جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه استاد سید علی موسوی گرمارودی یکی از دقیق‌ترین ترجمه‌های فارسی نهج‌البلاغه است. استادگرمارودی سعی کرده با پیروی از "قانون بهروز شدن زبان" با وجود ترجمه‌هایی که از این کتاب به‌عمل آمده،ضمن بهره بردن ازقدیمی‌ترین فرهنگ‌ها، ترجمه‌ای جدید از نهج‌البلاغه ارائه دهد؛ تا با به‌کارگیری زبانی نو و فاخر، توانمندی‌های زبان فارسی را در ترجمه نمایان سازد. بی‌گمان وی در پی آشکار کردن جلوه‌های بی‌نظیر بلاغت این چشمه‌سار سخن شیوا نیز بوده است. مقاله حاضر در صدد است این ترجمه را منطبق بر نظریه "وینی" و "داربلنه" مورد واکاوی قرار دهد و به‌صورت موردی به بررسی ترجمه خطبه قاصعه از نهج البلاغه بر پایه این نظریه بپردازد؛ تا در آن میزان به‌کارگیری و بسامد شیوه‌های هفت‌گانه این دو نظریه‌پرداز ترجمه را بسنجد. نتیجه نشان می‌دهد که استاد گرمارودی در این خطبه هم از مؤلفه‌های مستقیم وهم از غیر مستقیم بهره می‌گیرد و ترجمه او در مواقعی که از تکنیک‌های غیر مستقیم بهره می‌گیرد زبانی شیوا و خواندنی دارد و زمانی که از تکنیک‌های مستقیم بهره دارد تا حدی خوانایی خود را از دست می دهد اما در حالت غیر مستقیم امانت‌داری آن و معادل‌یابی‌های دقیق او قابل تأمل است.

آنتوان برمن از نظریه‌پردازان مبدأگرایی در ترجمه است. او موارد ناهمگونی میان ترجمه و متن مبدأ را به سیستم تحریف متن، تعبیر نموده و آن را بر اساس نظریه «گرایش­های ریخت­شکنانه» پی­ریزی نموده است. وی در جایگاه مترجم و نظریه­پرداز، توجه ویژه­ای به متن مبدأ دارد و معتقد است، مترجم باید از جهت شکل و محتوا، مقیّد به متن مبدأ و وفادار به آن باشد. در این جستار، سعی شده ترجمه شهیدی از نهج­البلاغه بر اساس چهار مورد از عوامل تحریف متن، از دیدگاه آنتوان برمن بررسی شود که عبارتند از: عقلایی­سازی، شفاف­سازی، اطناب­سازی و آراسته­سازی. یافته پژوهش نشان می دهد که ترجمه شهیدی را می‌توان ترجمه­ای مبدأگرا دانست که کم‌تر دچار عوامل تحریف متن گشته است و در متون دینی که از خوانش‌های متفاوتی برخوردار نیستند، مبدأگرایی ضروری می‌نماید که شهیدی علاوه بر انتقال درست مفاهیم، به بخش ادبی کلام امام (ع) هم توجه کرده و ترجمه او از این حیث نیز مقیّد به آن بوده است.