جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بررسی علل اختلاف مفسران در تفسیر قرآن است. این پژوهش عوامل اختلاف در تفسیر قرآن را به سه دسته تقسیم کرده است. دستة اول مبانی متفاوت مفسران درباره متن، پدید آورنده و مفسّر قرآن است. نویسنده اختلافات مبنایی مربوط به متن قرآن را در شش عنوان ذکر کرده که مهمترین آن ها عبارتند از: 1. اختلاف در بشری یا الهی بودن قالب قرآن 2. اختلاف در تعدد یا وحدت معانی آیات قرآن 3. اختلاف در تکثرپذیری فهم قرآن 4. اختلاف در زبان قرآن. وی در ادامه به اختلاف های مبنایی مربوط به پدیدآورنده اشاره کرده و اختلاف در معرفت بخش با حیرت افکن بودن هدف مؤلف را از آن جمله بر شمرده است و نیز نویسنده درباره اختلاف های مبنایی مربوط به مفسّر قرآن موارد زیر را بیان می کند: 1. اختلاف در تأثیر پیش فرض های قبول دین از سوی مفسّر 2. اختلاف در مقدار تأثیر علایق و انتظارات مفسّر 3. اختلاف در مقدار تأثیر پرسش های مفسّر. وی در دستة دوم اختلافات، گرایش های متفاوت تفسیری همانند گرایش فلسفی، عرفانی، باطنی و اختلاف در گرایش مذهبی را یکی دیگر از عوامل مبنایی اختلاف مفسران می داند. در پایان به دسته سوم که تفاوت های مربوط به قواعد تفسیری است اشاره کرده است.