدارشناختی به پرورش بردباری در تفکر (داوری) تبیین می شود.

یکی از مهم ترین کارهایی که در هر ترجمه ای انجام می شود، معادل یابی درست است. اهمیت این کار بدین سبب است که پیوند مفهوم تازه را با فرهنگ بومی امکان پذیر می کند. برای انتخاب درست توجه به چند نکته اهمیت دارد. به ویژه اینکه در معادل یابی نباید ارتباط واژه تخصصی و طیف معنایی آن در زبان روزمره را نادیده گرفت. این مقاله برای معادل یابی و مراحلِ کار، با انتخاب معادلی برای واژه آلمانی Dasein و کاربردِ آن در اندیشه هیدگر، در عمل روشی را ارایه می دهد.

معرفت‌شناسی بخشی از فلسفه است که از امکان و روش‌های اکتساب معرفت و ماهیت و حدود و ثغور دانش بحث می‌کند. این پژوهش با عنوان "تبیین دیدگاه معرفت‌شناسی فایرابند و نقد دلالت‌های روش شناختی آن برای پژوهش‌های تربیتی بر اساس رئالیسم انتقادی پوپر" در پنج فصل سامان یافته است، این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی در آثار فایرابند به دنبال پاسخ به سوالات زیر بوده است، الف:ویژگی‌ها و مختصات معرفت‌شناسی فایرابند کدامند؟ ب: دلالت‌های رویکرد معرفت‌شناسی فایرابند برای روش‌شناسی پژوهش تربیتی کدامند؟ ج: بر اساس رئالیسم انتقادی پوپر چه نقدهایی بر دلالت‌های روش شناختی معرفت‌شناسی فایرابند وارد است؟ و در پایان پژوهش، پیرامون پاسخ سوالات فوق به بحث و نتیجه گیری پرداخته شده است