جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

الناصر لدین الله در شرایطی به خلافت رسید که جهان اسلام با بحرانهای داخلی وخارجی مواجه گردید. او با تدبیر وکیاست و به خدمت گرفتن همه امکانات موجود برای نیرو بخشیدن به خلافت، نه تنها توانست موجودیت خویش را در چنان وضع حساس و خطیری حفظ کند، بلکه توانست در طول نزدیک به نیم قرن در جهان اسلام نقش مهمی ایفا نماید.او دو هدف کلی را دنبال می کرده است. نخست تأسیس حکومت منسجم و با قدرت که از هر گونه نفوذ خارجی بر کنار و به منزله پایگاهی برای سیاست های وی باشد و دوم وحدت دینی مسلمین واقتدار خلیفه را به عنوان رهبر آن استقرار بخشد. هدف اول که به نوعی می توان از اقدامات اساسی او دانست، استقلال حاکمیت در حوزه خلافت بود توانست با انجام یکسری اقدامات سیاسی و نظامی، به اهداف مورد نظر خویش نزدیک گردد تا جائیکه وی به خاطر زنده نمودن هیبت خلافت، آن هم پس از رکودی نسبتاً طولانی لقب «اسد بنی العباس» داده اند. اما هدف دوم که احتمالاً هدف اصلی وی بوده است با یک سلسله ابتکارات دینی و اجتماعی از جمله نزدیک شدن به مذهب اثنی عشری و اسماعیلی پیش برد. وی برای رسیدن به این اهداف دو روش را در پیش گرفت. 1- سیاست داخلی که به مجموعة عملکردهایی گفته می شود توسط خلیفه در محدودة سواد عراق صورت می گرفت تا بدینوسیله ریشه های خلافت وی تثبیت شود و ضمن توجیه خود در میان توده های مردمی از مقبولیت عام برخوردار گردد. 2- سیاست خارجی به مجموعه برخوردهایی گفته می شود که از سوی ناصر در برابر حکومتهای مسلمان و غیر مسلمان صورت می گرفت تا بدان وسیله ضمن احاطه بر سیاست زمان خود و به خدمت گرفتن همه امکانات موجود به حکومت بغداد نیرو ببخشد و به خواسته خود یعنی نفاذ حکم او در جمیع بلاد اسلامی و اینکه همه امرا و سلاطین خویشتن را دست نشاندة او بدانند، برسد.