جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 151
کثرت‌گرایی دینی از منظر نواندیشان مسلمان معاصر (مطالعه موردی: محمد اقبال لاهوری، علی شریعتی، عبدالکریم سروش و نصر حامد ابوزید)
نویسنده:
ابوذر نوروزی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
با توجه به تنوع اعتقادات در حوزه‌های گوناگون وتسری آن به حوزه ی دین لازم است در زمینه ی حق بودن ونجات بخشی ادیانداوری کرد.جان هیک( -1922م) نماینده ی برجسته ی فرضیه ی کثرت گرایی دینی بر این باور است که حقیقیت و رستگاری منحصر به دین خاصی نیست وپیروی ازهمه ی ادیان باعث رستگاری دینداران خواهد شد.عوامل دینی، فکری واجتماعی نقش مهمی در شکل گیری این فرضیه داشته‌اند.این پژوهش به روش توصیفی _تحلیـلی برآن است که دیـدگاه محمد اقبال لاهوری( 1938-1877م) ، علی شریعتی(1356-1312 ه.ش)،عبدالکریم سروش( -1324 ه.ش) و نصرحامد ابوزید(-1943م) را درباره ی کثرت گرایی دینی با عنایت به نوع رویکرد آن ها به وحی وخاتمیت ومیزان تاثر آن ها از روشنفکران مسیحی مغرب زمین مطرح نماید.یافته‌های این پژوهش به شرح زیر است:اقبال به پیروی از شلایر ماخر(1834-1765م)_ پدر هرمنوتیک مدرن _ و ویلیام جیمز(1910-1842 م )_ موسس روان شناسی جدید _به طور ضمنی وحی را تجربه دینی و هم داستان با هانری برکسون(1859-1941م) آن را غریزه می داند.به این دلیل که تجربه دینی از مبانی کثرت گرایی دینی است می توان اقبال را تکثر گرا خواند هرچندبه صراحت به این موضوع نپرداخته است.شریعتی هم پای اقبال وحی را غریزه می خواند و مساله‌ی فهم‌های متعدد از دین را _ که از مبانی کثرت گرایی دینی است- به صورت کلی مطرح کرده است.بنابراین وی را نیز می توان تکثر گرا به شمار آورد گرچه این موضوع را به صورت مستقیم بیان ننموده است.سروش به پیروی از اقبال معتقد به تجربه ی دینی و با الگوپذیری از گادامر_ از مهمترین نظریه پردازان هرمنوتیک فلسفی_ و شریعتی قائل به تکثر فهم متون دینی است. وی با این دو مبنا و مبانی دیگردرصدد اثبات کثرت گرایی دینی است.ابوزید قائل به غیر وحیانی بودن الفاظ قرآن ومتاثر از گادامر مدعی امکان فهم‌های متعدد از دین و در نتیجه معتقد به کثرت‌گرایی دینی است.از نگاه این تحقیق کثرت گرایی دینی دارای زمینه‌های مخصوص به خودو مبانی آن مردود است.از جنبه ی حقانیت، سایر ادیان منسوخ وآمیزه ای از حق وباطل‌اند و تنها اسلام حق مطلق است.از جهت رستگاری کسانی که آگاهانه از اسلام پیروی نکنندعذاب خواهند شد ومسلمانان نسبت به پیروان سایر ادیان توحیدی و کفار غیر معارض، با مدارا، احترام و سعه ی صدر رفتار خواهندکرد و رعایت حقوق آن ها را وظیفه خود می دانند.
تبیین و مقایسه دیدگاه ارسطو و ملاصدرا در فلسفه سیاسی
نویسنده:
مهدی قهرمان نوه‌سی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ارسطو با تکیه به روش منطقی و عقلانی صرف کهاز منابع الهامی والهی محروم می باشد ونیز با انسان شناسی که انسان رابا اجتماع معنا می کند وکمال وجودی انسان را به اجتماع گره می زند ، فلسفه سیاسی خو یش را بنیان می نهد و جایگاه واقعی و راستین سعادت را در شهر وزندگی مدنی در نظر می گیرد.ارسطو در کتاب سیاست تقدم شهر بر فرد را برجسته نموده است . ضابطه‌ی ارسطو در بازشناختن نظامهای سیاسی " مصلحت عمومی" است. مصلحت عمومی که همان خیر در قلمرو شهر است، با عدالت مطلق یکی است. اما فلسفه سیاسی متعالی ملاصدرا با روش برهانی متکی به آموزه های عرفانی و وحیانی و نیزباانسانشناسی سیاسی که با اسفار عقلیه و حرکت جوهری ترسیم شده است ،تشکیل می شود کهدارای تفاوت های بنیادینی با فلسفه سیاسی ارسطو است.ملاصدرا مبادی یک سیاست الهی را در قالب حکمت نبوی و حکمت الهی و در قالب قوس نزول و صعود و بالاخره در قالب روش سلوکی خود یعنی اسفار عقلیه اربعه ارائه کرده است. از نظر او کسی که می‌خواهد سیاست مدن را تنظیم کند باید سفر چهارم را یعنی سفر «فی الخلق بالحق» را طی کرده باشد.
بررسی آراء مخالفان منطق ارسطو در حوزه اسلامی
نویسنده:
فاطمه ابو طالبی کوشکنو
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده ندارد.
رابطه معرفت نفس و معرفت رب از دیدگاه علامه طباطبایی
نویسنده:
حمیدرضا سعیدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مسأله اصلی این پژوهش بررسی رابطه معرفت نفس و معرفت رب از دیدگاه علامه طباطبایی(ره) است که به روش استنادی- تحلیلی صورت گرفته است. نتیجه این‌که شناخت و تربیت نفس، پای? معرفت رب و شهود نفس ملازم با شهود حق است، چراکه بر پا دارنده، حافظ و علت فاعلی نفسخداست.علامه طباطبایی معرفت نفس را یگانه راه بی بدیل به سوی کمال می‌داند و همانند ملاصدرا بر این باور است که از آن روی که ممکن الوجود با ربط به حضرت حق تحقق می‌یابد، علمش به خداوند نیز عین ربط است؛ و از این رو در دیدگاه ایشان معرفت رب بر دیگر معارف، حتی شناخت نفس مقدم است و همان گونه که به واسطه نور دیگر اشیاء را می‌بینیم قبل از مشاهد? ماسوی، به نورالهی و حقیقت لایتناهای او آگاهی می‌یابیم و به سبب آن به دیگر موجودات علم پیدا می‌کنیم و این تقدم واقعی خداآگاهی بر خودآگاهی، و از نوآوری های این رساله است.
کلام الهی از دیدگاه علامه طباطبایی و فخر رازی
نویسنده:
معصومه اسلام پناه
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران: ,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
قدرت و اراده در ساخت ربوبی از دیدگاه امام فخررازی، خواجه نصیرالدین طوسی و علامه طباطبایی
نویسنده:
شیوا پرهون
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران: ,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
بررسی تطبیقی تأویل بسم الله الرحمن الرحیم از نظر ملاصدرا، علامه طباطبایی و امام خمینی
نویسنده:
راحله مطلبی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
تأویل شناسی «بسم الله الرحمن الرحیم» در راستای مبانی اعتقادی و فکری فلاسفة مسلمان، راهگشای معرفت به مَباحث خداشناسی و انسان شناسی و هستی شناسی است. از این رو، این پژوهش با عنوان «بررسی تطبیقی تأویل بسم الله الرحمن الرحیم از دیدگاه ملاصدرا، علامه طباطبایی و امام خمینی» مطابق نظریات سه فیلسوف عارف مسلمان تنظیم شده است. در این پژوهش به بررسی معنای تأویل پرداخته ایم که رویکرد فلسفی، عرفانی سه شخصیت مذکور در این رابطه مورد بررسی قرار گرفته است. تفاوت دیدگاه سایر مفسرین که تأویل را در راستای ظواهر آیات قرآن و ارتباط لفظ و معنا دانسته اند، مختصراً ذکر شده است همچنین دیدگاه خاص فلاسفه مذکور نسبت به تأویل به عنوان شناخت لایه های باطنی هستی و آیات قرآن مطرح گردیده است به طوری که نه تنها بسم الله الرحمن الرحیم بلکه تمام حقایق عالم امکان یک مقام اطلاقی و غیر مقید داراست و مقامات و تعیناتی مطابق عوالم و نشآت مختلف هستی، که متعلقات (بسم الله الرحمن الرحیم) در این راستا بسیار مختلف می شود. مقام اطلاقی آیة مذکور، اسم اعظم و مقامات نازلة آن هر کدام مربوط به اقوال و افعال و سور مختلف قرآن است. و در همة این موارد بسم الله الرحمن الرحیم صرفاً اشتراک لفظی است. در این تحقیق سعی بر آن است ماهیت خاص اسماءُ الحسنی به عنوان تجلیات فعلی ذات الهی و وسایط فیض او بر ممکنات تبیین گردد و جایگاه خاص رحمت الهی در میان آنها تشریح شود، همچنین ارتباط سایر اسماء الهی با رحمت او به عنوان ام الاسماء و رابطه (بسم الله الرحمن الرحیم) با اسم اعظم الهی و تجلی اتم و اکمل آن یعنی انسان کامل بررسی گردد. و رابطة صفات متقابل در حیطة ربوبی و امکانی آن بررسی شود، چرا که با توجه به اصالت وجود و ارجاع همة اوصاف متقابل الهی به یک ذات واحد تمامی تضادها از وجود باری تعالی مرتفع می شود. از طرفی با توجه به شمول و فراگیری رحمت، راز شرور و مفاسد عالم در چشم انداز فلسفه مطرح می شود که هر کدام از سه شخصیت فوق الذکر به نحوی شرور را به اعدام نسبت داده که مورد جعل و خلق واقع نمی شوند و در قضای الهی جایگاهی ندارد.
قدرت و اراده در ساحت ربوبی (از دیدگاه امام فخر رازی، خواجه نصیرالدین طوسی و علامه طباطبایی)
نویسنده:
شیوا پرهون
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
صفات خداوند اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد. با توجه به این مطلب، در این رساله دو صفت از صفات خداوند یعنی قدرت و اراده مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است و بین نظرات کلامی اشعری وفلسفة شیعی مقایسه ای انجام گرفته و موارد اختلاف و اشتراک آنها و همچنین اختلاف نظرهای موجود در آراء دو متفکر شیعه یعنی خواجه نصیرالدین طوسی وعلامه طباطبایی مشخص شده است. حاصل این تحقیق 4 فصل با عناوین قدرت و ارادة خداوند از دیدگاه فخر رازی، قدرت و ارادة خداوند از دیدگاه خواجه نصیرالدین طوسی، قدرت و ارادة خداوند از دیدگاه علامه طباطبایی و مقایسه، تجزیه و تحلیل و نتیجه گیری است که در آنها مسایلی مانند تعریف این دوصفت و چگونگی اثبات آنها برای خداوند، شمول و عمومیت این صفات، ذاتی یا فعلی بودن آنها، رابطة ارادة خداوند و ارادة انسان، نحوه فاعلیت خداوند و ... مطرح شده است.
نقش زبان و زمان در حوزه معرفت دینی از نگاه علامه طباطبایی
نویسنده:
صدیقه طاهری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
زبان و زمان دو مقوله بسیار مهمّ و تأثیرگذار در حوزه ی معرفت دینی است. زبان دین از سویی بیانگر اهداف وباورهای گوناگون دین وشیوه ی خاص بکارگیری کلمات از سوی آورنده آن است واز سوی دیگر همه ی نمادهای دینی معنایشان را از کل زمینه ای که در آن بکار می روند، می گیرند و هر کدام ازآنها تداعی گر معنایی هستند که حتی در سنت واحد هم از دوره ای تا دوره ی دیگر تفاوت نمایان دارد. به عبارت دیگر می توان گفت گزاره های دینی بار معنایی زمان خود را دارند. تحقیق حاضر در پی آن است که چگونگی شناخت گزاره های دینی ومیزان تأثیرپذیری این شناخت از دو مقوله ی" زبان وزمان" را از نگاه "علّامه محمّد حسین طباطبایی" مورد بررسی قرار دهد. آنچه مدّ نظر است تبیین ملاک معنای نهفته ی عبارات والفاظ دینی ومتون مقدس به خصوص قرآن با نگرش زبانی وزمانی است. همچنین شناخت آن دسته از مبانی معرفت شناختی که محدوده ی برداشت ها ی متعدد ازمتون دینی را مشخص می کند و دستیابی به پاسخ هایی منطقی ومستند در جهت چگونگی پاسخگویی و شیوه ی انطباق قرآن کریم بر نیازهای متنوّع ومتغیّر انسان ها درعصر های گوناگون ، مورد توجه قرار گرفته است . اثبات ابدیّت و جاودانگی قرآن و پایان بخشیدن به دغدغه ی مؤمنان در خصوص هدایتگری مستمر این کتاب آسمانی در عصرخاتمیّت، از دیگر اهداف نگارنده در تدوین این اثر است. در این راستا تفسیر گرانسنگ "علّامه" بر قرآن ،المیزان فی تفسیر القرآن، مورد بررسی عمیق ودقیق قرار گرفت و با تعمّقی خاص در دیگر آثار ایشان ،مطالب وبیانات راهگشا در بحث حاضر استخراج واستنباط گردید.سپس با تأمل در آراء برخی اندیشمندان و صاحبنظران این امر ، دیدگاه "علّامه" در این خصوص بارز شده است .سرانجام نتیجه بدست آمده حاکی از این است که در منظر "علّامه" قرآن، به " لسان قوم" سخن گفته و الفاظ جدیدی برای معانی وضع نکرده است، بنابراین ادبیاتی رمز آلود ومعمّاگونه ندارد؛ بلکه همواره می توان به فهمی صائب وصواب از قرآن رسید . از سوی دیگر مخاطب اصلی این کتاب همه ی انسان ها هستند و گذشت زمان وقانون تحوّل وتکامل آن را کهنه نمی سازد؛ زیرا اساس این سنت لایتغیّر الهی بر خلاف قوانین اجتماعی ، بر توحید فطری است.
تقدم خداآگاهی بر خودآگاهی در معرفت نفس از منظر علامه طباطبایی
نویسنده:
حمیدرضا سعیدی، محمد مرتضوی، مرتضی حسینی شاهرودی، مهدی امامی جمعه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
علامه طباطبایی معرفت نفس را یگانه راه به سوی کمال می‌داند و همانند ملاصدرا بر این باور است که چون ممکن‌الوجود با ربط به حضرت حق تحقق می‌یابد، علمش به خداوند نیز عین ربط است؛ ازاین‌رو معرفت رب بر دیگر معارف، حتی شناخت نفس نیز مقدم است. علامه دست‌کم پنج نوع دلیل بر این ادعا آورده که بازشناسی آنها برای اولین‌بار در این مقاله صورت گرفته و به برخی سؤالات و شبهات درباره آن پاسخ داده شده است. ضمن اینکه علم به خداوند، نوری است که به واسطۀ آن همه‌چیز شناخته می‌شود و بین خدا و مخلوقات، حجابی غیر از آنها نیست.
  • تعداد رکورد ها : 151