جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اين رساله داراي 4 (مطالب) است. مولف در مقدمه سبب تاليف را چنين بيان داشته است: در اين اوان ... . نوشته اس بنظر رسيد مانند سوال و جوابي ... . لكن سائل و مسول هر دو بروش اردل و اوباش شعراي بي ننگ و نام كلمات خود را جاري كرده ا ند و بناي ناسزا و فحش و هجو و لعن و تكفير نسبت اخلال را گذارده و چون خواستته اند كه سببي از براي عمل خود قرار دهند پس اول افترائي چند را بسته اند و ناسزاهاي خود را معلق بر آنها كرده اند و م علوم است كه جواب اين جورزا كلمات كلماتي بايد باشد كه كلوخ انداز را پاداش سنگ است و لكن قواعد و رسوم ايماني باز ميدارد شخص مومن را از هرزگي اگر چه شخص مقابل مستحق آن باشد چنانكه مي فرمايد « و لا تسبو االذين يدعون من دون الله » و ميفرمايد ن ادفع بالتي هي احسن » و بهتر اين بود كه بمقتضاي آيه كريمه « اذامروا باللغو مروا كراما » اعراض از امثال اين اشخاص و اقوال ايشان كنم و لكن چون نوشته را نسبت داده بودند ببعضي از علماي اصفهاني كه در حوالي آنجا معروف است و مبادا بمحض نسبتش بآن شخص محل اعتناي يك جاهلي شود اعراض از الفاظ ركيكه آن كرده و اصل مطلبي را كه بجهة آن بناي هرزگي گذارده جواب مينويسم ديگر آن شخص هرزه خو داند با هرزگي خود و رسوايي در نزد عقلاي خاص و عام در دنيا و بسزاي خود رسيدن بعذا بهاي خوار كننده در آخرت ... . » (عبد الحسين حائري) آغاز كتاب: بمسله، حمد ميكنم خداونديرا كه نفرستاد بسوي خلق رسولي و نبيي و حجتي مگر آنكه چون دعوت كردند بسوي او، انداخت در آندعوت شيطان رجيم وسوسه خود را با ... . بعد چنيني گويد اين ضعيف خاكسار كه در اين اوان محنت اقتران نوشته بنظر رسيد مانند سوال و جوابي در حق كسيكه زبان بلغاء و بيان فصحاء ... . انجام كتاب: صاحب عبارت دخلي بمطلب كه اين شخص داشت نداشته و مطالب او از كلام او تمام بود و لكن قد ينكرا لعين ضوء الشمس ... . انه حكيم عليم و قد فرغت في عصر يوم الاثنين ... سنه 1289- [مجلس شورا 9/188]

در اثبات عصمت ملائكه طبق آنچه در احاديث اهل بيت عليهم السلام روايت شده و تأويل آنچه دلالت بر گناه كردن آنها دارد. اين رساله شب چهاردهم ربيع الاول 1275 پايان يافته است. (سيد احمد اشكوري) در بيان عصمت ملائكه و حقيقت حال هاروت و ماروت. نگارش اين رساله در شب 14 ربيع الاول 1275 پايان يافته است. «محمود نظري» رساله اي است در اثبات عصمت ملائکه با استناد اهل بيت و نيز بيان تأويل آنچه دلالت بر گناه کردن آنها دارد. اين رساله در شب چهاردهم ربيع الاول 1275 پايان يافته است. [مرعشي 14/343؛ شيخ علي حيدر 1/274]

پاسخ به شش سؤال است كه گويا از سيد كاظم رشتي يا كريم خان كرماني پرسيده: 1- درباره گفتار احسايي: لما كانت الحروف في الرتبة الثانية في مقام التابعية و الوصفية؛ 2- اثبات وجود الجن؛ 3- اثبات الفؤاد؛ 4- سؤالي درباره خواب؛ 5- ما معني ان الأرض الثابتة فوق السماء الدنيا و ... ؛ 6- ما وجه المناسبة في قول المشايخ أعلي الله مقامهم ان العقل بازاء البديع و النفس ... (ابوالفضل حافظيان) پاسخ شش سوال و اشكال است كه از جانب سيد حسين اصفهاني شده و مولف به تفصيل با ادله بيست و هفت گانه پاسخ داده است. (علي اوسط ناطقي و رمضانعلي انتظاري) آغاز كتاب: حمدله. و الصلوة علي خير خلقه و أشرف بريته محمد و آله الطيبين ... و بعد فهذه هي المسائل المشكلة التي قد استشكلت علي و علي أمثالي من القاصرين و المقصود سماع الجواب ... أما فقد و صل الي منكم الكتاب و فهمت الخطاب. [آستانه حضرت عبدالعظيم 1/23؛ مركز مطالعات و تحقيقات اسلامي 2/143]

يكي از طرفداران فرقه شيخيه سؤالي درباره اين فرقه و حقانيت آن، از مؤلف نموده و مؤلف كه خود از شاگردان شيخ احمد احسائي بوده، به وي پاسخ داده است. (صدرائي و ديگران) [مركز مطالعات و تحقيقات اسلامي 1/268؛ ]

پاسخ به چند سؤال است درباره عقايد شيخيه و اظهاراتي كه همداني در مجالس درس نموده و مورد سؤال عده اي از اهالي رشت واقع شده است. تأليف اين رساله مختصر در روز 15 ذيحجه 1298 به پايان رسيده است. (ابوالفضل حافظيان) [آستانه حضرت عبدالعظيم 1/87]

پاسخ پرسش هاي اعتقادي است با عناوين « قال - اقول»، به روش شيخيه به تاريخ اول ربيع الاول 1279 در قريه منحوست به پايان برده است. (علي اوسط ناطقي و رمضانعلي انتظاري) پاسخ 14 پرسش اعتقادي يكي از بزرگان است با عناوين «قال -اقول» كه به طريقه شيخيه نگاشته شده و در اول ربيع الاول 1279 ه به تعبير مولف در «قريه منحوسة ليس فيها احد من الرفقاء» تاليف آن به پايان رسيده است. اولين پرسش در بيان حقايق فواد، عقل، نفس، طبع، ماده و غير آن و اخبار وارده در مورد آنها و پرسش چهاردهمين از حقايق اراضي سبعه است. «محمود نظري» رساله اي است كه مؤلف در پاسخ شخصي نگاشته و در مقدمه آورده: نياوردن نام سؤال كننده به جهت بلندي رتبه وي ميباشد. مؤلف نخست مقدمه اي در مورد وجود ولي و لزوم آن آورده و سپس به سه سؤال ذيل پاسخ داده است: المسئلة الاولي ... : انكم ستوهنون جنس الاجناس و مادة المواد و مطلق المطلقات بل الوجود الصرف ... و تستحقرون العارفين بهما ... المسئلة الثانية: ان تمنوا علي عبيدكم و عليه دام مجده العالي ببيان كيفية العود مع ان البدن الاصلي لا يفارق الروح حتي يعود اليه ثانياً و كيفية الحشر ... المسئلة الثالثه: ان تمنوا ببيان السلسلة العرضية‌ و الطولية بلسان طبيعي ... درنخستين برگ نسخه عبارت «جواب نواب مستطاب آقاي حاج محمدصادق خان» ديده ميشود. (مرعشي، محمود؛ اصفهاني، سيدمحمد؛ صالحي، محمدعلي) پاسخ پرسشهائي است اعتقادي با عناوين «قال-اقول»، كه به روش شيخيان نگاشته شده و به تاريخ اول ماه ربيع الاول 1279 در قريه منحوسه (ظاهراً لنكر) بپايان رسيده است. (سيد احمد اشكوري) آغاز كتاب: بسمله، الحمد الله رب العالمين ... . . و بعد يقول العبد الخاسر ... . . قد طلب مني سلالة الاعاظم و نقاوة الافاخم صاحب الفطرة السليمة و السليقة المستقيمة ايده الله تعالي. . انجام كتاب: و التمس من المومنين الرفقاء دعاء يكون ذخيرتي ليوم معادي انشاء الله تعالي. [مركز مطالعات و تحقيقات اسلامي 2/169]

مير محمدعلي رفسنجاني سخنان پراكنده محمدباقر همداني را در رساله اي گردآورده و به تهافتهاي آن ايراد گرفته و بعد از انتشار ايرادات خود از محمدباقر همداني پاسخ خواسته است. مؤلف در اين رساله به ايرادات وي پاسخ گفته و از اينكه چرا قبل از استفسار از خودش نسخه هاي ايرادت منتشر شده گله كرده است. اين رساله در 14 جمادي الثاني سال1297 به انجام رسيده است. (مرعشي، محمود؛ اصفهاني، سيدمحمد؛ صالحي، محمدعلي) [مرعشي: ف43/367؛ ]

مؤلف گويد: چون بعضي از اكابر دولت ايران معاشرت دارند با بعضي از منافقين كه ظاهراً اظهار تشيع مي كنند و باطناً از نصاري بدترند و ايشان به خيال خودشان ايرادي وارد آورده اند بر رد شمس از براي حضرت امير المؤمنين (ع)، و آن جناب عبارات ايشان را فرستاده و جوابي خواسته اند، پس آن عبارات را ذكر مي كنم و جواب آن را عرض مي كنم ... ؛ تأليف اين رساله مختصر در روز شنبه 13 ذيقعده 1290 در كربلا به پايان رسيده است. (ابوالفضل حافظيان) آغاز كتاب: حمدله. و صلي الله علي محمد و آله الطاهرين ... و بعد چنين گويد بنده خاكسار خاسر ابن محمد جعفر، محمد باقر ... كه چون بعضي از اكابر دولت ايران معاشرت دارند با بعضي از منافقين. انجام كتاب: و همين قدر بيان از براي صاحبان شعور و متدينان بي غرض و منظور كافي است و صلي الله ... و چون در سفر كتاب همراه نبود از ذكر كردن اصل حديث و بعضي از واقعات اين قضيه محروم شدم تمام شد. [آستانه حضرت عبدالعظيم 1/89؛ فهرستواره منزوي 9/366]

رساله كوتاهي است در پاسخ به چند سؤال اعتقادي از جمله: 1- معني اينكه حضرات ائمه علل اربع هستند؛ 2- معبود حضرات چه چيز است مخاطب در قرائت حضرات اياك نعبد كيست؛ 3- ايشان با خداوند عالم متحدند يا مغاير هستند؛ 4- معرفت امام زمان كه از اصول مذهب است چيست مراد از امام زمان؛ 5- علل اربع مركب اند يا بسيط. (ابوالفضل حافظيان) [آستانه حضرت عبدالعظيم 1/85]