جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در دهه های گذشته، مفهوم سرمایه فرهنگی در جامعه شناسی آموزش و پرورش منشاء مطالعات علمی فراوانی در سراسر جهان شده است. این مطالعات که بیشتر بر اساس دو مدل باز تولید فرهنگی بوردیو و تحرک فرهنگی دیمجیو صورت گرفته اند، به نتایج متفاوتی دست یافتند. این پژوهش با هدف ارزیابی تجربی این مدل ها انجام شد. کلیه دانش آموزان دوره راهنمایی و متوسطه شهرستان جوین در سال تحصیلی 90-89 جامعه آماری مورد مطالعه را تشکیل می دهند. حجم نمونه مورد مطالعه 369 نفر می باشد که با روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان داد که سرمایه فرهنگی خانواده سهم قابل ملاحظه ای در موفقیت تحصیلی فرزندان دارد. این در حالی است که یافته های این تحقیق از ادعاهای اصلی این دو مدل یعنی، ارتباط این سرمایه با متغیرهای طبقه ای و اقتصادی حمایت نمی نماید.

امروزه «فرهنگ سازمانی»، تحت تاثیر سرمایه اجتماعی، در کنار سایر عوامل، می تواند نقش بسیار مهمی در زنده نگه داشتن سازمان ها ایفا کند. سرمایه اجتماعی با ایجاد و گسترش شبکه های روابط جمعی و گروهی و تقویت همبستگی میان افراد سازمان می تواند در گسترش و تثبیت فرهنگ سازمانی مطلوب نقش بسیار موثری ایفا نماید. در غیاب سرمایه اجتماعی، سایر سرمایه ها اثر بخشی خود را از دست می دهند و بدون آن پیمودن راه های توسعه و تکامل فرهنگی و اقتصادی در سازمان ها نا هموار و دشوار خواهد بود. این مطالعه با هدف شناسایی تاثیر سرمایه اجتماعی در فرهنگ سازمانی، در مراکز آموزش عالی استان گلستان، انجام شده است. سوال اصلی این است: آیا بین سرمایه اجتماعی با فرهنگ سازمانی رابطه ای وجود دارد؟ روش تحقیق در این مطالعه پیمایشی بوده و جامعه آماری آن شامل کلیه کارکنان آموزشی و اداری شاغل در مراکز آموزش عالی دولتی و غیر دولتی استان گلستان است. نمونه تحقیق شامل 460 نفر پاسخ گو است که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب و مطالعه شده است. در این مطالعه واحد تحلیل فرد و سطح تحلیل خرد است. جمع آوری داده ها با استفاده از دو روش اسنادی و میدانی انجام شده است. سنجش فرهنگ سازمانی، با توجه به مدل مفهومی تحقیق، به کمک پرسش نامه استانداردشده دنیسون انجام و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرانباخ تایید شده است. داده ها در این مطالعه به کمک نرم افزار آماری SPSS پردازش و تحلیل شده اند. برای تحلیل داده ها از روش های پیشرفته آماری، مانند ضریب همبستگی، مقایسه میانگین ها، تحلیل رگرسیونی، و تحلیل مسیر، استفاده شده است. نتیجه کلی تحقیق نشان داد که رابطه مثبت معنی داری بین سرمایه اجتماعی با فرهنگ سازمانی وجود دارد، همچنین این مطالعه نشان داد که 22 درصد تغییرات فرهنگ سازمانی به وسیله متغیرهای مستقلی مانند اعتماد نهادی، اعتماد شخصی، اعتماد اجتماعی، کنش های یاری گرانه، و تعامل اجتماعی، که شاخص های تشکیل دهنده سرمایه اجتماعی اند، مورد تبیین است.

این پژوهش به ارزیابی عوامل موثر بر مصرف کالاهای فرهنگی میان جوانان می پردازد. هدف اصلی تحقیق حاضر، شناخت نقش برخی عوامل فردی و اجتماعی چون سن، جنسیت، شغل، سطح تحصیلات، مدت زمان گذران اوقات فراغت، و پایگاه اقتصادی- اجتماعی بر میزان مصرف کالاهای فرهنگی میان جوانان است. روش پژوهش پیمایشی است. جامعه آماری جوانان 18 تا 29 ساله شهر گرگان (96429 نفر) و نمونه آماری 400 نفر از جوانان است. برای انتخاب نمونه، از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای استفاده شده و ابزار عمده جمع آوری داده ها «پرسش نامه محقق ساخته» بوده است. توصیف و تبیین داده ها با استفاده از روش های آماری متناسب با سطح سنجش متغیرها صورت گرفته است. یافته ها و نتایج تحقیق نشان می دهد که میان جنسیت و مصرف کالاهای فرهنگی تفاوت است، به طوری که مردان بیش تر از زنان کالاهای فرهنگی مصرف می کنند. هم چنین سطح تحصیلات، سن، مدت زمان گذران اوقات فراغت، و پایگاه اجتماعی اقتصادی با میزان مصرف کالاهای فرهنگی رابطه مثبت دارد.

تبیین مشارکت سیاسی یکی از موضوعات مناقشه برانگیز در جامعه شناسی سیاسی است. از همین رو نظریه های متعددی در این زمینه ارائه شده است. این نظریه ها طیفی از متغیرهای روان شناختی، منزلتی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را به کار می گیرند تا به تبیین درخوری از مشارکت سیاسی دست یابند. این مقاله ضمن مرور مختصر برخی نظریه های مشارکت سیاسی که بیشتر بر متغیرهای نگرشی متمرکز شده اند، الگویی نظری ارائه می کند که هم زمان مهم ترین متغیرها و گزاره های مندرج در بقیه نظریات را در خود دارد. سپس به کمک آزمون تی، تفاوت دو گروهی که در اولین دور انتخابات ریاست جمهوری سال 1384 شرکت کردند و آن ها که شرکت نکردند، بررسی شده است. این بررسی نشان می دهد تنها دو متغیر احساس بی قدرتی و هم چنین میزان مشروعیتی که افراد برای نظام سیاسی قایل هستند، در میان دو گروه مذکور تفاوت معنادار دارد. این مقاله هم چنین دربردارنده داده های توصیفی قابل توجهی درخصوص ویژگی های فرهنگ سیاسی مردم استان گلستان است. داده های این تحقیق از «پیمایش ملی فرهنگ سیاسی مردم ایران» گرفته شده که در سال 1384 انجام شده است.

اگر چه داده های تجربی فراوانی گزاره تاثیر سرمایه فرهنگی خانواده بر موفقیت تحصیلی را تایید کرده است، درباره مکانیسم تاثیرگذاری آن اختلاف نظر وجود دارد. هدف اصلی این پژوهش بررسی و ارزیابی مکانیسم کیفیت ارزشیابی دروس در مطالعه تاثیر سرمایه فرهنگی بر موفقیت تحصیلی است. مطالعه تجربی با استفاده از روش پیمایشی انجام شده است. کلیه دانش آموزان دوره راهنمایی و متوسطه شهرستان جوین در سال تحصیلی 1389-1390 جامعه آماری مورد مطالعه را تشکیل می دهند. حجم نهایی نمونه تحقیق شامل 369 نفر است که با روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان می دهد که سرمایه فرهنگی خانواده سهم قابل ملاحظه ای در موفقیت تحصیلی فرزندان دارد. این درحالی است که یافته های این مطالعه، حمایت زیادی از مکانیسم کیفیت ارزشیابی دروس در موفقیت تحصیلی فرزندان نمی نماید.

این مطالعه به بررسی جریان های مهاجرتی استان مازندران و علل و عوامل موثر بر آن می پردازد. در این زمینه نویسندگان مقاله در پی یافتن پاسخ به این پرسش هستند که روند مهاجرت در استان مازندران به چه صورتی است و هم چنین چه عواملی بر آن تاثیر دارد؟ با توجه به این پرسش اساسی چند فرضیه مهم در متن این پژوهش شکل گرفت که با استفاده از نظریاتی که در حوزه مهاجرت مطرح شده است سعی در تبیین آن داریم. از مهم ترین نظریاتی که در این بخش مورد استفاده قرار گرفته نظریاتی است که در غالب نظریات اقتصادی و اجتماعی و روانشناختی مهاجرت و روانشتاین و ... مطرح شده است. برای گردآوری اطلاعات مورد نیاز پژوهش از داده های سرشماری (تحلیل ثانویه) و در ادامه برای بررسی پیمایشی از تکنیک پرسش نامه استفاده شده است. نمونه آماری پژوهش پیمایشی شامل افرادی است که برای تغییر نشانی به ادارات ثبت احوال سطح استان مراجعه کرده اند و روش نمونه گیری سرشماری مقطعی است. نتایج پژوهش بر اساس یافته های سرشماری نشان می دهد که در طی سال های 75-1385 مازندران جزء 11 استان مهاجرپذیر کشور است. بیش ترین مبادله مهاجرتی استان همواره با استان های هم جوار خود بوده و حدود 60 درصد از جریانات مهاجرتی به مهاجرت های داخل استانی و 40 درصد به مبادلات مهاجرتی با دیگر استان های کشور اختصاص دارد. یافته های پژوهش دربخش آزمون فرضیات نشان می دهد که عوامل روانشناختی بیش ترین تاثیر و متغیر عوامل اقتصادی کمترین تاثیر را بر مهاجرت داشته است.