جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اهمیت و ضرورت تربیت آدمی بر کسی پوشیده نیست، هیچ مکتب و مذهبی نیست که اهمیت و ضرورت تربیت انسان را انکار کند. اختلافات همه در اهداف و روشهای تربیت آدمی است. زیرا از ویژگی های آدمی تربیت پذیری اوست و انزال کتب آسمانی و ارسال رسل الهی برای تربیت صحیح و انسان سازی بشر می باشد. از اینرو تربیت از امور ضروری و حیاتی انسان است که در سعادت او بسیار مؤثر می باشد تا آنجا که انسان فاقد تربیت، فاقد همه چیز است. به همین علت همة مکاتب و مذاهب برای تربیت آدمی در دوران کودکی اهمیت ویژه ای قائلند. اسلام نیز به تربیت، در دوران کودکی تأکید فراوان دارد و آن را از وظایف مهم والدین و حقوق فرزندان می داند. مهمترین دلیل بر اهمیت تربیت در دوران کودکی این است که قلب کودک که باید « عرش الرحمن» شود در این دوران خالی است و هنوز به سیاهی و پلیدی گناهان آلوده نگردیده است، درست همانند زمینی که هنوز در آن بذری کشت نشده و هرچه در آن کشت کنیم می رویاند. می توانیم هرگونه صفات اخلاقی و اجتماعی را در آن بکاریم، هم ایمان و توحید را می توان در آن رشد داد و هم کفر و الحاد و شرک را می توان در آن رشد داد. علت دیگر بر اهمیت تربیت در دوران کودکی اینست که انسان در دوران کودکی و نوجوانی بیشتر و عمیق تر تحت تأثیر دیگران واقع می شود و در انجام کارهایش سعی می کند از دیگران تقلید کند. اصولاً هرچه سن بالاتر می رود، میزان تقلید و تأثیرپذیری در کودک کمتر می شود. بنابراین در دوران کودکی می توان به راحتی از این ویژگی کودکان در امر تربیت بهره جست و به امر تعلیم و تربیت سرعت بخشید. از آنجایی که پدر و مادر نخستین کسانی هستند که با فرزندان خود تماس دارند، عالیترین نقش را در زمینه ی پرورش و تربیت و رشد شخصیت فرزند ایفا می کنند و چون کودک بیشترین دوران کودکی خود را به همراه مادر خود سپری می کند نقش مادر در تربیت وی پررنگتر جلوه می کند چرا که مادر از دو حیطه ی ارثی و محیطی بیشترین تأثیرات را بر فرزند خود می گذارد. زیرا کودک در نه ماه دوران جنینی همراه مادر خود بوده و اخلاقیات و روحیات مادر در وی تأثیرات بسزایی را دارند و بعد از متولد شدن نیز تا دو سال با مادر خود ارتباطی تنگاتنگ دارد و از آن به بعد تا سه چهار سالگی که وارد محیط اجتماع نشده باز هم با مادر مرتبط است و به واقع مادر هم از نظر وراثتی و هم از نظر محیطی بیشترین و مؤثرترین نقش را در پرورش فرزند عهده دار می باشد. در این میان نقش و تأثیر اجتماع را نمی توان نادیده گرفت. مهمترین محیط های اجتماعی که تأثیرات بسزائی بر کودکان دارند عبارتند از: مدرسه و معلم، معاشران و دوستان و وسائل ارتباط جمعی. مهمترین نیازهای کودکان که باید حتماً مورد توجه و دقت قرار گیرند عبارتند از: الف) محبت به کودک. ب) تأمین امنیت . ج ) تکریم و احترام به کودک. چ) بازی با کودک. ح) رعایت عدالت بین کودکان و... . اگر به هر دلیلی کودک مورد بی مهری و بی توجهی والدین بخصوص مادر قرار بگیرد اختلالات و آشفتگیهایی در رفتار او بوجود خواهد آمد. بدین ترتیب اگر کودک رفتار نابجا و یا غیر معقولی را انجام می دهد باید برای تغییر این رفتار او، بجای تهدید و کتک و یا پند و اندرز سعی کرد تا عوامل اصلی این رفتار نابجا را تشخیص داده و آن را از میان برداریم تا کودک بتواند تعادل روحی و روانی خود را حفظ کند.