جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

شرک مشرکان مکه از نگاه امامیه و اهل حدیث تا ظهور ابن‌تیمیه

نویسنده:

مهدی فرمانیان؛ عبدالرحیم رضاپور

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

مراجع نسخه PDF

چکیده :

اهل حدیث و امامیه در تعیین حدود معنای ربوبیت و نتیجتاً در تعیین حدود معنای شرک ربوبی با هم اختلاف نظر دارند؛ اما هر دو در این باور مشترک‌اند که مشرکان مکه در ربوبیت و تدبیر جهان، برای خداوند شریک در نظر می‌گرفتند و به همین جهت، بت‌ها را می‌پرستیدند. در واقع، باور به ربوبیت بت‌ها بود که منجر به عبادت آنها از سوی مشرکان مکه شد. در این راستا، بعثت پیامبر اسلام(ص) نیز بدین منظور بود که مشرکان مکه را از شرک ربوبی و بالتبع، شرک عبادی بپیراید و آنان را به توحید در ربوبیت و بالتبع، توحید در عبادت رهنمون سازد؛ بنابراین برخلاف وهابیت، اهل حدیث و امامیه معتقدند مشرکان مکه فقط به شرک عبادی مبتلا نبودند، بلکه آنان به شرک ربوبی مبتلا بودند و اساساً همین اعتقاد نادرست، سرمنشأ شرک عبادی بود؛ بر همین اساس باید گفت اهل حدیث که وهابیت به آثار آنان استناد می‌کنند، شرک مشرکان مکه را شرک ربوبی، و شرک عبادی را لازمه شرک ربوبی می‌دانند.

صفحات :

از صفحه 147 تا 168

مشخصات اثر

عنوان :

مونْتگُمرى وات؛ کشیش پیامبرشناس

نویسنده:

مهدی فرمانیان

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

مشخصات اثر

عنوان :

سلفیه و تقریب

نویسنده:

مهدی فرمانیان کاشانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF مراجع

کلیدواژه‌های اصلی :

سلفیه (فرق اسلامی)

چکیده :

امروزه سلفی‌گری یکی از جریان‌های فعال و پرطرف‌دار در جهان اسلام است و به همین دلیل فعالیت‌ها و رویکردهای آنان نقش تأثیرگذاری در موفقیت یا شکست تلاش‌های تقریبی دارد. با ظهور ابن‌تیمیه و تأکید آن بر درستی فهم اسلاف، مکتب سلفیه پدیدار شد. سلفیه در طول تاریخ در نقاط مختلفی از جهان اسلام، طرف‌دارانی پیدا کرد که هرچند در اصل سلفی‌گری مشترک بودند اما تفاوت‌هایی نیز با یکدیگر داشتند. این گرایش‌های سلفی را می‌توان چنین دسته‌بندی کرد: سلفیه تکفیری وهابی عربستان، سلفیه اعتدالی و افراطی دیوبندی شبه‌قاره هند، سلفیه اعتدالی زیدیه یمن، سلفیه تقریبی اخوان المسلمین مصر و سلفیه جهادی سید قطبی. با توجه به گرایش‌های ضد تقریبی ابن‌تیمیه، شاید بسیاری تصور کنند که تمام سلفیان مخالف تقریب‌اند؛ اما تقریباً نیمی از سلفیان مدافع وحدت اسلامی‌اند. در یک سوی طیف، سلفیان وهابی تکفیری قرار دارند که بیشترین نقش را در ایجاد تفرقه دارند و در سوی دیگر طیف گروهی از اخوان المسلمین مصر قرار گرفته‌اند که تقریب مذاهب در دستور کار خویش قرار داده‌اند. در مقاله حاضر ضمن معرفی گرایش‌های مختلف سلفی و اندیشه‌های آنان، میزان ضدیت و یا هماهنگی آنان با اهداف تقریبی بررسی می‌شود.

صفحات :

از صفحه 127 تا 150

مشخصات اثر

عنوان :

تاریخ و عقاید فرقه هاى خوارج

نویسنده:

مهدی فرمانیان

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده مراجع

مشخصات اثر

عنوان :

نقد و بررسی اندیشه‌های فلسفی ناصرخسرو

نویسنده:

محبوب الله حیدری

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

علوم انسانی , هستی شناسی(فلسفه) , نگرش دینی , الهیات(کلام جدید) , تفکر , تفکر , Ontology , thinking , philosophy , PHILOSOPHY , thinking , religious attitudes , religious attitudes , PHILOSOPHY , thinking , PHILOSOPHY , thinking , religious attitudes

چکیده :

موضوع این پایان‌نامه نقد و بررسی اندیشه های فلسفی ناصرخسرو می‌باشد که در شش فصل تنظیم شده است. در فصل اول که تحت عنوان اسماعیلیه است در باره ظهور اسماعیلیه، انشعابات و فرق اسماعیلیه، عقاید و القاب اسماعیلیه به صورت خلاصه ذکر شده است. فصل دوم اختصاص دارد به بررسی زندگی ناصرخسرو، که زندگی او را به یمگان بدخشان و زندگی او در آنجا. |آثار ناصر خسرو نیز در این فصل ذکر شده است. در فصل سوم که عنوان ان هستی‌شناسی از دیدگاه ناصرخسرو می‌باشد. هیولا، صورت، جوهر، عرض، زمان و مکان از دیدگاه ناصرخسرو مورد بحث قرار گرفته است. فصل چهارم در باره خداشناسی از دیدگاه ناصرخسرو می‌باشد که در آن موضوعاتی همچون توحید و یگانگی خداوند، صفات خداوند، عقل اول و خلقت عالم به ابداع بحث شده است. در فصل پنجم که معاد از دیدگاه ناصرخسرو می‌باشد. در باره نفس، جوهریت نفس، معاد روحانی ، ثواب و عقاب و بهشت و دوزخ از دیدگاه ناصرخسرو مورد بحث قرار گرفته است. در فصل ششم که تحت عنوان کاوشی در نظام فکری ناصرخسرو است، پایبندی او به ایدئولوژی فرقه‌ای که همان مذهب اسماعیلیه است مورد بررسی قرار گرفته است و توضیح داده‌ایم که ناصرخسرو بر خلاف دیگر فلاسفه اسلامی تمام معلومات فلسفی خویش را در خدمت معتقدات مذهبی خود قرار داده است. چون بیشتر نظریات او زمانی بیان شده که او به عنوان حجت یا داعی مطرح بوده و خود را ملتزم به دفاع از عقائد خلفای فاطمی می‌داند. همچنان نظریات ناصرخسرو در باره خلقت عالم، که او جهان هستی را مخلوق عقل و نفس می‌داند، و در باره خداوند معتقد است که اطلاق هست و نیست جائز نیست، برای تنزیه خداوند همه صفات را از ذات حق نفی می‌کند، در باره تاویل معتقد است که شریعت سیمای ظاهری حقیقت است و حقیقت سیمای باطنی شریعت و تمام احکام و احادیث را نیز تاویل می‌کند، مورد نقد قرار گرفته است و در آخر هم نتیجه‌گیری شده است.

مشخصات اثر

عنوان :

نقد ادعای «وجود نگاه اجلالی و تثبیتی ابن‌تیمیه به فضائل اهل‌بیت(ع)»

نویسنده:

رسول چگینی، مهدی فرمانیان

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

چکیده :

در مقاله‌ای که با هدف پاسخ به ادعای اجحاف و تقصیر ابن تیمیه نسبت به جایگاه و فضائل اهل‌بیت(ع) منتشر شده، قرائتی متفاوت و غیرواقعی از شخصیت ابن‌تیمیه ارائه شده است. در آن مقاله، ابن‌تیمیه چنین معرفی شده است که دارای نگاه اجلالی و تثبیتی به فضائل اهل‌بیت(ع) بوده و بر موالات، مرجعیت علمی، طهارت و نزاهت انحصاری ایشان، باور داشته است. با توجه به اینکه بازشناخت یک شخصیت جز با جامع‌نگری به اقوال و کردار آن شخص محقق نمی‌شود، برای آشنایی با ابن‌تیمیه باید همۀ تألیفات او را از زیرچشم گذراند. تصریحات فراوانی که در کتاب‌های ابن‌تیمیه وجود دارند، با ادعای نویسندۀ مقالۀ مزبور در تعارض است. یک‌جانبه نگری، جامع ومانع نبودن برداشت نویسنده، استنادات ناقص و چشم پوشی نسبت به فهم اندیشمندان اهل سنت از سخنان ابن تیمیه، مهم‌ترین نقدهایی است که این مقاله را به چالش می‌کشد.

صفحات :

از صفحه 173 تا 203

مشخصات اثر

عنوان :

معرفی کتاب عقائد الثلاث و السبعین فرقة

نویسنده:

مهدی فرمانیان

نوع منبع :

مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF متن

مشخصات اثر

عنوان :

دلالت آیه «و تعیها أُذُن واعیة» بر امامت حضرت علی(ع) و پاسخ به شبهات ابن تیمیه

نویسنده:

مهدی فرمانیان، رضا پور علی سرخه دیزج

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

کلیدواژه‌های اصلی :

درباره ابن تیمیه

چکیده :

بر اساس روایات شیعه و اهل سنت و نیز دیدگاه مفسران اسلامی، مراد از «أُذُن واعیة» (گوش شنوا) در آیه دوازدهم سوره حاقه حضرت علی(ع) است. به اعتقاد مفسران فریقین تطبیق «أُذُن واعیة» بر حضرت علی(ع) بر کمال علم و دانش آن حضرت دلالت دارد، از اینرو علمای امامیه آیه شریفه «و تعیها أُذُن واعیة» را یکی از دلائل نقلی امامت آن حضرت دانستهاند. ابن تیمیه حدیث دال بر نزول آیه مذکور در شان حضرت علی(ع) را دروغ پنداشته و گفته است «أُذُن واعیة» اختصاص به ایشان نداشته و هر کسی میتواند با اطاعت از فرامین الهی مصداق آن باشد. ابطال این دو مدعای ابن تیمیه و اثبات استواری استدلال به این آیه شریفه، موضوع پژوهش این نوشتار است.

صفحات :

از صفحه 87 تا 108

مشخصات اثر