جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 63
اوصاف و کارکرد یاریگران خـداوند در اوستـا و عهـد عتیـق (بررسی تطبیقی)
نویسنده:
حسین حیدری، محمد آقاجانی
نوع منبع :
مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در متون دینی زرتشتی و یهودیت، که نمایانگر اندیشه های دینی یهودیان و مزداپرستان در هزاره ی پیش از میلاد هستند، به صراحت به شراکت موجودات مینوی در آفرینش و اداره ی هستی، اعم از مینوی و مادی، اشاره شده است. به باور اوستا، جهان نیک را اهورامزدا، با همراهی مینوی مقدسی موسوم به سپنته مینو آفریده است و با همکاری و یاری فروشی ها، امشاسپندان و خورنه (فرّهی) اداره می کند. در عهد عتیق نیز یهوه به واسطه ی قوا ی الهی به نام روح خدا، فرشته خدا و فرشتگان خدا به تکوین هستی، تکمیل و اداره آن پرداخته است. نوشتار پیش رو نخست به معرفی و توصیف هر یک از لشگرهای مینوی یاد شده در اوستا و عهد عتیق پرداخته، سپس اختلافات و به ویژه اشتراکات کارکرد و ماهیت آنها را نشان می دهد.
بررسی تطبیقی نظریه امامت در مذاهب اسماعیلیه و امامیه
نویسنده:
احمد لهراسبی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این رساله، در سه بخش تنظیم شده است. بخش نخست، به دیدگاه‌های اسماعیلیه درباره‌ی امامت، بخش دوم، به دیدگاه‌های امامیه درباره‌ی این مسأله و سرانجام بخش سوم به بررسی تطبیقی دیدگاه‌های این دو گروه اختصاص یافته است.این دو گروه، هر دو، وجود امام را در تمامی دوران‌ها ضروری دانسته، به وجوب نصب الاهی امام عقیده دارند. آنان بر این باورند که امامت از اصول دین است و نه فروع آن و در بسیاری از شرایط، شوون و ویژگی‌های امام با یکدیگر اشتراک نظر دارند.اما با این حال، امور متعددی را نیز می‌توان به عنوان موارد اختلاف آنها در این مسأله برشمرد. اولین اختلاف بین آنها، به شیوه‌ی مطرح کردن مسائل باز می‌گردد. به نظر نگارنده، نگاه باطنی اسماعیلیه در ارائه مباحث خود، سبب اختلاف مهم آنان با دیگر فرقه‌های اسلامی، از جمله امامیه، شده است. این روش آنان، در مسأله‌ی امامت نیز به شدت بین آنها و امامیه فاصله افکنده است. یکی دیگر از موارد اختلاف بین این دو گروه آن است که اسماعیلیه، هفت دوره برای عالم ذکر می‌کنند و برای هر کدام از این دوره‌ها، امامانی برمی‌شمرند، ولی در بین امامیه، چنین دیدگاهی وجود ندارد. همچنین مراتب امامت که از سوی دانشمندان اسماعیلی طرح شده است، یکی دیگر از تفاوت‌های این دو مذهب در مسأله‌ی امامت است. تفاوت گذاشتن بین وصایت و امامت از سوی بسیاری از دانشمندان اسماعیلی، نیز یکی دیگر از موارد اختلاف نظر این دو گروه در مسأله امامت است.دیگر موارد اختلافی در دیدگاه‌ این دو گروه عبارتند از: اختلاف در جانشین امام جعفر صادق علیه‌السلام، تعداد امامان و مسأله‌ی امام غایب.به نظر می‌رسد که موارد ذکر شده، مهم‌ترین موارد اشتراک نظر و یا اختلاف نظر بین این دو گروه باشد، هر چند شاید بتوان با جستجوی بیشتر مواردی نیز بر آنها افزود.
بررسی تطبیقی سیمای داوود (ع) و سلیمان (ع) در عهدین و روایات فریقین
نویسنده:
ابوالفضل چاووشی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
کتاب مقدّس، برخی انبیاء را در زمره پادشاهان قرار داده است. از این رومباحثی چون وحی، معجزه،و عصمت را در مورد آنان مطرح نکرده است داوود و سلیمان از جمله این انبیاءاند که ازمنظر کتاب مقدّس نه معصوم اند و نه هیچ یک از شرایط پیامبران را در دارا هستند در مقابل قرآن کریم آنان را در زمره انبیاء قرار داده که در عین نبوّت ،از مقام پادشاهی در دنیا را برخوردار بودند در عین حال برخی از تفاسیر شیعه واهل سنّت با وجود اختلافاتی که در خود دارند در مواردی از کتاب مقدّس بی بهره نبوده اند.و به غلو و بزرگ نمایی در حوادث این دو داستان پرداخته اند. از همین رو اغلب این داستان ها را از وجه حقیقی آن خارج نموده و این دو نبی را متّهم به گناهانی نموده اند. لذاائمه شیعیان با تفاسیری که از منبع وحی الهی نشات گرفتهلغزش های مفسّرانی را که اغلب با رأی خود و یا با بهره گیری از نظریات اهل کتاب به تفسیر قرآن پرداخته اند را آشکار می سازندو از سوی دیگر مطالب غثّ و سمین کتاب مقدّس را به ما می نمایانند.این پایان نامه که به روش کتابخانه ای و با استفاده از منابع و مصادر شیعه و سنّی و کتاب مقدّس و قرآن کریم تدوین شده کوشیده تا حدودی با مقایسه داستان این دو پیامبر ،در این منابع پیوندی منطقی بین منابع مذکور ایجاد نمود و دیدگاه های هریک از پدیدآورندگان این داستان ها را درباره مفهوم عصمت بازشناسی کند.نتایج بدست آمده حاکی از آن است که داوود و سلیمان اگرچه مقام نبوّت را همراه پادشاهی داشته اند اما پادشاهی آن دو موجب طغیان آن ها نگشته است این در حالی است که کتاب مقدّس، آن ها را پادشاه معرّفی نموده و لذا صدور گناهان از جانب آن ها جایز خواهد بود. علاوه بر این، تعاریف هریک از فرقه های اعتقادی شیعه و سنّی از مفهوم عصمت که مهم ترین ویژگی انبیاء را تشکیل می دهد بر باورهای آنان از داود و سلیمان تأثیر داشته است. به عبارت دیگر هرچه قدر مفهوم عصمت در دیدگاه ناقلان این داستان ها گسترده تر باشد به همان میزان بر شناخت آن ها از داود و سلیمان به عنوان چهره ای معصوم تأثیر خواهد داشت.بنابراین آن گونه که از کتاب مقدّس بر می آید داود وسلیمان نه تنها مومن و موحّد نبوده اند بلکه هر دو در آواخر عمراز پرستش خدا روی گردان شده آن هم خدایی که جسمیّت داشته ونیازمند مأوایی برای خود بوده است گذشته از این روایات اهل سنت اتهام بت سازی و جادوگری را به سلیمان و نسبت زنای محصنه را به داود داده است لذا تنها در دیدگاه شیعیان این دو نبی معصوم اند.
کندوکاوی در گستره احسان در عهد عتیق
نویسنده:
حسین حیدری، خدیجه کاردوست فینی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
خشیت از خداوند یا عالم غیب و شفقت نسبت به خلق دو عنصر مشترک همه ادیان بزرگ است که هردوی آنها به رها شدن از خودخواهی و خودشیفتگی آدمیان می انجامد. عهد عتیق مجموعه ای است که تحولات اندیشه دینی قوم یهود و برخی از تمدن های حاکم و مجاور آنان را در طول حدود 1500 سال پیش از میلاد مسیح نشان می دهد. این مقاله در جستجوی تبیین و تحلیل آموزه فقهی و اخلاقی احسان (نیک اندیشی و نیکوکاری) در 39 بخش عهد عتیق است و مصادیق آن را - از قبیل احسان به والدین، احسان به سالمندان و بیوه زنان، کارگران، بردگان و ... - بررسی و گزارش می کند. همچنین می کوشد به احکام و مقررات فقهی مربوط به آن - از قبیل پرداخت عشریه، رها کردن محصولات و اراضی در سال هفتم برای نیازمندان، بخشیدن همه قرض ها در سال هفتم و ... - نیز بپردازد. افزون بر این، در این مقاله می بنیم که آموزه برگزیدگی قوم و سرزمین یهود در کتاب مقدس به نژادپرستی و تبعیض نژادی نسبت به بیگانگان منتهی نمی گردد.
صفحات :
از صفحه 91 تا 122
بررسی تطبیقی نظرات و نقش پیتر برگر در سیر تحولات جامعه‌شناسی دین
نویسنده:
فائزه ایزدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در پایان‌نامه حاضر بعد از مرور مقدماتی شامل چیستی و چگونگی شکل‌گیری جامعه‌شناسی‌دین و نیز روند تغییرات و ریشه‌های آن، به بیان نظرات جامعه‌شناسان کلاسیک و سپس جامعه‌شناسان و نظریه‌پردازان معاصر پرداخته شده است. در ادامه، به منظور بررسی تطبیقی نظرات و نقش پیتر برگر- ‌جامعه‌شناس‌ دین معاصر و شهیر آمریکایی- در سیر تحولات جامعه‌شناسی دین، پس از بیان زندگی‌نامه و آثار وی، آراء و نظرات برجسته او در چهارچوب طراحی شده در فصول قبل، آورده شده است. پیتر برگر بر آن بوده است که فرایند مدرن‌شدن به عرفی‌شدن و تکثر می‌انجامد؛ گرچه وی در سال‌های بعد پاره‌ای از دیدگاه‌هایش به ویژه در زمینه عرفی‌شدن را به نقد کشید و تعدیلاتی را در آنها انجام داد. برگر، پدیده دین را کیهان مقدسی تعریف می‌کند که اساس آن تجربه از موجودی ماوراءالطبیعی و مقدس است. وی دین را محصولی انسانی می‌داند که شروع آن با تجربه دینی در جهان زندگی روزمره بود و ظهور آن ریشه در ساختار ناتمام و ناقص زیستی و غریزی آدمی دارد. مهمترین تأتیرات برگر در حوزه جامعه‌شناسی دین را می‌توان نقش وی در رشد و افول جریان عرفی‌شدن، جهان نمادین و کثرت‌گرایی دانست که در این پایان‌نامه در حد توان بدان‌ها پرداخته شده است. قسمت انتهایی پایان‌نامه نیز به منظور ایجاد تصویری کلی، هر چند کوتاه، از جامعه‌شناسی دین در قرن 21 میلادی، حاوی پرسش‌ و پاسخی است که در فضای مجازی با تعدادی از مطرح‌ترین جامعه‌شناسان دین جهان، فیل‌زاکرمن، استیو بروس، گریس دیوی، وید کلارک روف و دیوید مِهاچک، در موضوع کارکرد جامعه‌شناسی دین، سکولاریسم و تحولات اخیردر خاورمیانه، صورت گرفته است. این پژوهش به روش اسنادی و کتابخانه‌ای و با رویکرد توصیفی - تحلیلی انجام شده و از منابع مکتوب دست اول و دوم و آثار الکترونیکی در گردآوری مطالب آن استفاده شده است.کلمات کلیدی: پیتر برگر، جامعه‌شناسی دین، پارادایم، عرفی‌شدن، مدرنیته‌های چندگانه
بررسی روند تحولات شبه پارادایم های جامعه شناسی دین
نویسنده:
فائزه ایزدی, حسین حیدری, جواد روحانی رصاف
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
دین به عنوان یکی از فراگیرترین ویژگی های زندگی انسانی، با نهادها و نیروهای سازنده جامعه، ارتباطی متقابل داشته است. در این پژوهش سیر جامعه شناسی دین و روند تحولاتی که جامعه شناسان دین، در حوزه چالش های بین دین، نهادهای اجتماعی و مدرنیته داشته اند، با هدف بازنمودن آن برای علاقه مندان ایرانی، تصویر شده است. به طور کلی، می توان گفت: جامعه شناسان دین، نسبت دین و اجتماع و همچنین مسئله سکولاریسم را در قالب سه پارادایم «عرفی شدن»، «انتخاب عقلانی» و «مدرنیته های چندگانه» مورد بررسی قرار داده اند. به نظر می رسد، آنچه در سیر جامعه شناسی دین با آن مواجهیم، گسترش فهم پدیده «مدرنیته» به مرور زمان است و بهتر است از هر یک از سه پارادایم فوق، با عنوان «شبه پارادایم» نام برد. این پژوهش، به روش اسنادی و کتابخانه ای و با رویکرد توصیفی تحلیلی انجام، و گردآوری اطلاعات بر اساس مطالعه آثار مکتوب چاپی و الکترونیکی صورت گرفته است.
صفحات :
از صفحه 77 تا 92
الاهیات تنزیهی در عاشقانه‌های عطار
نویسنده:
حسین حیدری , بتول فـلاح برزکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
چکیده :
ماجرای کشمکش بین تشبیه و تنزیه ذات، صفات و افعال خداوند را می‌توان دیرپای‌ترین و گسترده‌ترین مناقشه کلامی پیروان ادیان ابراهیمی دانست. در عالم اسلام امثال کرّامیه‌، حشویه و اشاعره به تشبیه ذات حق و در مقابل معتزله، شیعه، و عارفان مسلمان، به همانند دانستن اوصاف و افعال حق با آدمیان قایل بوده‌اند. این مقاله رویکرد عارف شوریده نیشابور، فریدالدین محمد عطار(618-540 ق./1221 -1145 م. ) را در موضوع مذکور در سه اثر او‌(الهی‌نامه، مصیبت‌نامه و منطق‌الطیر) بررسی می‌کند. این جستار نشان می‌دهد که فریدالدین حتی در حال و هوای سرایش اشعارش نیز رویکرد تنزیهی دارد و بارها بدان تصریح می‌کند. عطار برخلاف اشاعره‌، صفات و ذات حق را از هم جدا نمی‌داند. وی پای خرد را در شناخت کنه ذات، صفات و افعال خداوند شکسته دانسته و او را حتی از به نام خواندن هم منزه می‌داند و معتقد است آنچه بندگان در می‌یابند، در واقع بازتاب خیال خود آنان است: «قسم خلق از وی خیالی بیش نیست». در منطق‌الطیر نیز پرندگان در پایان توانشان، سیمرغ را سی مرغ دیدند: «حضرتی دیدند بی وصف و صفت». این رویکرد تنزیهی فریدالدین که حتی به مرز الاهیات سلبی نیز نزدیک می‌شود، یادآور خطبه نخست امام علی(ع) در نهج البلاغه است. از سوی دیگر خرده‌گیری‌های عطار بر رحمت الاهی نیز که بر زبان دیوانگان جاری شده است، نشان می‌دهد که وی به حسن و قبح عقلی افعال باور دارد و خداوند را فوق چون و چرا نمی‌داند.
صفحات :
از صفحه 41 تا 70
گونه صوفیانه معرفت و ایمان
نویسنده:
مهربانی امین, حیدری حسین
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
در تاریخ تفکر اسلامی، ایمان و معرفت به عنوان دو مفهوم بنیادی و مناقشه انگیز الهیاتی، همواره مورد نظر اندیشمندان دینی بوده است. مسائل کلامی مهمی چون تکفیر و تفسیق، حسن و قبح عقلی و ... آشکارا پی آمد تفاوت تعاریف از این دو مفهوم اند. در این میان، اهل تصوف با جهان بینی ویژه خود، برداشت و تعریف خاصی از این مفاهیم داشته اند. نظرگاه قابل توجه متصوفه، ما را به بررسی تعریف ایشان از این دو برمی انگیزد. در این مقاله، با پی گیری اقوال اهل تصوف به بررسی معناشناختی(Semantics)  این دو مفهوم نزد ایشان پرداخته شده است. همچنین ارتباط معرفت و ایمان، و سهم تعقل و استدلال در ایمان را از دید صوفیه جست و جو شده، و در پایان به اختصار، شباهت دیدگاه متصوفه با ابن حزم، اشاعره و ماتریدیه در عالم اسلام و پیشگامان ایمان گرایی و معرفت شناسی اصلاح شده در مسیحیت، تطبیق و بررسی گردیده است.
صفحات :
از صفحه 247 تا 272
سیمای دوگانه ابلیس در آثار حکیم سنایی
نویسنده:
حسین حیدری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
بر حسب آیات متعدد قرآن کریم، ابلیس از دستور خداوند مبنی بر سجده در برابر آدم استکبار ورزید و سرپیچی کرد، در نتیجه، مورد لعنت حق تعالی قرار گرفت، ولی به او اجازه داده شد که تا رز قیامت به اغوا و تسویل بندگان بپردازد. بر اساس آموزه مذکور، جمهور مسلمین او را مجرم شمرده و همواره بر او لعنت فرستاده و از شرّ او استعاذه جسته اند، ولی تعدادی از پیشروان عرفان مکتب سکر به ویژه حلاج، عین القضاه و احمد غزالی برای ابلیس سیمایی عاشقانه ترسیم کرده اند و سجده نکردنش را ناشی از غیرت عاشقانه توحیدی او دانسته و ابلیس را تا مرتبه سید و سرور موحّدان برکشیده اند. این مقاله، سیمای دوگانه ابلیس را در آیینه سخنان حکیم سنایی ترسیم و با آیات قرآن، احادیث و سخنان عارفان و پیشروان فرق مهم کلامی، مقایسه می کند و در صدد اثبات این مدعاست که نگاه حکیم غزنوی در مورد ایمان یا کفر، و اجبار یا اختیار ابلیس با نظرگاه اشاعره و معتزله فاصله بسیار دارد و با موقف مرجئه، همسویی بیشتری نشان می دهد
بررسی تطبیقی مفهوم حکمت در قرآن و عهدین
نویسنده:
حسن پاشایی آقچه کهل
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
حکمت همانند دین، از قدیمی‌ترین، پیچیده‌ترین و ارزشمندترین اموری است، که در تمامی فرهنگ‌ها به صورت مکتوب و شفاهی، نقش تعیین کننده‌ای داشته است. اما این مفهوم نزد اقوام و ادیان مختلف و در طول تاریخ، معانی گوناگونی به خود گرفته و حقیقت آن در هاله‌ای از ابهام مستور شده است. این رساله با بررسی مقایسه‌ای و تاریخی این واژه در متون اصلی ادیان مختلف به ویژه اسلام، مسیحیت و یهود، به تبیین مفهوم حکمت پرداخته، و نحوه تعامل دین و حکمت را مورد بررسی قرار می‌دهد. از این رو نخست معنای لغوی و اصطلاحی حکمت، و ریشه-های تاریخی و معادل آن در ادیان جهان باستان (مانند چین و هند، مصر و بین النهرین، و ایران و یونان) مورد بررسی قرار گرفته، سپس مصادیق و معانی این واژه در کتاب مقدس و قرآن تحقیق و تبیین شده، و در نهایت مفهوم حکمت و مسائل مربوط به دین و حکمت، به صورت تطبیقی در این کتاب‌ها بررسی شده‌اند. این رساله نشان می‌دهد که حکمت، در باب انسان عبارت از بصیرتی است که بر مبنای ایمان، نظر و عمل مطابق حق استوار شده و به دور از خطا و لغزش است. این مفهوم با اصولی مشترک، در تمامی ادیان وجود داشته و از نشانه‌های وحدت درونی ادیان می‌باشد و لازم است که به عنوان یکی از ابعاد اصلی دین، مطرح و مورد بررسی قرار گیرد. در واقع دین و حکمت لازم و مکمل همدیگرند و تحولات آنها در طول تاریخ به موازات هم بوده است؛ حکمت، بهترین شیوه برای بیان، تفسیر، و ترویج دین بوده و به عنوان حجیتی عام، نقش تعیین کننده‌ای‌ در تحولات دین داشته است؛ و در مقابل شریعت، اخلاق و معارف دینی، اصول بنیادین حکمت را شکل داده‌اند.
  • تعداد رکورد ها : 63