جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بنای سعادتمندی و تکامل در اسلام از مسیر خانواده می‌گذرد به گونه‌ای که در فرهنگ اسلامی برای امر ازدواج احکام و توصیه‌های فراوانی وجود دارد.یکی از مسائل چالش برانگیز در حوزه خانواده پدیده کودک‌همسری است یعنی دختر و پسری که به بلوغ کامل نرسیده-اند، ازدواج می‌کنند. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و ابزار گردآوری کتابخانه‌ای- استنادی و سطح تحلیلِ تحلیل محتوا به دنبال پاسخ به این سؤال است که کودک‌همسری در آیینه قرآن، روایات و تاریخ چگونه ارزیابی می‌شود؟ یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که از منظر قرآن، آیه 4 سوره طلاق و آیه 32 سوره نور دلالت بر کودک‌همسری ندارد و براساس سیاق مراد آیات، امر ازدواج افردای است که شایستگی و آمادگی ازدواج دارند و رشید هستند. همچنین این مقوله با لوازم قرآنی نکاح در تعارض است. در روایات به مفسده کودک همسری اشاره شده است و روایاتِ کودک همسری براساس اصول فقه‌الحدیث با قاعده لا ضرر و لا حرج که هر دو ناظر بر احکام اولیه است حتی به فرض صحت و دلالت احادیث، در این مسئله محدود می‌شود. سن عایشه را باید در گفتمانِ افتخار قیبله‌ای، رقابتِ بین همسران فهمید که باز تولید عناصر فرهنگ جاهلی در حوزه خانواده و نگاه به زن است.

در دوره قاجاریه جامعه ایران دگرگونی های زیادی در عرصه های سیاسی، اجتماعی و اداری از سر گذراند. این تحقیق می کوشد این تغییرات را در حوزه یکی از مناصب شهری یعنی منصب کدخدا از طریق بررسی پیشینه تاریخی و نیز وظایف و کارکردهای آن بررسی کند، زیرا کدخدا به عنوان یکی از صاحبان مناصب اجتماعی ایران و از زیر مجموعه های تشکیلات محلی و اداری تا پایان عصر قاجار حضور مؤثر و پررنگی در زندگی اجتماعی مردم داشته است. منصب کدخدا در این دوره در حوزه های مختلف تعریف شده است که از جمله کدخدایان محلات شهری، اصناف و روستاها بودند آنها وظایف و کارکردهای خاصی در هر یک از این سه حوزه داشتند. مطالعه منابع و اسناد برجای مانده مربوط به این دوره نشان دهنده میزان نفوذ و تأثیر این منصب در زندگی مردم است زیرا نقشی مهم در تنظیم رابطه بین مردم و حکومت داشت و از طریق ایفای نقش خود می توانست مؤثر و مفید و گاه حتی زیان رسان باشد و در راستای بهتر شدن زندگی و یا جهت مخالف آن گام بردارد.