جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این پژوهش در تلاش برای پاسخ به این سوال است که چرا تعداد زیادی از زنان علی رغم این که نیاز و حتی تصمیم به استفاده از روش های تنظیم خانواده دارند ولی، از این روش ها استفاده نمی کنند. این زنان که بین نیاز و نیات باروری با رفتار باروری آن ها تفاوت وجود دارد، به عنوان زنانی که دارای «نیاز برآورد نشده» در تنظیم خانواده هستند، شناخته می شوند.در پژوهش حاضر ابتدا به سیر تحول و شکل گیری مفهوم «نیاز برآورده نشده» تنظیم خانواده در مطالعات جمعیتی پرداخته شده و سپس تحولات این مفهوم و شیوه های محاسبه آن بر اساس بررسی های کلان جمعیتی مورد مداقه قرار گرفته است. قسمت بعدی پژوهش با استفاده از داده های بررسی جمعیتی و بهداشتی سال 1379 کشور به محاسبه نیاز برآورده نشده و بررسی عوامل موثر بر آن پرداخته است.نتایج پژوهش نشان می دهد که «نیاز برآورده نشده» در کشور نه تنها از نظر نسبت در بین استان ها و مناطق شهری و روستایی متفاوت است، بلکه از نظر عوامل تبیین کننده نیز تفاوت زیادی بین استان ها و مناطق شهری و روستایی مشاهده می شود. مدل نهایی تحقیق نشان می دهد که تحصیلات، سن ازدواج و بهره مندی از تسهیلات رفاهی، مهم ترین عواملی هستند که با در نظر گرفتن تاثیر سایر متغیرها معنادارند.

هدف این مقاله مطالعه وضع طبقات اجتماعی و تحرک اجتماعی در چهار شهر استان فارس و شهر بوشهر از استان بوشهر است. با انتخاب تصادفی این چهار شهر و انتخاب شهری بندری در جنوب امکان مقایسه بیشتر فراهم آمد. نمونه ای با حجم 1833 از بین جمعیت شاغل این پنج شهر به صورت تصادفی برگزیده شده است و طبقات اجتماعی بر حسب معیارهای قدرت اقتصادی، قدرت سازمانی و قدرت تخصصی مورد بررسی قرار گرفته است. تحرک اجتماعی نیز بر حسب تحرک طبقاتی و شغلی و انواع آن یعنی تحرک صعودی و نزولی و افقی و تحرک فرانسلی و بین نسلی نیز مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که در نیم قرن اخیر در جامعه شهری ما تحرک شغلی عمیقی صورت پذیرفته است که عامل موثر در آن تحصیلات و تغییر ساختار شغلی در جوامع جدید است. طبقات و اقشار اجتماعی نیز دچار تحول و تغییر قرار گرفته است، لکن تحرک طبقاتی به سهولت تحرک شغلی نیست. ثروت و قدرت سازمانی دو استوانه اصلی طبقات اجتماعی اند که دسترسی به آنها به سادگی دسترسی به تحصیل و مدرک رسمی نیست. شهرهای مختلف فارس و بوشهر از نظر طبقات و تحرک اجتماعی تفاوت هایی دارند. در شهری مانند بوشهر جامعه بسته تر و در شهری مانند آباده و کازرون جامعه از نظر تحرک اجتماعی بازتر است.