جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از مسائل ضروری و مهم مطرح بین اندیشمندان خصوصاً خاورشناسان، مسئله تناقضات قرآن است. برخی از آنها مانند لوئیس، منتگمری وات، تئودرنولدکه، گولت تسیئر، بلاشر فرانسوی، هنری ماسیه، مانتیه، یوسف دره حداد، بوهل، ماکدونالد، عبدالله عبد الفادی، سها از ترویج کننده این نظریه اند ومعتقدند در قرآن تناقض وجود دارد. و آن را وسیله ای برای تضعیف و تشکیک در قرآن قرار داده اند. لذا پژوهش پیش رو با رویکرد نقادانه و روش توصیفی و تحلیلی به تحلیل و بررسی مبانی قرآن شناختی مستشرقان درباره تناقضات قرآن می‌پردازد. بدیهی است برای فهم تام و سپس به دنباله آن نقد و بررسی دقیق دیدگاه‌ها درباره تناقضات قرآن می بایست در وهله نخست مبانی و ملاکات پژوهش‌های آن‌ها مورد مطالعه و کاوش قرار گیرد. و گونه برداری قرآن از کتب ادیان آسمانی پیشین، و اقتباس قرآن از فرهنگ و عقائد جاهلی، و اشعار شاعران عرب جاهلی، عدم تناسب آیات قرآن، تکرار قصه ها و عبارت ها و ناهمگونی ساختاری آیات مکی و مدنی و...... به بوته نقد کشیده شده تا در نهایت سستی و بطلان ادله خاورشناسان درباره تناقضات موجود در قرآن به اثبات برسد.

دایرة‌المعارف نویسی قرآن سابقه دیرینه دارد و دانشنامه قرآن الیورلیمن «قرآن: یک دایرة‌‌المعارف» (The Quran: An Encyclopedia) دومین دایرة‌‌المعارف نگاشته شده توسط مستشرقان پیرامون قرآن‌کریم است که با سرویراستاری پروفسور الیور لیمن (Oliver Leaman) در سال 2005 م در آمریکا نوشته و در یک جلد به چاپ رسید. این دائرة‌‌‌المعارف اگرچه از آن جهت که تلاشی جدید برای ارائه مفاهیم قرآنی به مخاطب ناآشنا با کتاب وحیانی مسلمانان است، تقدیر کردنی است؛ اما از جهات مختلفی مانند: دخالت دادن ذهنیت و پیش فرض‌های رایج در اذهان مستشرقان، و اشتباهات فاحش دیگر دچار کاستی‌هایی است. دایرة‌‌‌المعارف الیور لیمن تنها دو عالم شیعه (شیخ مفید و آیت الله خویی) را در مدخل‌های خود جا داده است؛ اما علت انتخاب این دو شخصیت را روشن نکرده است. این پژوهش که به صورت توصیفی ـ تحلیلی تهیه گردیده و نقش این دو عالم شیعه را در گسترش علوم در این دائرة‌المعارف بررسی نموده و کمبودهایی که در این زمینه جبران و کامل کرده است.