جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هر مکتبی به تناسب مبانی اعتقادی خود انسان را در کامل‌ترین صورت معرفی می‌کند که به حالت اسطوره‌ای می‌تواند نمادی از آن مکتب و اسوه‌ای برای پیروانش باشد. از دیدگاه اهل مذهب صورت کامل نوع انسان، انسانی است که به ارزش‌های الهی گره خورده و آیینه تمام نمایی از فعلیت ارزش‌های است که خداوند در وجود او به ودیعه نهاده است چنین انسانی سعادتمند دنیا و آخرت و مورد رضایت خداوند است. در عبارتی مختصر می‌توان گفت که بهترین بیان را در این مورد خداوند متعال در قرآن فرموده و انسان را مسجود تمام کائنات معرفی کرده است و دیگران نیز با تأسی و الهام از قرآن کریم انسان کامل را توضیح داده‌اند. مثلا: در نهج‌البلاغه انسان کامل، کامل‌ترین تجلّی عینی حق تعالی بوده و از این روی آینه تمام نمای جمال و جلال خداوندی و لاجرم واسطه در آفرینش امری و خلقی است. بدین جهت شناخت انسان کامل برای شناخت هستی و هستی آفرین لازم و بلکه واجب است. هم‌چنین مولوی نیز در اثر عظیم خود مثنوی معنوی در جستجوی انسان کامل است و در جای جای کتابش ویژگی انسان کامل را مطرح می‌کند و گاه در قالب داستان‌هایی سیمای او را می‌نمایاند. او معتقد است انسان کامل مظهر حقّ و صاحب الهام است، او اسرافیل وقت و سیمرغی است که سایه‌ای به عظمت کوه قاف دارد. پس در این‌جا در حد مجال، به بررسی تطبیقی و تحلیلی کلام حضرت علی (ع) همراه با گفتارهای مولوی در خصوص انسان کامل و ویژ‌گی‌های آن پرداخته‌ایم.