جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

رجعت در لغت به معنای یک بار « بازگشت» است. اعتقاد به رجعت، یک اصل اسلامی است که از زمان صدر اسلام در احادیث منقول از پیامبر ( ص) شروع شده تا به غیبت کبری رسیده است. از آیات و روایات چنین برداشت می شود که رجعت اختصاصی است و در این حادثه ی الهی تنها مومنان ناب و معاندان سیه روز به دنیا بر می گردند. زمان وقوع رجعت همانند ظهور امام عصر ( عج) به طور دقیق معلوم نیست. فلسفه و اهداف رجعت به طور اختصار عبارتند از: مشاهده ی عزت اسلام و ذلت کفر، کمک به حکومت عدل جهانی، نهایت تکامل و شقاوت و ... . ادله ی رجعت بیش از دوازده دلیل است که بر صحت و ضرورت رجعت آمده است. که برخی از آنها عبارتند از: رجعت از دیدگاه عقل، رجعت در قرآن، رجعت در روایات، رجعت یک سنت همیشگی در میان امت ها ( که تلفیقی از آیات و روایات است.)،رجعت در زیارات نامه ها و دعاها، رجعت از دیدگاه عقل و حدود الهی.

ضروری ترین وظیفه ی انسان در اسلام خودسازی در پرتو خدا شناسی است. مسلمانان باید خویشتن را چنان که شایسته است بسازند، نه آن طور که امیال و هوس هایشان خواسته است. آری دستورات اسلام در عین سادگی و شیرینی چون صیقلی است که جان مسلمانان را جلا می دهد و چون اسلحه ی برنده در نبرد با هر چه جان را زمین گیر و جامعه را منحط و ناتوان می سازد به کار می آید. یکی از این دستورات درماه مبارک رمضان روزه است که باعث رشد و کمال انسان می شود. این ماه عظیم دارای ویژگی های خاص است از جمله در روایات اهل بیت - علیهم السلام- این ماه را آغاز سال نامیده اند. آغاز سال انسانیت و تجدید حیات معنوی انسان در عالم انسانیت است. این ماه دارای فضایل زیادی است از جمله این که این ماه را خدا به خود نسبت داده و سرور ماه ها می باشد و ماه روزه و نزول قرآن است. این ماه دارای اسامی متعددی است که در روایات به آن اشاره شده ولی تنها نامی که در قرآن از آن به صراحت یاد شده، ماه رمضان می باشد. و روشن است که انسان برای ورود به این ماه عظیم باید یک سری آمادگی هایی کسب کند و خود را مهیا نماید. یکی از اعمالی که در این ماه به آن سفارش شده و بر هر مسلمانی واجب است روزه می باشد. اگر چه روزه عادت دیرینی بوده که پیدایش آن را به زمان حضرت آدم ( ع) مقرون دانسته اند. روزه در میان انبیا و امت ها قبل هم بوده اما فقط بر مسلمانان در ماه رمضان واجب شده است. انسان چون در این جهان پر از غرور زندگی می کند باعث می شود که جان او دچار آلودگی و تیرگی شود. خداوند هم برای تطهیر روحی و جسمی انسان از آلودگی روزه را مقرر کرده است. انسان ها نیز نسبت به روزه دارای مراتب گوناگونی هستند که با توجه به این مراتب اثری هم که ماه مبارک بر افراد می گذارد متفاوت است که اگر فرد مسلمان روزه را با توجه به شرایط و ویژگی های آن انجام دهد، مواهب در او پدیدار می شود و باعث رشد و تعالی فرد و جامعه ی اسلامی می شود. کلید واژه های این تحقیق عبارتند از: «رمضان»، « قدر» و « روزه».

سپاس و ستایش خدایی را که آفریدگار جهانیان است و درود خدا بر محمد و آل او و ستایش آن خدایی که امید دهنده دل ناامیدان است. موضوع این تحقیق توکل از دیدگاه قرآن و سنت می باشد. توکل به معنی واگذاری کارها به خدا یعنی انسان خود را در کارها جاهل و عاجز بداند و کار خود را به خدای علیم و مدبّر واگذار نماید و وکیل خوبی برای خودش انتخاب کند و وکیل خوب کسی است که چندین صفت داشته باشد، مهربانی، قدرت، امانت، آگاهی کافی که خداوند به عنوان یک وکیل این صفتها را به بهترین صورت دارا است. ارزش توکل این است که به او پناه برند و از او یاری طلبند و هر کس که اینطور عمل کند خداوند امر او را در سایه الطاف خودش قرار می دهد. فلسفه توکل صبر و پایداری در مقابل مشکلات، آزادی و اعتماد به نفس، رهائی از سختیها و کمک گرفتن از خالق متعال می باشد و لازم است انسان در مقابله با مشکلات از این نیرو استفاده کند. از جمله شرایط توکل این است که انسان بر اسباب تکیه نکند و آرامش و سکونش به نام خدا باشد و دیگر شرط اینکه اثربخشی را از ذات حق بداند و این را بداند که اگر خدا نخواهد برگی از درخت نمی افتد و این مطلب به این معنی نیست که انسان مثل پاره گوشتی بر زمین افتد و توکلش به خدا باشد و این در شرع مقدس اسلام حرام شمرده شده است بلکه انسان مکلف است که روزی حلال کسب کند. اسباب و لوازم توکل قوت قلب و قوت یقین است که با نبودن این دو توکل بدست نمی آید و هر دو برای توکل لازم و ضروری است و با نبود یکی از این دو توکل حاصل نمی شود. برای بدست آوردن توکل باید انسان سعی کند همه کارها را به پروردگار واگذار کند و دیگری را در آن شریک نداند و اخبار متعددی بر این امر شاهدند که هر کس بر خدا توکل کند خدا او را کافی است تحصیل توکل واجب است و هر کس اعتنا نکند بر آن واجب راترک کرده است. تفویض به معنی واگذاری کارها به خدا و واگذاری کارها به این معنی نیست که انسان دست از کار و تلاش بردارد به این معنی است که نهایت تلاش خود را به کار گیرد و در پایان کار بر ذات اقدس الهی تکیه کند و این را بداند که اگر توکل کند، همیشه در راحتی و آسایش ابدی خواهد بود و برعکس اگر توکل نداشته باشد شقاوت و بربختی در دنیا و آخرت نصیبش خواهد شد و بالاترین مرتبه واگذاری آن است که انسان از خود بی خبر شود و جز خدا چیزی را مشاهده نکند. توکل اثرپذیر است هم بر اجتماع و هم بر فرد، از جمله اینکه شخص متوکل حریص نیست وقتی متوکل حریص نباشد اثر خود را بروی افراد اجتماع خواهد گذاشت. شجاعت، قوت قلب، قوت یقین را در انسان افزایش می دهد. مشکلات را بر انسان آسان می سازد. موجب تقویت حافظه، بالابردن قدرت اراده و موفقیت در تحصیل و کار می شود. عدم توکل پیامدهایی را به دنبال دارد از جمله نگرانی، اضطراب، ترس، دودلی، که انسان با توکل و امیدواربودن به خدای متعال می توا ند این امراض روحی را از خود دور کند. تفویض لطیف تر و دقیق تر از توکل است به این معنی که در تفویض بنده حول و قوت را از خود نبیند و در تمام امور حق را تصرف در مالش داند اما در توکل متوکل خدوند را قائم مقام در مالش می داند. توکل رابطه دارد با توحید، ایمان و علم. نتیجه بحث اینکه انسان جز پروردگار عالم کسی را برای وکیل بودن در مورد خود انتخاب نکند و اگر این کار را نکرد و کسی دیگر انتخاب کرد جز شقاوت و بدبختی برایش سودی نخواهد بود.

در این مجموعه که پیش روی خوانندگان محترم قرار دارد، موضوع اهمیت و جایگاه تفکر و تعقل در قرآن و سنت و آثار و پیامدهای آن، طی چهار بخش مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش نخست که شامل دو فصل می باشد به تعریف و تبیین واژه های فکر و عقل و همچنین بررسی واژه های مترادف و متضاد با آن پرداخته شده است. بخش دوم که در واقع اصلی ترین قسمت این مجموعه می باشد، شامل چهار فصل بوده و در آن به بیان اهمیت و ضرورت تفکر و تعقل از دیدگاه آیات و روایات و همچنین چگونگی عملکرد عقل و کاربردهای مختلف آن پرداخته شده است. در بخش سوم این مجموعه که شامل دو فصل است، عوامل و موانع مؤثر بر تفکر و تعقل از منظر آیات و روایات بیان شده است. و بخش چهارم که در واقع آخرین قسمت این مجموعه می باشد، شامل دو فصل است که در آن آثار و پیامدهای تفکر و تعقل از دیدگاه آیات و روایات مورد بررسی قرار گرفته است. از دیدگاه اسلام، عقل، اصل انسان، معیار ارزش و درجات کمال او، ملاک ارزیابی اعمال و میزان جزاء و همچنین حجت باطنی خداوند می باشد. لذا مراقبت و پیروی کردن از این گوهر فروزان در همه زمان ها و مکان ها بر تک تک لازم و ضروری است.

بهشت کانون رحمت الهی در قیامت است جایی که انواع نعمت های مادی و معنوی مهیا ست و غم و اندوه در آن وجود ندارد. با توجه به اعمال و رفتارهای متفاوت انسان ها هر کس در درجه ای از بهشت قرار می گیرد. جنت عدن و فردوس بر سایر باغ های بهشت امتیاز دارد. بهشت دارای هشت در است که باب الرحمه، باب الصبر، باب الشکر، باب البلاء، باب الاعظم، باب المعروف، باب الریان از درهای بهشت می باشند. درهای بهشت به سخنان پند آموزی زینت یافته اند که دانستن و عمل کردن به آن راه گشای زندگی دنیا و آخرت انسان می باشد. قصر هایی که بهشتیان در آن ساکنند از طلا، نقره و یاقوت ساخته شده است و تمامی امکانات در آن جا برایشان فراهم است. خدمت کاران با طبق ها و کوزه های طلا اطراف اهل بهشت آماده پذیرایی هستند. نهر ها، درختان و پرندگان نغمه سرایی می کنند. میوه ی درختان دائمی است و درون یک میوه طعم و رنگ صد نوع میوه ی دنیا وجود دارد. از جمله میوه های بهشتی می توان به انار، انگور و خرما اشاره کرد. در بهشت نعمت های معنوی از نعمت های مادی برترند. دور بودن از کینه و حسد، وجود آرامش، امنیت، سلامتی، رسیدن به حقایق و معارف الهی، جاودانگی و.... نمونه ای از نعمت های معنوی می باشند. کلید ها و اسباب ورود به بهشت بسیارند. احسان به پدر و مادر، حسن خلق، عفو و گذشت، اخلاص و حب اهل بیت(ع) نمونه هایی از اسباب ورود به بهشت هستند. همچنین از دروغ، ریا، قطع رحم، دشمنی با اهل بیت(ع)،ظلم و سخن چینی به عنوان موانع ورود به بهشت یاد شده است. معرفی بهشت و آگاهی از صفات بهشتیان یقین افراد را به حقانیت مرگ و برانگیخته شدن در قیامت و حقانیت بهشت و دوزخ بیشتر می کند. لذا هر چه شناخت انسان نسبت به عالم آخرت و پاداش و جزاء بیشتر باشد با یقین بیشتری به حساب و کتاب و ثواب و عقاب در زندگی خود می پردازد و طبعاً ظلم و جنایت ها، قتل و غارت ها، ویرانگری و بی عدالتی ها و تجاوز به حقوق دیگران پایان یافته و دنیا به صورت مدینه فاضله و نمونه بهشت اخروی در خواهد آمد.

موضوع تحقیقی که در پیش رو دارم ، انفاق از دیدگاه قرآن ، سنت و آثار و پیامدهای آن در جامعه" می باشد. یکی از صفات بسیار پسندیده که در همه ی ادیان آسمانی و مکاتب اخلاقی مورد ستایش قرار گرفته جودو بخشش و انفاق مال به دیگران است، با توجه به اهمیت فراوانی که انفاق و احسان دارد، باعث رفاه و آسایش زندگی طبقه ی کم درآمد جامعه می شود و عامل مهم فقرو محرومیت زدایی است. هدف من دراین پژوهش روشن تر کردن ارزش و اهمیت انفاق بوده تا ثروتمندان جامعه به انجام وظایف و مسئولیت های خود تشویق گردند. مواردی که دراین پژوهش مورد بررسی قرار دادم؛ بیان مفهوم انفاق، اهمیت آن در پیشگاه خداوند متعال، ائمه اطهار(علیهم السلام) و بزرگان، ذکر اقسام انفاق که عبارتند از انفاق واجب، مستحب و حرام و هر یک به شاخه هایی تقسیم می شوند و همچنین شرایط قبولی ، عوامل بطلان، کیفیت انفاق و در فصول آخر مصارف ، آثار و موانع انفاق که هر یک از این مباحث خود به بخش هایی تقسیم می شوند. در این پژوهش از منابع متعدد اخلاقی استفاده شده از آن جمله از کتب : ناصر مکارم شیرازی ، محمد حسین طباطبائی، جعفر سبحانی ،امین الدین طبرسی، محمدتقی مجلسی ، غلامحسین رحیمی اصفهانی... نتیجه ای که از این پژوهش حاصل می شود این است که انفاق ، موجبات رفاه طبقه ی کم درآمد جامعه را فراهم می کند به علاوه موازنه ی اقتصادی را در جامعه به وجود می آورد، البته نباید فراموش کرد که انفاق باید با روش و شرایط صحیح آن انجام شود. واژه هایی که در این پژوهش آمده است؛ انفاق، صدقه، قرآن و سنت می باشد.

در این مجموعه موضوع عزت نفس و کرامت در قرآن و سنت و آثار فردی و اجتماعی آن مورد پژوهش قرار گرفته است. در بخش نخست در مفهوم شناسی عزت نفس و کرامت به تحلیل آن در لغت و اصطلاح پرداخته شده است و سپس به اهمیت و جایگاه آن در قرآن، حدیث، فقه و قانون اساسی اشاره شده است و به سؤالاتی از قبیل رابطه بین عزت و کبر، رابطه ذلت و تواضع و نیز اینکه آیا انسان دارای دو نفس است یا نه؟ پاسخ داده می شود. در بخش دوم به شرح و تفصیل ارزش واقعی وجود انسان و اقسام عزت و کرامت با توجه به آیات و روایات پرداخته می شود. در بخش بعد عوامل مؤثر در عزت نفس از دوران کودکی تا بزرگسالی و آثار آن در زندگی فردی و اجتماعی با توجه به قرآن کریم و روایات معصومین ( ع) و نظر روانشناسان مختلف بیان گردیده است. آخرین بخش مجموعه که در واقع برای روشن تر شدن مفهوم عزت و کرامت ارائه شده است به موانع عزت و آثار ذلت پرداخته است. در نهایت از کل مجموعه می توان چنین نتیجه گرفت که اهیمت کرامت تا بدان جاست که وحی الهی با آیه«اقرا و ربک الاکرم» آغاز گردید و کرامت انسان در سرلوحه رسالت انبیاء قرار گرفت. در میان دو قسم کرامت، عزت و کرامت اکتسابی که با تلاش و کوشش انسان بدست می آید از ارزش بیشتری برخوردار است. از آثار مهم عزت در بعد فردی می توان به خردگرایی، استقلال رأی و اجتناب از گناه اشاره کرد و در بعد اجتماعی نیز جامعه مهدوی به عنوان یک جامعه عزت مدار با خصوصیات ویژه معرفی گردیده است و نیز به این مطلب اشاره می شود که عدم وجود عزت نفس چه آثار مخربی در زندگی فردی و اجتماعی انسان به دنبال دارد. واژگان کلیدی تحقیق نیز عبارتند از: واژه عزت نفس که به معنای قدرت، توانائی و شکست ناپذیری روح انسان است و واژه کرامت که به معنای سخاوت، شرافت و در نهایت به معنای عزت است. کلمات کلیدی: عزت نفس- کرامت

در این مجموعه ، موضوع اهمیت ذکر و یاد خدا در قرآن و سنت، و آثار و پیامدهای آن مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش نخست به تعریف واژه های ذکر، غفلت و نسیان پرداخته شده، و تفاوت میان تعلم و تذکر و رابطه بین تفکر و بیان شده است. سپس به اهمیت این موضوع در قرآن و سنت اشاره شده است. در بخش دوم، انواع و مراتب ذکر و همچنین شرایطی که باید در ذکر گفتن مد نظر باشد، بیان شده است. بخش سوم، به بررسی عواملی که باعث توجه به خداوند و ذکر او می شود پرداخته و آثار و برکات دنیوی و اخروی آن را برمی شمرد. و آخرین بخش این مجموعه در جهت تکمیل بحث، به بیان عوامل غفلت از یاد خدا و پیامدهای سوء آن می پردازد. از مجموع مباحث می توان چنین نتیجه گرفت که اهمیت ذکر تا بدان جاست که در آیات و روایات زیادی، بر کثرت ذکر و مداومت بر آن تأکید و توصیه شده است. از دیدگاه اسلام، تمام امراض روحی و رذایل اخلاقی و حتی مشکلات زندگی دنیوی، ناشی از غفلت و عدم توجه به خدا می باشد. اما یاد خدا و احساس حضور همیشگی او، انسان را در برابر تهاجم وسوسه های نفس و شیطان مصونیت می بخشد. و باعث تکامل او و تقرب به خدا و سعادت در دنیا و آخرت می شود. آنچه از مسیر پرفراز و نشیب زندگی به انسان هوشیاری و قدرت می دهد ؛ استمرار یاد خدا و توجه به اوامر و نواهی او خواهد بود. واژگان کلیدی تین تحقیق عبارتند از : واژه ذکر که به معنای یاد کردن خداوند به زبان یا در قلب است. و واژه غفلت که به معنای رفتن از نفس بعد از حضور آن بوده، و اگر علت آن عدم دقت و توجه خود شخص باشد، مذموم خواهد بود.