جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این مقاله، تفاوت ها و تغییرات بین نسلی در ارزش ها و نگرش های مرتبط با ازدواج و تشکیل خانواده را در بین دو نسل مادران و دختران مقایسه و تحلیل می کند. داده های تحقیق، از طریق پیمایش، در شهر یزد جمع آوری و اطلاعات مربوط به 155 نفر از نسل مادران و 155 نفر از نسل دختران مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج بیانگر اجماع و توافق نظر هر دو نسل در مورد سن مناسب ازدواج و همچنین مخالفت با چندهمسری مردان است که ثبات زیاد این ابعاد نگرشی را نشان می دهد. از سوی دیگر، تفاوت های بین نسلی معناداری در ایده ها و نگرش های دختران و مادران در ابعادی نظیر زمان بندی فرزند اول، ازدواج خویشاوندی، نحوه انتخاب همسر و مجرد ماندن وجود دارد و دختران از ایده ها و نگرش های مدرن تری در این ابعاد برخوردارند. چنین تفاوت های بین نسلی در نگرش های ازدواج می تواند هم ناشی از تغییرات ایده ایی و هم ناشی از تفاوت های نسلی در مشخصه های اقتصادی- اجتماعی از جمله آموزش، اشتغال و خاستگاه شهری باشد که بررسی های بیشتری را می طلبد. هرچند دامنه تغییرات نسلی در محیط مورد مطالعه گسترده نیست، ولی نتایج بیانگر تغییراتی آرام در ویژگی های خانواده در ایران می باشد.

در نیم قرن اخیر، یافته های مطالعات جمعیتی به طور فزاینده ای مورد استفاده برنامه ریزان و سیاست گذاران بوده است. در حالی که دانش جمعیت شناسی نقش تاثیرگذاری در فرمول بندی و هدایت سیاست های ملی و بین المللی ایفا نموده است، این سوال پیش می آید که تحولات کلان سیاسی و تلاش های توسعه در سطح  بین الملل چه تاثیر بر هویت تخصصی دانش جمعیت شناسی نهاده است، این مقاله با بینشی کل نگر، تاثیر تغییر شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در جهان بر میراث فکری و پژوهشی دانش جمعیت شناسی را مورد بحث قرار می دهد. پس از اشاره ای گذرا به ریشه های شکل گیری دانش جمعیت شناسی در چند قرن اخیر، پیامد تحولات سیاسی قرن بیستم و رویدادهای مهمی نظیر جنگ های جهانی، گسترش کمونیسم، جنگ سرد و جنبش های اجتماعی مدافع حقوق زنان و کنترل جمعیت، بر جهت گیری مباحث جمعیتی مورد بررسی قرار می گیرد. این مقاله بر لزوم توجه جدی تر جمعیت شناسان به تاثیر محیط و رویدادهای سیاسی بین المللی بر جهت گیری، تفسیر و استفاده از نتایج تحقیقات شان و حفظ روح علمی و بنیان های دانش جمعیت شناسی تاکید دارد