جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

گفت‌وگو دربارۀ سعد و نحس ایام در بستر تاریخ بشر، پیشینه‌ای کهن دارد. یکی از روزهای هفته که در برخی فرهنگ‌ها به عنوان روزی نحس به شمار می‌رود، روز دوشنبه است. طبق این باور انجام برخی از کارها در این روز پیامدی ناگوار خواهد داشت. در فرهنگ مسلمانان نیز کمابیش چنین باوری مطرح است و ریشۀ آن را می‌توان در استناد به روایاتی دانست که به ظاهر بر شومی روز دوشنبه دلالت دارند و از انجام کارهایی در این روز بازداشته یا عباداتی را برای رهایی از شومی آن توصیه نموده‌اند. این مقاله با بررسی سندی و محتوایی روایات این موضوع کوشیده است صحت این مدعا را بررسی نموده و در حد امکان به تحقیق علل و اسباب صدور این روایات بپردازد. سرانجام این تحقیق عدم ثبوت نحوست روز دوشنبه است.

واژه فتنه چنان که اهل فن در کتب خویش ذکر کرده اند دارای وجوه و معنایی متعددی است. معانی چون: آزمایش، عبرت، عذاب، شکنجه، شرک، فریفتن و... که آن را تحت دو عنوان آزمایش و آشوب خلاصه نموده ایم. آزمایش به معنای آشکار ساختن حقیقت چیزی و خالص نمودن گوهری از آمیزه های پنهان آن است. خداوند بشر را به منظور تربیت و تکامل او در طول زندگی به وسیله ابزار گوناگون از جمله: سختی ها و نعمت ها، تکلیف ها و نافرمانی ها می آزماید. اما بعد دیگر فتنه معنای آشوب است. آشوبها را می توان به دو دسته فردی و اجتماعی تقسیم نمود فتنه ها هنگامی که در جامعه به وجود می آیند. آثار ناپسندی از خود به جای می گذارند. چنان که ریختن خون ها، شک در اعتقادات و ... امری عادی تلقی می شود. البته فتنه آثار مثبتی نیز دارد از جمله: شناخت جامعه آشوب زده، بروز محتویات درونی انسان ها و به فعلیت رسیدن تشخیص حق و باطل. که البته این آثار در مقابل آثار منفی بسیار ناچیز است چرا که عبرت گیری مردم معمولی در برابر این گونه مسایل بسیار اندک است بنابراین بر تمامی عالمان و مسئولان جامعه است که با عوامل به وجود آورنده آن از جمله: پیروی از هوای نفس، ایجاد بدعت در احکام و زمینه های مناسب فتنه به هر طریق مبارزه کنند.