جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مقدمه: این پژوهش با هدف بررسی و مدل یابی تاثیر مستقیم و غیرمستقیم خوداثرمندی اجتماعی بر احساس تنهایی نوجوانان انجام شد.روش: آزمودنی های این پژوهش، 946 نفر از دانش آموزان مقطع دبیرستان و پیش دانشگاهی شهر تهران بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه اجتناب اجتماعی، پرسش نامه حمایت اجتماعی کودکـان و نوجوانـان، پرسش نامه طرد هم سالان و پرسش نامه خوداثرمندی کودکان و نوجوانان بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS AMOS استفاده شد.یافته ها: تاثیر مستقیم خوداثرمندی اجتماعی بر احساس تنهایی نوجوانان معنی دار بود و تاثیر غیرمستقیم آن، از طریق اثر معنی دار در اجتناب اجتماعی و حمایت اجتماعی تایید شد.نتیجه گیری: خوداثرمندی اجتماعی از طریق اجتناب اجتماعی و حمایت اجتماعی در احساس تنهایی نوجوانان تاثیر مستقیم و غیرمستقیم دارد. از این رو در بحث پیشگیری از آسیب های ناشی از احساس تنهایی در نوجوانان، خوداثرمندی اجتماعی و متغیرهای وابسته به آن می توانند مورد توجه قرار گیرند.

هدف اصلی این پژوهش بررسی نقش تحصیلات والدین بر خوداثرمندی اجتماعی، تحصیلی، هیجانی و جسمانی دختران و پسران نوجوان است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه و پیش دانشگاهی شهر تهران در سال تحصیلی 84-1383 است. نمونه پژوهش شامل 946 نفر (471 دختر و 475 پسر) از شمال، جنوب، مرکز، شرق و غرب تهران می باشد که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه ویژگی های دموگرافیک، پرسشنامه خوداثرمندی کودکان و نوجوانان و پرسشنامه خوداثرمندی جسمانی نوجوانان بود. داده های حاصل از این پژوهش با روش تحلیل واریانس چندمتغیره و آزمون تعقیبی توکی مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که نقش تحصیلات پدر و مادر بر حیطه های مختلف خوداثرمندی دختران معنی دار است و تفاوت معنی داری بین خوداثرمندی اجتماعی، تحصیلی، هیجانی، جسمانی دختران دارای والدین کم سواد و باسواد (از دیپلم به بالا) وجود دارد. اما این موضوع در مورد پسران صدق نمی کند بدین معنی که نقش تحصیلات پدر و مادر بر حیطه های مختلف خوداثرمندی پسران معنی دار نیست.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش والدین بر اساس برنامه فرزندپروری مثبت (P3) بر سلامت روان شناختی مادران کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای طراحی و اجرا شد. این مطالعه از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بوده و جامعه مورد مطالعه آن را مادران دانش آموزان پسر 7 تا 10 ساله دبستان های پسرانه شهرستان نهاوند تشکیل می دهند.نمونه گیری در دو مرحله انجام شد و 30 نفر از مادران کودکانی که بر اساس فهرست رفتاری کودک (CBCL) و فرم گزارش معلم (TRF)، مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای (ODD) تشخیص داده شده بودند، انتخاب شده و سلامت روانی آن ها با استفاده از پرسشنامه 28 سوالی سلامت روانی (GHQ-28) مورد ارزیابی قرار گرفت.در نهایت 20 نفر از مادرانی که در پرسشنامه سلامت روان نمره ای برابر یا بالاتر از نقطه برش (23) گرفتند، انتخاب و به دو گروه آزمایش (n=10) و گواه (n=10) تقسیم شدند. سپس برنامه آموزش فرزندپروری مثبت به مدت 2 ماه در 8 جلسه آموزشی 120 دقیقه ای برای آزمودنی های گروه آزمایش اجرا شد. سلامت روانی مادران دو گروه بلافاصله پس از پایان جلسات آموزش والدین، دوباره مورد ارزیابی قرار گرفت. در نهایت داده های به دست آمده توسط آزمون U من ویتنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که نمره کلی سلامت روانی و نیز نمره زیر مقیاس های نشانه های جسمانی، اضطراب و بی خوابی و افسردگی مادران گروه آزمایش پس از پایان جلسات آموزش برنامه فرزندپروری مثبت، با توجه به تغییرات پس آزمون نسبت به پیش آزمون، کاهش یافته (P<0.05) ولی در تغییرات پس آزمون نسبت به پیش آزمون زیر مقیاس نارساکنش وری اجتماعی تفاوت معناداری را نشان نداد (P=0.15). این نتایج بیان می کنند که آموزش برنامه فرزندپروری مثبت، سلامت روان شناختی مادران کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای را افزایش می دهد. با توجه به این که شدت و ضعف مشکلات روانی - عاطفی مادران نقش مستقیمی در میزان و نحوه بروز مشکلات رفتاری - هیجانی کودکان دارد، لذا با انجام مداخلات این چنینی که ارتقای سلامت روانی والدین را موجب می شود، می توان گام های مثبت و استواری در جهت رفع و یا تخفیف مشکلات رفتاری کودکان برداشت.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه استرس والدگری در مادران کودکان اتیستیک با مادران کودکان بهنجار انجام شده است. نمونه شامل 90 نفر (45 مادر کودک درخودمانده و 45 مادر کودک بهنجار) می شود. هر دو گروه پرسشنامه استرس والدگری آبیدین (1990) را تکمیل کردند.مادران کودکان اتیستیک به صورت در دسترس انتخاب گردیدند. مادران کودکان اتیستیک با نمونه ای متشکل از 45 مادر کودک عادی که از لحاظ تحصیلات، سن کودک و وضعیت اقتصادی و اجتماعی همتا شده بودند مقایسه شدند. داده ها با استفاده از آزمون MANOVA تحلیل شد. نتایج نشان دادند که استرس والدگری در مادران کودکان اتیستیک در هر دو قلمرو والدگری و قلمرو کودک و هم چنین استرس والدگری کل به طور معنادار بالاتر از مادران کودکان بهنجار بود. مادران کودکان اتیستیک با استرس های بسیار مواجه اند که این استرس می تواند مربوط به کودک، والد یا جامعه باشد. از جمله ماهیت مبهم اختلال اتیسم، خصوصیات کودک، نگرانی راجع به تداوم شرایط، پذیرش کم جامعه و حتی سایر اعضای خانواده نسبت به رفتارهای کودک درخودمانده و نیز شکست در دریافت حمایت های اجتماعی می تواند در بروز این استرس موثر باشد.