جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این مجموعه، در وهله اوّل، نگاهی اجمالی به تعاریف تصوّف، تاریخچه ظهور، علل پیدایش و فِرق متعدّد این مذهب در جهان اسلام دارد. سپس به دخل و تصرّفاتی که این گروه در آیین مقدّس اسلام نموده اند، پرداخته و از حوزه حدیثی، آنها را مورد نقد و تحلیل قرار داده است. موضوع و هدف اصلی این تحقیق، آشنایی با دیدگاه های صوفیان نسبت به احادیث معصومان علیهم السلام است تا روشن شود که آنان تا چه اندازه پایبند به احادیث منقول از پیامبر اکرم و ائمه اطهار بوده اند و تا چه مقدار از این احادیث را کنار گذاشته و نسبت به آنها بی توجّه بوده اند، و نیز چه مقدار از احادیث را خودشان جعل نموده و به یکی از بزرگان دین نسبت داده اند. دیگر هدف مدّ نظر در این تحقیق، پرداختن به این مسئله است که تصوّف تا چه اندازه با دین اسلام و مخصوصاً احادیث منقول از معصومان علیهم السلام هماهنگی و همبستگی دارد، و آیا اصلاً چنین دیدگاهی مورد تأیید ائمه معصوم علیهم السلام بوده است یا نه؟ و این که متصوّفه در مشروعیت بخشیدن به اعمال خود، دست به دامان چه نوع احادیثی شده اند. آیا دلیلی قانع کننده و مدرکی معتبر و غیرقابل خدشه در اثبات حقّانیت خود دارند یا بر عکس، به احادیثی جعلی یا ضعیف و یا متشابه متشبّث شده اند؟ و نهایت این که اگر متصوّفه دارای اصالت نیستند، با چه حربه هایی توانسته اند تا به حال به موجودیت خود ادامه دهند و در این راستا، چه افکار و عقاید و اعمالی را ابداع نموده و به نام دین به خورد مسلمانان داده ند؟ همچنین در این تحقیق، روشن شده است که متصوّفه در راه نیل به اهداف خود، چه مقدار از احادیث صحیح را با تأویل های غلط و افراطی، از معانی اصلی و حقیقی آنها تغییر داده و معانی دیگری بر خلاف دستورهای دین مقدّس اسلام تحمیل نموده اند. در بخشی از این پایان نامه، به پاره ای از عقاید و بدعت های متصوّفه پرداخته شده و به طور خیلی خلاصه توضیح داده شده که عدّه ای از صوفیان در هر چهار حوزه جعل، تأویل های افراطی، طرد احادیث صحیح السند و بدعتگذاری، از هیچ گونه اقدامی دریغ نورزیده اند و به همین جهت، مورد انتقاد و مذمّت شدید ائمه معصوم علیهم السلام و نیز علما و فقهای طراز اوّل اسلام، قرار گرفته اند، که به بعضی از آنها در بخش آخر تحقیق، اشاره شده است. ضمناً جهت اثبات عدم هماهنگی گفتار صوفیان با کردارشان، به بیان مواردی از تناقض گویی آنان، به کتاب های خودشان استناد شده، تا موضوع برای خوانندگان بیشتر روشن شود. این پایان نامه، از یک مقدّمه و پنج فصل تشکیل یافته که هر فصل نیز بخش های متعدّدی دارد. در مقدّمه، ضرورت و اهمّیت بحث، سابقه تاریخی بحث، هدف بحث و محدودیت های آن از نظر سیاست ها و موقعیت های روز، بررسی شده است. فصل اوّل، درباره صوفی و تصوّف، تاریخچه ظهور این فرقه، علل پیدایش آنان، مهم ترین فرقه های صوفیه و سلسله های آنان، و ذکر مشایخ و بزرگان صوفیه است. فصل دوم، احادیث جعلی توسط متصوّفه و نقد آنها آمده است. فصل سوم، در مورد توجیه و تأویلات نادرست احادیث از ناحیه این فرقه و ردّ و نقد این تأویلات از بیان بزرگان است. در فصل چهارم به ردّ احادیث صحیح توسط صوفیه و بعضی از عقاید باطل آنان، و پاره ای از بدعت ها و آداب خلاف شرع صوفیه پرداخته شده است. فصل پنجم نیز مربوط به سیمای صوفیه در حدیث و نمونه هایی از تناقض گویی آنان است.