جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

دانشگاه امروزی در اثر چرخش­های فرهنگی، اجتماعی و فناوری در عصر حاضر دستخوش تغییراتی شده، و این تغییرات موجب ظهور مفاهیم تازه­ای در مطالعات آموزش عالی، علم و فناوری گردیده است. در این بستر جهانی، در سال­های اخیر مطالعات فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی، علم و فناوری نه­ تنها مورد توجه واقع شده بلکه در نظام شناخت و آینده ­نگری آموزش عالی اهمیت محوری پیدا کرده است. فهم چالش­های پیش ­روی آموزش عالی و انتظارات از آن با تکیه بر مولفه ­های درونی و بیرونی نظام علم، وضعیت فعلی و آینده­ نگری تعاملات میان دانشگاه و محیط پیرامون به مدد مطالعات فرهنگی و اجتماعی ممکن می ­نماید و از این طریق می­توان راهبردهای تعادل­ بخش میان کارویژه­های دانشگاه با نیازهای اجتماعی و بازار کار ارائه داد. براین­ اساس مطالعات آموزش عالی و علم برای شناخت وضعیت موجود، ارزیابی تعاملات آن با جامعه و فرهنگ و ایفای نقش موثرتر آموزش عالی در ترسیم آینده کشور نیازمند بهره‌گیری از ظرفیت علوم اجتماعی و علوم انسانی و کاربست راهبردهای آن در عرصه سیاست­ گذاری و تصمیم‌گیری است.

مهستان بنایی است که در کرج بنا شده است. نوشتار فعلی به دنبال تبیین نشانه شناختی این بنا بر اساس چارچوب های نظریه ای- فرهنگی امروزه است و تشریح آن بر اساس این نکته بنا می شود که چگونه عناصر معماری و فرهنگی قدیم و معاصر را در خود جمع کرده است و آن را در قالبی به نام سنتی- مدرنیسم و سپس محلی- جهانی تشریح و توضیح می دهد که می توان یک فضای معناساز را در جهان امروز بر اساس فرهنگ ایرانی ترسیم کند؛ در حالی که مردم محور است ولی بیهودگی در معماری ندارد. هم استحکام دارد و هم از مصالح محلی ساخته شده است و هم درون گراست که فضای داخل و برون را از هم جدا می کند و سبب آرامش بخشی است.

فرهنگ از سه عنصر، بنیادین ذیل برخوردار است که بدون هر یک از آنها، فرهنگ بی معنا می شود و به نوعی با پایان فرهنگ و یا غرق شدن یک فرهنگ در فرهنگ های دیگر مواجه می شویم:1) تاریخی بودن فرهنگ: در درجه اول فرهنگ از یک مجموعه عناصری برخوردار است که در مسیر و فرآیند تاریخی بالنده شده و شکل می گیرد و به نوعی می توان گفت استمرار یک امر، مهمترین شاهد فرهنگی بودن آن است و برخی گفته اند هنر والا، هنری است که ارزش هنری آن استمرار پیدا می کند (راودراد، ۴۷:۱۳۸۲). از این رو فرهنگ یک امر تاریخی است که بخشی از آن را می توان با عنوان "فرهنگ امروز" توصیف نمود ولی بخش مهمی از آن بر آمده از مسیر تاریخی یک جامعه است.2) عناصر متمایز کننده: در مرحله بعد، بعد متمایز کننده یک فرهنگ اهمیت پیدا می کند. در واقع فرهنگ از عناصر متمایز کننده برخوردار است که با اجزایی مانند زبان، جغرافیا، آداب و رسوم و ارزش های اجتماعی و تفاوت های مربوط به سبک زندگی از سایر فرهنگ ها متمایز می شود.3) برجستگی و والایی: در درجه بعدی فرهنگ محصول مفصل بندی و پیوند خوردن عناصر متعددی است که ابعاد والا، خاص و برجسته فرهنگ را می سازد و یک جامعه در پرتو آن، از عناصر گره خورده و از هویت و ماهیت برخوردار می شود. به طور حتم زبان و زمان دو عامل مهم رمزگذاری، رمزی کردن و رمزگشایی فرهنگ در ظرفیت متنوع و متکثر است. زبان کلید فهم و فهمیده شدن فرهنگ هاست. زبان مهمترین بنیان ایجاد عضویت در قلمرو فرهنگی مشخص می باشد. از طرفی زمان نیز عامل مهمی است که زمینه بودن ها و نبودن های فرهنگی و شکل گیری روندهای معناسازی در حوزه فرهنگ را تحقق می بخشد.

جامعه ایران به دلیل اختلاط قومی و فرهنگی نیازمند زمینه های آموزشی و رسانه ای بسیاری است تا بتواند از ارتباطات فرهنگی خوب و سالم برخوردار باشد و نوعی تعامل اجتماعی همراه با آرامش و آسایش اجتماعی را فراهم آورد. عدم مدارا و تحمل فرهنگی نسبت به قومیت های مختلف می تواند زمینه های شکل گیری تضاد، تفرقه و تبعیض را فراهم آورد که در این صورت هم جامعه اکثریت و هم اقلیت های قومی و دینی تحت تاثیر آثار منفی آن قرار می گیرند. در این راستا آموزش، خصوصا در دوره دبستان که دوره شکل گیری ذهنیت ها و انگاره های اخلاقی و فرهنگی است، اهمیت بسیار زیادی دارد. این نوع آموزه های بین فرهنگی می تواند افراد جامعه را نسبت به تفاوتهای فرهنگی هوشیار و آگاه سازد و فرهنگ مدارا و مسامحه را برای آنها درونی کند. آموزشی که بر اساس عدالت و احترام متقابل شکل گرفته باشد، پویایی و انعطاف فرهنگی را نیز سبب خواهد شد. در واقع در پرتو شهروندی خوب که ناشی از عنصر نظام حقوقی موثر است، به رسمیت شناختن شهروندان (به حساب آوردن همه شهروندان) و انگیزه های تعلقی، به جایگاه اقلیت ها و روابط بین فرهنگی پرداخته می شود. در این مقاله تلاش خواهد شد به قانون اساسی به عنوان تکیه گاه حقوقی جایگاه اقلیت های فرهنگی (دینی و قومی) توجه شود، همچنین دو نهاد فرهنگی جهت دهنده به ارتباطات بین فرهنگی، یعنی آموزش و رسانه، مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرند.

این مقاله به بررسی حساسیت های بین فرهنگی اهل تشیع و ترکمن های اهل تسنن در استان گلستان می پردازد. به منظور تبیین حساسیت های بین فرهنگی دو گروه، از سنجه های حساسیت های بین فرهنگی بر اساس مدل نظری شش مرحله ای حساسیت های بین فرهنگی میلتون بنت، استفاده شده است. بر مبنای نظریه حساسیت های بین فرهنگی، توسعه ارتباطات عامل مهمی در کاهش حساسیت های بین فرهنگی است. در این تحقیق به رویکرد دو فضایی توجه شده و با هدف سنجش توسعه ارتباطات، از دو قلمرو سنجش مجازی و سنجش حضوری استفاده شده است. بدین منظور به بررسی رابطه بین میزان استفاده افراد از رسانه ها ـ به ویژه اینترنت و ماهواره ـ با حساسیت های بین فرهنگی افراد پرداخته شده است. در مرحله دوم، توسعه ارتباطات افراد در محیط واقعی با توجه به محل سکونت آنها سنجیده شده و رابطه آن با میزان حساسیت های بین فرهنگی مورد توجه قرار می گیرد. نتایج تحقیق نشان می دهد توسعه ارتباطات مجازی (ارتباط افراد از طریق رسانه ها) و ارتباطات فیزیکی (تعامل افراد در محل سکونت) منجر به کاهش حساسیت های بین فرهنگی می شود. از این منظر می توان یکی از منابع و عوامل اصلی توسعه حساسیت های بین دینی و بین قومی را ناشی از عدم تعامل اجتماعی دانست که برای کاهش آن، توسعه زمینه ارتباطات اجتماعی در میان اقوام و پیروان مذاهب توصیه می شود.