جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

سر اینکه قرآن سیر ه انبیاء را مطرح می کند، آن است که آنان اگرچه از نظر مکان و زمان جدا هستند، ولی در حقیقت به هم متصل و پیوسته اند. بررسی سیره انبیاء این نقش را دارد که جامعه انسانی را به گذشته و آینده مستمر متصل می کند. خداوند آنچه را که در جهان هستی حق و ثابت و پابرجا می داند، همانا ذات خود و وحی و رسالت است. اینچنین نیست که در جهان تکوین گاهی حق حکومت کند وگاهی باطل، گاهی انبیاء زمام حکومت را بدست گیرند و گاهی طاغیان و ظالمان، بلکه نظام هستی همیشه بر روال حق می گردد باطلها مانند علفهای هرزی هستند که محکوم به ریشه کن شدن می باشند. حکمت الهی اقتضاء می کند که خداوند شناخت لازم را در اختیار همه انسانهای قرون و اعصار بگذارد، لذا خداوند باید انبیایی را مبعوث گرداند تا راه رشد و کمال را به انسانها نشان دهند. همه انبیاء دارای هداف مشتر ک بودند و مهمترین اهداف انبیاء، دعوت به توحید و معاد، تعلیم کتاب و حکمت، برقراری عدل و قسط، تقوا و تزکیه و نجات از جهل و نادانی، بت پرستی، خرافات و تبعیضات و استبداد بوده است. انبیاء دارای ویژگیهای صداقت در گفتار و عمل، خلوص نیت و تبلیغ رایگاه، حسن و خلق و برخورد صحیح، امانتداری، عدم ترس از غیر خدا، قاطعیت و سازش ناپذیری و پیروزی در آزمایشهای سخت و تبشیر و انذر بوده اند. انبیاء همچون دارای صفات صبوری و توکل و قضاوت و داوری و استضعاف و نیز مبدأ علوم و دانشها بوده اند. پیامی را که انبیاء از جانب مبداء وحی می آوردند، عده ای در مقابل آنها موضعگیری می گردند و به مخالفت بر می خاستند که علل و انگیزه مخالفت آنها جهل و غفلت و تحجر و تعصب و ثروت اندوزی و خود بزرگ بینی و پست بینی دیگران بوده است. اقشار مردم که در مقابل انبیاء به مخالفت و مبارزه بر می خاستند، طاغوتها و اشراف و مترفین و عالمان فاسد و متسضعفان بودند. شیوه های برخورد مخالفان با انبیاء به صورت تهدید به شکنجه و تبعید و قتل و استهزاء و تهمت های سحر و ساحری، نادانی و دروغگویی، جنون، نحوست، و فساد در زمین، ایرادها و بهانه جوییها بوده است. تجربه های حال و آینده باید متصل به تجارت گذشته باشد. ما نباید از این تاریخ زنده جدا شویم. بلکه باید از اصول و مبانی آن استفاده کنیم، یعنی باید اوضاع دشوار و شرایط سخت و انواع عذابها و فشارها و شکنجه ها و روش های جنگ روانی مسخره و استهزاء و امور دیگری که انبیاء از طاغوتهای زمان و اتباع آنها دیدند را مجسم کنیم، و از فداکاریهای انبیاء و پیروانشان و نیز از نکته ها وتجربه های بسیار آموزنده از مبارزات ایشان با ظالمان زمان خود الگو بگیریم و در زندگیمان در راه پیروزی اسلام و پیروزی حق بر باطل استفاده کنیم.

هوی پرستی، از اخلاق ناپسند انسان به شمار می رود. این پایان نامه سعی می کند در فصل های مختلف ، مسایل گوناگون این صفت نکوهیده را بررسی نماید. پرداختن به معنای لغوی و اصطلاحی ، هوی پرستی و ویژگی های هوی پرستان از دیدگاه قرآن ، نکوهش و بازداشتن انسان ها از هوی پرستی با توجه به نهج البلاغه ، تاثیرات ناخوشایند این عمل بر روح و جسم انسان، برخی عوامل پدیدآورنده هوی پرستی و موانعی که می تواند این صفت را از انسان زایل نماید، از نکات موجود در این پایان نامه است. به طور کلی مباحث این نوشتار ، توضیح روشنگری خواهد بود که افراد از این عمل ناپسند دوری نموده و موجبات تقرب خویش را به حضرت باری تعالی فراهم آورند. توجه کردن به آیات قرآن و مباحث روشنگر نهج البلاغه، می تواند یاری دهنده قدرتمندی در این امر بوده و انسان را به سوی تعالی و تکامل رهنمون گردد. هوی پرستی ، تاثیرات بسیار خطرآفرینی برای جسم و روح انسان دارد به گونه ای که عاملی است برای پدیدآوردن تکبر، خودخواهی، دورشدن از حقیقت مطلق و گمراهی انسان. تکبر باعث می شود راه های هدایت بر او مسدود شده و او را در جریان زندگی دنیوی و شناخت مسایل اخروی، در گمراهی ها سرگردان کند. حیرتی بی ارزش نصیب انسان می شود که راه حقیقت را ندیده و به بیراهه می رود. فرد هواپرست چنان در مشتهیان نفسانی خود مستغرق می شود که گویی راه گریزی نیافته و در گرداب جهل و نادانی به هلاکت می رسد. این پایان نامه ضمن برشمردن عوامل مختلفی که سبب هواپرستی می شود، گریزگاه این اوصاف ناپسند را متذکر شده و مبارزه با نفس و جهاد اکبر، تزکیه و تصفیه نفس و خوف از خداوند را موانعی برای گسترش انسان به متابعت هوی و هوس معرفی می کند.

زینب؛ زینت دو عالم زمان در پوست خود نمی گنجد و مکان مقدس ترین زمین مدینه بود. سال ششم هجری یعنی 5 سال قبل از رحلت خاتم رسولان و جمادی الاولی وارد پنجمین روز چشم انتظاری خود گردیده بود. در خانه وحی بار دیگر، آل ا... در انتظار نوری از انوار محمدی لحظه شماری می کردند. و سرانجام دخت نبی، بنت علی علیه السلام را در برگرفت و سومین فرزندش را خوش آمد گفت : هنگامی که خبر تو را به علی ( ع) رساندند، شیر خدا در محراب مسجد به نماز عشق ایستاده بود و شاید شکر آمدنت بر زمین پر تعب را بجای می آورد. مادر نیکویت فاطمه(س)، تو را به نزد علی ( ع) آورد و به وجود تو بالید که ای پسر عم رسول خدا ( ص)، خدایت دختر به ما عطا نموده است پس نامی نیکو برایش گذار علی ( ع) چون همیشه بر مولایش پیشی نگرفت و نامگذاری را بر عهده جدش وانهاد. در این زمان رسول خدا(ص) در مدینه نبود و همه در انتظار آمدنش از سفر، باز نشستند. محمد ( ص) این پیام آور در صلح و دوستی، با قلبی مطمئن وارد مدینه شد و گویی بوی تو را از دروازه مدینه استشمام کرده بود. وقتی بدن کوچک تو را در آغوش گرفت، علی ( ع) و فاطمه ( س) او را خطاب کردند که « نام این کودک به زبان شما متبرک شود. رسول گرامی ( ص) بفرمود که من از خدای خود سبقت نمی گیرم. » چه زیبا مولودی بودی که جبرئیل امین، وحی نام تو را پس از سلام خدا به جدت رساند و تو را زینب نامید. نام زیبای تو به یقین نام زینب؛ دختر رسول خدا ( ص) را برایش تداعی می کرد و از این ماجرا خرسند بود. اما نمی دانم در دل پیغمبر خدا ( ص) چه می گذشت؛ آن زمان که پیغام الهی را اجرا کرد. چرا که پس از نام گذاری ات، از مصایب تو خبر داد و این گونه سفارش کرد که هر کس بر مصایب زینب گریه کند ثواب کسی را خواهد داشت که بر حسن و حسین گریه کرده باشد. این خبر ناگوار و سرنا گفته به اینجا ختم نشد. هنگامی که سلمان برای عرض تهنیت نوزاد مولایش علی ( ع) شرفیاب شد، او را غرق در سکوتی سنگین و پر اندوه دید و علی ( ع) برایش از کربلا و سرنوشت تو، قصه کرد. به این ترتیب تو زینت پدر نام گرفتی و در حقیقت نه تنها زین ابی، که دو عالم را زینتی. «زینب نه تنها زین اب، بلکه زین دو عالم زینب است» قدر و منزلت تو نزد حسین ( ع) به قدری بود که هرگاه به زیارتش می رفتی، سید الشهداء، پیش پایت برمی خاست و جایش را به وجود خواهرش اختصاص می داد. ای عباده آل علی ! گذشته از آن که تو در کانون علم و معرفت رشد یافتی و در جوار خوبان عالم زیستی، اما براستی تو عالمه بی معلمه ای و فهمیه بی مفهمه، آثار نجابت و جلالت قدر در وجودت نمایان بود و فصاحت، بلاغت، شجاعت، متانت، بردباری و وقار از رفتارت تراوش می کرد. چرا که شرف و مجد را با علم و تقوا و زهد و ورع را با کرامت و عبادت به هم آمیخته بودی. ای عقیله بنی هاشم! تو عفیفه ای هستی که خلخالت شرم و حیا و نگین تاجت عصمت شد و از دیگر زنان متمایز، چه با هیبت بود منظره تشرفت به زیارت مرقد جدت از خانه تا حرم علی ( ع) در مقابل حسنین در طرفین چونان دری تو را در صدف حمایت خویش مشایعت می کردند هنگام ورود، بابیت پیشتر از بقیه گام در حرم می نهاد و روشنایی اش را کم می کرد. کریم آل طاها علت این کار را از پدر سؤال کرد و امیر مؤمنان پاسخ داد : که مبادا کسی ( در روشنایی چراغ ها) خواهرت زینب را ببیند. ای نائبه زهرا! به راستی که در آینه زندگی شرافتمندانه تو، تصویری روشن از حیات مادرت زهرا ( س) نقش بسته بود و زهد و سادگی ات، ماجرای روزه سه روزه خانواده ات برای اهدای طعام خود به مسکین را زنده می کرد. سید ساجدین ( ع) در این باره فرمود : هیچ گاه نشد که عمه ام از برای روز دیگرش چیزی از خوراک امروز ذخیره کند. رحمت خدا بر سخاوت و مناعت طبع تو به آن هنگام که میهمانی بر امیر مؤمنان وارد شد و از سیده زنان عالم سؤال نمود که برای مهمان در خانه چه داری؟ فاطمه ( س) عرض کرد : یا علی، گرده ای نان در خانه است که برای دخترم زینب گذارده ام و تو کودک چهارساله که در آن لحظه به ظاهر خوابیده بودی، با شنیدن این سخن از مادر، ندا سر دادی : مادر جان نان را برای مهمان ببرید. ... و ای شریک? الحسین ! امان از دل دریای تو... به خدا سوگند که دل تو رجای ربوبی را در ساحل خود داشت و گرنه یک زن کجا و کرب و بلا کجا. آخر سجاد ( ع) می گفت کهدل من در تمام عمر ندیدم که عمه ام نماز شبش را نشسته بخواند، بجز شب یازدهم محرم و چه دردناک بود که پشت خمیده ات دیگر نای ایستادن را حتی برای اقامه نماز، نداشتو تو بهمین بانوی نینوا، نمازت را نشسته ادا کردی. زینبا ! و تو چه شایسته نهضت حسین را زنده نگاه داشتی و با خطبه خوانی ات که بلند گوی رسای شعار اسلام شد، خفتگان تاریخ را تا ابد هوشیار ساختی. تو محبوبه مصطفی و نور چشم مرتضایی و اینک پس از قرن ها، نه تنها زنان عالم را الگویی، که مردان نیز کمر به خدمت دو تا کرده اند و در کلاس معرفت و محبت تو تلمیذی می کنند که دروس دانشگاهت را سرمشق زندگانی خویش قرار دهند.

این پایان نامه، عمل عبادی روزه را در چهار فصل و از جهات مختلف مورد بررسی قرار می دهد. در فصل اول روزه را از نظر معنی و اصطلاحی توضیح داده و پیوند این واژه را با واژ های دیگری همچون : امساک، صبر در بعد فردی و اجتماعی و صوم بررسی می کند؛ همچنین وجود آن در اسلام و دیگر ادیان الهی مورد بحث قرار می دهد. در فصل دوم این پایان نامه فلسفه روزه و چرائی آن را برای فرد مشخص نموده و اتصال دادن اندیشه انسان را با ذکر خداوند بیان می کند و آن را با نیازهای روحی و جسمی انسان ، ونتیجه روزه ، را تقوا و تقویت اراده و محک اخلاق بر می شمارد و وسعت دادن اندیشه انسان با ذکر خداوند را بیان می کند. این فصل نمایانگر این مطلب است که خداوند باری تعالی، روزه را جز برای حفظ تعادل و سلامت انسان واجب نکرده است. در فصل سوم مراتب و درجات روزه که به روزه عموم و اخص تقشیم می شود که روزه عموم همان سی روز روزه ماه رمضان است و روزه اخصی الخصوص روزه اعضاء و جوارح است بیان شده و چگونگی قرار گرفتن امر روزه بر ظواهر و بواطن انسان بررسی شده است اینکه چگونه ظواهر و بواطن و عملکرد های آن باید تحت الشعاع روزه قرار گیرند، از مطالب این فصل به شمار می رود. در فصل چهارم آثار و پیامدهای فردی روزه را بیان نموده و آن را به قناعت و پرهیز از زیاده روی، عادت کردن به امانت داری، تواضع و قروتنی، تقوی و تقویت اراده فردی و صحت و سلامت جسمی و روحی دسته بندی کرده و فوائد اجتماعی روزه را بیان نموده و آن را، به تقویت اراده جمعی همراه با صبر و استقامت، به یاد آوردن فقراء، پی بردن به آزادی و حریت انسانی مقابله با ستمگران و زور گویان و پاک نمودن جامعه از ریاکاری و پدید آمدن حسن خلق در افراد جامعه، مساوات و برابری، تقوای اجتماعی و دوری از جرایم و پرورش وجدان اجتماعی را دسته بندی کرده و روزه را در گرایش انسان به معنویت و پاکسازی ساختاری جامعه مؤثر می شمارد.