جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در عصر حاضر، هزاران جنبش معنویت گرا در جهان وجود دارد که می کوشند نیاز فطری بشر به معنویت را پاسخ گویند و وجود اورا از نور، شادی و آرامش سیراب کنند.(مظاهری سیف، 1388ص28) در یک تقسیم بندی معنویت بر دو نوع است: سکولار و دینی. (خسروپناه ،1391ص2) امروزه یکی از مسائل مهم معنویت های سکولار ،مساله فرادرمانی است ؛فرا درمانی نظریه ای است که در آن از طریق مجراهای غیر طبیعی می توان بیماران جسمی و روحی را درمان نمود . درنگرش معنویت سکولار ، فرا درمانی نوعی درمان مکمل است که ماهیتی عرفانی دارد؛ در این شاخه از معنویت درمان نگر، بیمار ، توسط فرا درمانگر به شبکه شعور کیهانی (شبکه آگاهی وهوشمندی حاکم برجهان هستی) متصل شده و مورد کاوش قرار می گیرد.(طاهری، 1387ص10) این روش درمانی، شاخه ای از معنویت کیهانی می باشد که توسط محمد علی طاهری بنیانگذاری شده و اصول آن (بنابرادعای موسّس)با عرفان ایران (اسلامی ) مطابقت دارد .(طاهری، 1388ص72)ودرمان برای بیمار به عنوان یک سلوک عرفانی برای متحول کردن ساختاروجود او به کارگرفته می شود زیرا در این مدل از معنویت شفای جسم بدون تحولات مثبت درونی فاقد ارزشهای لازم است .(طاهری ،1388ص75) یکی دیگر از مدل معنویت های سکولار مدلی است که به اک ویدیا معروف است.(توئیچل، 1380ص41)که براثر یک تجربه عرفانی شخصی بنام پال توئیچل پدید آمد.(فعالی ،1389ص309) این مدل از معنویت ادعا دارد که معنویت اک، دانش باستانی سفر روح است.(کریمی شرودانی،1389ص3) و کوتاه ترین راه و صراط مستقیم به سوی حقیقت است. (شریفی،1392ص71) تاکیداین مدل از معنویت درمانگر ؛ تماما برتجربه مستقیم نور وصوت الهی است که با انجام مراقبه و تمرینات معنوی حاصل می شود .( کلمپ ،1381ص9)در این مدل از معنویت ؛ فرادرمانی وشفای معنوی جایگاه ویژه ای دارد تا آنجا که موضوع درمان دوبعد آن را شامل می شود.(توئیچل ،1381ص140)دراین مدل ازمعنویت معاصر شفا یکی از بزرگترین هدیه های خداونداست که از طریق مرشد معنوی به روح اهداء می گردد .(دیویس ،بیتاص205 ) فرادرمانی یامعنویت درمانی در این مدل از معنویت به روش های مختلفی صورت می پذیرد،در نگرش آنها روح ایزدی فرد بیماررا با روش های مختلف درمانی که حقیقتا نامحدود هستند درمان می کند. (کلمپ ،1381ص195)برای مثال انجام دادن مراقبه (ویپاسنه )و تمرین معنوی و زمزمه نمودن کلمه "هیو" نام باستانی خداوند یکی از شیوه های درمان می باشد.(کلمپ، 1379 ص260) که طی آن بزرگترین نیروی خلاقی که انسان می توانداز خودش انجام دهد به ظهور می رسد .(کلمپ بیتا،ص52)؛ رویاها یکی دیگر از شیوه هایی است که در اکثر موارد با جزئیات خاصی انسانها رامورد مخاطب قرار می دهد وبه آنها نشان می دهند که درلحظه حاضر برای شفا دادن خویش یا بهبود زندگی چه کار باید کرد ؟رویاها تمام سطوح زندگی بشررا تحت تاثیر قرار می دهند آنها فرصتی فراهم می آورند تا نگاهی اجمالی به آینده بیندازندیا برای شفاپیشنهادهایی می دهند مهمتر از همه می توانند بشر را مستقیم بسوی خدا هدایت کنند. (کاظم زاده،1388،ص 200)در این مدل از معنویت؛انسان باانجام ذکر و مراقبه و فهم حقیقت رویا ها به علت معنوی شرایط حاکم بر زندگی خود پی برده؛می تواند برای بهره مندی بیشتر از اسرار زندگی راهی مناسب بیابد.(کلمپ،1379ص259-260) باتوجه به اینکه مدل معنویت های سکولار هرکدام خودشان را مناسبترین روش رسیدن به حقیقت ودرمان معرفی می کنند و مبانی بنیادین ادیان تاریخی و سنتی راچندان قابل قبول نمی دانند ؛مساله ای که دراینجا این پژوهش عهده دار آن است این است که سوالاتی دراین زمینه وجود دارد مثلاً اینکه آیا معنویت های سکولار بر مساله درمان وشفای بیماران (جسمی ،روانی ،و...) موفق عمل نموده است یاخیر ؟ آیا موضوع درمان و شفای معنوی در این معنویت های سکولار نتیجه سلوک معنوی موسسان می باشد یاخیر ؟ یا ریشه های آن را باید در تفکر معنوی ادیان دیگر جستجو کردمیزان اثر بخشی نظریه فرا درمانی در بهبود سلامت معنوی جامعه تاچه اندازه است ؟واضح است که این شیوه در مقام گزارش و نقل شیوه ای پسندیده است اما بنظر می رسد که محقق دراین پژوهش تنها یک گزارشگر نیست او باید در مواردی به داوری بنشیند و به صحت وسقم دعاوی مربوط به مساله فرا درمانی در معنویت های سکولار رای دهد. به هرحال می توان گفت مدل معنویت های سکولار تفاوت های بنیادین در مبانی نظری و عملی با معنویت های دینی دارند شاید بتوان گفت که این مدل از معنویت ها یک معنویت التقاطی ازمجموعه جنبش های معنوی دیگر باشند. نگارنده در این پژوهش درصدد است با ارائه یک تبیین جدید جایگاه نظریه فرا درمانی را در دو مدل از معنویت های درمانگر به درستی بررسی کند تا بتواند نقاط ضعف و قوت و میزان اعتبار آن را نشان دهد.