جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از مهمترین مضامین مشترک قابل بررسی در آثار سه ادیب بزرگ جهانی، حافظ و گوته و پوشکین، موضوع «عشق» است. حافظ آشکارا خود را «بنده عشق» می خواند و عشق را ماندگارترین صدا در همه اعصار در زیر این گنبد دوار می داند. گوته نیز در دیوان غربی- شرقی با الهام گیری از حافظ، عشقی انسانی و آسمانی را به نمایش می گذارد، و درسرگذشت ورتر از عشقی نافرجام سخن می گوید، و در فاوست، عشق مارگریت را مایه نجات روح سرگشته فاوست معرفی می کند. پوشکین نیز در دختر سروان، عشق پتر و ماریا را با فرجامی خوش طرح می ریزد، و در یوگنی آنه گین، از عشق تراژیک آنه گین و تاتیانا پرده برمی دارد، و در دختر دهاتی، ناظرایستگاه، دوبروفسکی، روسلاولو و منظومه های غنایی خویش از تاثیر گذاریهای عشق سخن می گوید.

زبان و ادب فارسی، درطول زمان، چنان با فکر و فرهنگ قرآنی و حدیثی پیوندی مبارک یافته است که برای پژوهشگری که امروزه درباره ادب فارسی به کند و کاو می پردازد چاره ای جز شناخت آموزه ها و آمیزه های قرآنی و حدیثی باقی نمی ماند. خوشبختانه در سالهای اخیر در زمینه جلوه های قرآن و حدیث در شعر فارسی آثار ارزشمندی به نگارش در آمده است، اما در زمینه اثرپذیری نثر فارسی، بویژه نثر عرفانی فارسی، از قرآن و حدیث همچنان نکته های نگفته بسیار است. نگارنده در مقاله حاضر سعی دارد تا نقش بی بدیل متون منثور عارفانه فارسی تا قرن ششم هجری را در روند پیوند ادب فارسی با قرآن و حدیث بررسی کند؛ و نفاذ و نفوذ آموزه های قرآنی و حدیثی را درذهن و زبان و زندگی عارفان تحلیل کند؛ و ضمن اشاره به آیات و احادیث پر کاربرد در آثار منثور عارفان، شیوه ها و شگردهایی را که آنان در رویکرد به آیات و احادیث به کار گرفته اند، تبیین نماید.