جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

سپاس و ستایش خدایی را که آفریدگار جهانیان است و درود خدا بر محمد و آل او و ستایش آن خدایی که امید دهنده دل ناامیدان است. موضوع این تحقیق توکل از دیدگاه قرآن و سنت می باشد. توکل به معنی واگذاری کارها به خدا یعنی انسان خود را در کارها جاهل و عاجز بداند و کار خود را به خدای علیم و مدبّر واگذار نماید و وکیل خوبی برای خودش انتخاب کند و وکیل خوب کسی است که چندین صفت داشته باشد، مهربانی، قدرت، امانت، آگاهی کافی که خداوند به عنوان یک وکیل این صفتها را به بهترین صورت دارا است. ارزش توکل این است که به او پناه برند و از او یاری طلبند و هر کس که اینطور عمل کند خداوند امر او را در سایه الطاف خودش قرار می دهد. فلسفه توکل صبر و پایداری در مقابل مشکلات، آزادی و اعتماد به نفس، رهائی از سختیها و کمک گرفتن از خالق متعال می باشد و لازم است انسان در مقابله با مشکلات از این نیرو استفاده کند. از جمله شرایط توکل این است که انسان بر اسباب تکیه نکند و آرامش و سکونش به نام خدا باشد و دیگر شرط اینکه اثربخشی را از ذات حق بداند و این را بداند که اگر خدا نخواهد برگی از درخت نمی افتد و این مطلب به این معنی نیست که انسان مثل پاره گوشتی بر زمین افتد و توکلش به خدا باشد و این در شرع مقدس اسلام حرام شمرده شده است بلکه انسان مکلف است که روزی حلال کسب کند. اسباب و لوازم توکل قوت قلب و قوت یقین است که با نبودن این دو توکل بدست نمی آید و هر دو برای توکل لازم و ضروری است و با نبود یکی از این دو توکل حاصل نمی شود. برای بدست آوردن توکل باید انسان سعی کند همه کارها را به پروردگار واگذار کند و دیگری را در آن شریک نداند و اخبار متعددی بر این امر شاهدند که هر کس بر خدا توکل کند خدا او را کافی است تحصیل توکل واجب است و هر کس اعتنا نکند بر آن واجب راترک کرده است. تفویض به معنی واگذاری کارها به خدا و واگذاری کارها به این معنی نیست که انسان دست از کار و تلاش بردارد به این معنی است که نهایت تلاش خود را به کار گیرد و در پایان کار بر ذات اقدس الهی تکیه کند و این را بداند که اگر توکل کند، همیشه در راحتی و آسایش ابدی خواهد بود و برعکس اگر توکل نداشته باشد شقاوت و بربختی در دنیا و آخرت نصیبش خواهد شد و بالاترین مرتبه واگذاری آن است که انسان از خود بی خبر شود و جز خدا چیزی را مشاهده نکند. توکل اثرپذیر است هم بر اجتماع و هم بر فرد، از جمله اینکه شخص متوکل حریص نیست وقتی متوکل حریص نباشد اثر خود را بروی افراد اجتماع خواهد گذاشت. شجاعت، قوت قلب، قوت یقین را در انسان افزایش می دهد. مشکلات را بر انسان آسان می سازد. موجب تقویت حافظه، بالابردن قدرت اراده و موفقیت در تحصیل و کار می شود. عدم توکل پیامدهایی را به دنبال دارد از جمله نگرانی، اضطراب، ترس، دودلی، که انسان با توکل و امیدواربودن به خدای متعال می توا ند این امراض روحی را از خود دور کند. تفویض لطیف تر و دقیق تر از توکل است به این معنی که در تفویض بنده حول و قوت را از خود نبیند و در تمام امور حق را تصرف در مالش داند اما در توکل متوکل خدوند را قائم مقام در مالش می داند. توکل رابطه دارد با توحید، ایمان و علم. نتیجه بحث اینکه انسان جز پروردگار عالم کسی را برای وکیل بودن در مورد خود انتخاب نکند و اگر این کار را نکرد و کسی دیگر انتخاب کرد جز شقاوت و بدبختی برایش سودی نخواهد بود.

در این مجموعه که پیش روی خوانندگان محترم قرار دارد، موضوع اهمیت و جایگاه تفکر و تعقل در قرآن و سنت و آثار و پیامدهای آن، طی چهار بخش مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش نخست که شامل دو فصل می باشد به تعریف و تبیین واژه های فکر و عقل و همچنین بررسی واژه های مترادف و متضاد با آن پرداخته شده است. بخش دوم که در واقع اصلی ترین قسمت این مجموعه می باشد، شامل چهار فصل بوده و در آن به بیان اهمیت و ضرورت تفکر و تعقل از دیدگاه آیات و روایات و همچنین چگونگی عملکرد عقل و کاربردهای مختلف آن پرداخته شده است. در بخش سوم این مجموعه که شامل دو فصل است، عوامل و موانع مؤثر بر تفکر و تعقل از منظر آیات و روایات بیان شده است. و بخش چهارم که در واقع آخرین قسمت این مجموعه می باشد، شامل دو فصل است که در آن آثار و پیامدهای تفکر و تعقل از دیدگاه آیات و روایات مورد بررسی قرار گرفته است. از دیدگاه اسلام، عقل، اصل انسان، معیار ارزش و درجات کمال او، ملاک ارزیابی اعمال و میزان جزاء و همچنین حجت باطنی خداوند می باشد. لذا مراقبت و پیروی کردن از این گوهر فروزان در همه زمان ها و مکان ها بر تک تک لازم و ضروری است.

آن دسته از رخدادها که بر اساس پیش بینی معصومین(ع) پیش و یا در آستانة ظهور حضرت مهدی(عج) پدید خواهند آمد نشانه های ظهورند. علائم ظهور دو قسم اند: 1-علائم حتمی: که به هیچ قید و شرطی مشروط نیست و قبل از ظهور باید واقع شود. 2-علائم غیر حتمی که به طور حتم از نشانه های ظهور نیست و احتمال بداء در آن وجود دارد. علائم حتمی از قبیل ظهور سفیانی و دجال که هر دو منحرف از اسلام و عامل ترویج فساد در جامعه اسلامی هستند که سپاه سفیانی با خسف بیداء از بین می روند و خود سفیانی را در صخرة بیت المقدس به قتل می رسانند. و دجال را خداوند توسط کسی که عیسی بن مریم پشت سر او نماز می گذارد می کشد.برخی از دانشمندان اهل تسنن می گویند عقل ما باور نمی کند که یک نفر آنقدر زنده بماند که عمر وی از عمرهای عادی اهل زمان بیشتر باشد و حال آنکه به عقیده شما عمر حضرت قائم از عمر اهل زمان بیشتر شده است؟ در پاسخ می گوییم : شما که قبول دارید دجال غائب است، و ممکن است عمر او از همة اهل عصر تجاوز کند و دربارة شیطان نیز همین عقیده را دارید چگونه این معنی را درباره قائم آل محمد(ص) با آن همه روایاتی که دربارة غیبت و طول عمر او آمده را باور نمی کنید؟ از این گذشته در میان پیغمبران سابق افرادی که عمرهای طولانی داشته اند، بسیارند. مثلأ حضرت نوح و هزارو پانصد سال عمر کرد. حرکت نفس زکیه ، یمانی و سید حسنی بر حق است و مردم را به سوی حضرت مهدی(ع) دعوت می کنند.علائم غیر حتمی بسیارند از قبیل: فرا گیر شدن ظلم و فساد: بعضی از مردم گمان می کنند که همة مردم باید ظالم باشند تا دنیا پر از ظلم و جور شود و حال آنکه اگر همه ظالم باشند و مظلومی در مقابل آنها نباشد ظلمی واقع نشده است. ولی اگر چند ابر قدرت ظالم در جهان باشند و بقیه مظلوم واقع شوند معنی واقعی دنیا پر از ظلم شده تحقق پیدا کرده است. کشف هیکل: که منظور همان هیکل سلیمان است که اکنون سر نخهایی از آن به دست آمده است و... آیین های مختلف نیز منتظر ظهور منجی هستند و برای نزدیک بودن ظهور وی نشانه هایی ذکر می کنند ولی هیچ کدام از این آیین ها تصویر روشنی از نشانه های ظهور ارائه نداده اند. در زمینه نشانه های ظهور شبهاتی وارد شده از قبیل اینکه علائم ظهور همانطور که افراد با اخلاص و آزمایش شده را آماده ظهور می کند ممکن است دشمنان نیز خود را آماده مقابله کنند و این هشدار بر خلاف مصلحت است؟ در پاسخ کافی است بگوئیم حضرت مهدی ( عج) ظهور نخواهد کرد مگر در حال غفلت دشمنانش.

حج در لغت به معنای « آهنگ کردن» ، « قصد کردن» و « با دلیل بر دشمن غلبه کردن» است و در اصطلاح سفری است که به مکه، در ماه ذی الحجه، به منظور زیارت خانه خدا( کعبه) وبرگزاری مراسمی خاص در بیت الله الحرام و محل هایی د راطراف آن ، که به مجموع این مراسم ، مناسک حج گفته می شود. این سفر معنوی بر هر مسلمانی در تمام عمر یک بار واجب می شود ، به شرط آنکه از نظر مالی و قدرت بدنی توان انجام آن را داشته باشد و راه نیز بر او باز باشد. پیامبر(ص) به دستور خداوند، مسلمانان را به ادای ودیعه ی الهی و شناخت فرایض آن دعوت نمود و بارها در فرمایشات خود، ارزش و فضیلت آن را باز گو می کرد. حج، مظهر توحید و کعبه خانه ی توحید است. اینکه درآیات کریمه ی مربوط به حج ، بارها از ذکر الله سخن رفته، نشانه ی آن است که در این خانه و به برکت آن ، باید هر عامل غیر خدا از صحنه ی ذهن و عمل مسلمین زدوده شود و بساط انواع شرک از زندگی آنان برچیده شود. در این محیط ، محور و مرکز هر حرکتی خداست و طواف و سعی و وقوف و دیگر شعائر حج، هر یک به نحوی نمایش اوج به سوی خدا و طرد و نفی وبرائت از غیر خداست. بزرگترین درد جوامع اسلامی این است که هنوز فلسفه ی واقعی بسیاری از احکام الهی را درک نکرده اند و حج با آن همه راز و عظمتی که دارد ، هنوز به صورت یک عبادت خشک و یک حرکت بی حاصل و بی ثمر باقی مانده است. به طور کلی فلسفه ی حج را درنگرش اسلامی می توان این طور بر شمرد: 1- اصلاح ساختار باطن.2- اصلاح زندگی: بنابراین حج را فرصتی ایجاد می کند تا آدمی در زندگی خود تجدید نظر هایی صورت داده، بیشتر به مساله ی حلال و حرام بیندیشد و به فکر جبران گذشته و ترک خطا ها باشد. 3- تقویت روحیه ی تعاون و ایثار وصله ی ارحام .4- حفظ شوکت و سربلندی و ابهّت جهانی اسلام .5- تکامل و دستیابی به مقامات برتر. 6- تقویت روحیه ی ولایت مداری. چون حج نمایش کامل و کانون معارف اصیل الهی است . علاوه بر اینکه بعدمعنوی آن در اوج قرار دارد، ظرفی است که انواع عناصر وپدیده های عالی در آن جا گرفته است، به طوری که حج ، نمایش یک زندگی بسیار کامل و مومنانه ای است که هم معنویت دارد و هم سیاست، هم تکامل دارد و هم اتحاد و همبستگی ، هم توحید داد و هم جامعه ای به دور از رذایل. بنابراین ، بهترین فرصت برای آشنا شدن مسلمانان بایکدیگر و بررسی رویدادها و مسائل مختلف کشورهای اسلامی است تا کشور ها بتوانند در کنار هم در رفع گرفتاری ها و توسعه وپیشرفت یکدیگر تلاش کنند . و این به عنوان یک فرصت مهم مورد توجه رهبران انقلاب و به ویژه مورد توجه حضرت امام(ره) و سایر بزرگان دین بوده است. امروزه این همایش عظیم هر چه با شکوهتر با حضور میلیونی اقوم و ملل مختلف برگزار می گردد و زمینه پیشرفت اساسی اسلام و تحول در تمام زمینه های فردی و اجتماعی را فراهم می کند.