جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده : در شماری از آیات قرآن کریم ، خداوند تعالی با آهنگی عتاب گونه پیامبراکرم صلی الله علیه وآله را مورد خطاب قرار داده است، برخی از مفسران هم ، مخاطب این آیات را رسول اکرم صلی الله علیه وآله دانسته و آنرا با لحنی سرزنش آمیز ترجمه و تفسیر کرده اند و در مقابل ، عده ای دیگر سعی قابل ملاحظه ای در توجیه این آیات دارند، مفسرین گرچه تلاش زیادی در این جهت داشته اند لکن هرگز نتوانسته اند رأی و نظر قاطع و واحدی ارائه کنند. در مقایسه تفسیر ایشان ، گاه به اختلاف اساسی و بنیادی برخورد می کنیم ، زیرا عده ای ، خطاب را متوجه پیامبراکرم صلی الله علیه وآله دانسته و با برداشت نادرست از معنای ذنب و استغفار و... به گونه ای که حتّی عصمت آن حضرت هم مخدوش می گردد به تفسیر آیات پرداخته اند این گروه نه تنها سعی نکرده اند میان عصمت آن حضرت و آیات عتاب مناسبتی ایجاد کنند و آیات را به گونه ای تفسیر کنند که عصمت حضرتشان محفوظ بماند ، بلکه در برخی موارد حتّی به عدم عصمت ایشان اذعان کرده اند ، در مقابل عده ای هم که غالباً از مفسرین شیعه هستند با پذیرش اصل مسلم ،عصمت و با دقت وکنکاش زیاد حقّ آیات را در تفسیر ادا نموده و آنها را به گونه ای تحلیل کرده اند که نه تنها با عصمت آن حضرت منافات ندارد ، در بسیاری از موارد تاییدی بر آن به شمار می آید . در این پژوهش با بررسی آیات در می یابیم که معنای ذنب و استغفار همواره ملازم با ارتکاب گناه نیست و گاه خداوند با مخاطب ساختن پیامبراکرم صلی الله علیه وآله از باب کنایه دیگران را مورد خطاب قرار داده است، بنابر این، آیات عتاب با عصمت پیامبر صلی الله علیه وآله منافات ندارد. کلید واژه: پیامبر اکرم- ذنب – استغفار- عتاب- عصمت.

چکیده مصرف انسان، در استفاده از نعمت‌های موجود، به مبانی اعتقادی او بر می‌گردد. ادیان الهی به خصوص اسلام با نگاه توحیدی و اعتقاد به آخرت، بر این باورند که بین انسان و جهان یک ارتباط ناگسستنی وجود دارد. در راستای نقش مبانی اعتقادی در مصرف بهینه انسان از مواهب الهی، الگوی صحیح مصرف نیز مورد توجه اساسی اسلام است. ازاین‌رو می‌توان گفت در اسلام بهترین الگو، قرآن مجید و سیره عملی و علمی معصومین(علیهم‌السلام) می‌باشد. بررسی الگوی صحیح مصرف و مباحثی مانند اعتدال و نیز آسیب‌شناسی آن مانند اسراف نه تنها در بخش فردی و اصلاح رفتار افراد مثمرثمر می‌باشد، بلکه در بخش حکومت و جامعه نیز نقش اساسی دارد. در بخش حکومتی با خودسازی از طریق؛ کاستن تشریفات، کنترل مصرف در اموال عمومی، پرهیز از اشراف‌گری، ساده‌زیستی مسؤولان، استفاده بهینه از سرمایه‌های انسانی؛ گامی مؤثر در پیشرفت کشور می‌توان برداشت. یکی از مهم‌ترین اقدامات این پروسه، که توسط دولت باید مدیریت شود، کار فرهنگی، توسط کارشناسان امر و حوزه‌های فرهنگی به خصوص خواص جامعه در حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها، می‌باشد. در همین راستا به بعضی از عوامل بحران‌زا در خصوص الگوی مصرف، مانند: نیروهای ناکارآمد، تناقض در گفتار و عمل حاکمیت، عدم توجه به رفاه جامعه، تحریم اقتصادی و پیدایش الگوهای نامناسب؛ می‌توان اشاره کرد. با مدیریت صحیح با استفاده از داده‌ها، اطلاعات و پردازش و تحلیل نیاز، بحران را می‌توان کنترل نمود. از منظر دیگر نقش زمان را نیز می‌توان بر بحث الگوی مصرف مورد ملاحظه قرار داد. زمان علاوه بر ارزش معنوی یک ارزش اقتصادی نیز به حساب می‌آید. علل مختلفی در هدر رفت گسترده زمان در سطوح خرد و کلان جامعه نقش اساسی دارد. توجه به الگوی مصرف زمان و اهمیت بعد معنوی آن، بیش از پیش ضروری می‌باشد. با زمان‌شناسی، آینده‌نگری و شناخت آفات این سرمایه عظیم، می‌توان به سوی بهره‌وری بیشتر از آن، قدم برداشت. کلید واژه: اصلاح الگوی مصرف، مبانی مصرف، مدیریت بحران، مدیریت زمان.

فاقد چکیده

آیه بودن بسمله درسوره های قرآن و قرائت آن در نماز یکی از مسایل مورد اختلاف مسلمانان است. شیعه امامیه بر جزییت بسمله و وجوب قرائت آن در نماز اجماع دارند. اما در میان اهل سنت در این مساله اختلاف نظر وجود دارد. در این نوشتار به دیدگاه فریقین در این مساله اشاره شده است و دلایل آیه بودن بسمله با استناد به روایات اهل بیت (ع) و اهل سنت، مورد بررسی قرار گرفته است، همچنین به منشا این اختلاف و بررسی نظر اهل سنت در مورد عدم جزییت بسمله و آیه بودن آن که سبب قایل بودن به تحریف در زیادتی و فزونی در قرآن می شود نیز پرداخته شده است.

عصر امام صادق(ع) به سبب شرایط سیاسی و اجتماعی خاص، عصر شکوفایی و تحکیم مبانی فکری و عقیدتی شیعه است. به جهت اهمیت این دوران و نقش آن حضرت در حفظ مواریث اهل بیت(ع) در این پژوهش نگاهی گذرا به حیات فردی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی امام صادق(ع) افکنده و به چگونگی مواجهه آن حضرت با شرایط خاص آن دوران و برخورد ایشان با فرق و مذاهب گوناگون پرداخته، آنگاه شیوه و روش تفسیری آن حضرت مورد بررسی قرار گرفته است. امام صادق(ع) برای تفسیر و تبیین آیات الهی، انواع گوناگون تفسیر قرآن به قرآن، همچون تفسیر صدر و ذیل آیه به یکدیگر، شرح و بیان آیات مجمل، تبیین آیات ناسخ و منسوخ و تفسیر آیات متشابه را بکار برده است. افزون بر تفسیر قرآن به قرآن ، در شیوه تفسیری آن حضرت، تفسیر قرآن به سنت، تفسیر قرآن از راه بیان نمونه ها و مصادیق، تبین معانی باطنی قرآن، تفسیر قرآن با برهان عقلی، تفسیر قرآن به لغت و علوم ادبی، بیان اسباب نزول ، شرح جریان تاریخی آیات قرآن، تفسیر قرآن با استفاده از تمثیل و استناد به آیات قرآن در بیان احکام و معارف الهی مشاهده می گردد. در این پژوهش با ذکر نمونه هایی از روایات امام صادق(ع) به بیان ویژگی های روش تفسیری آن حضرت پرداخته، آنگاه از سوره حمد تا پایان جزء اول قرآن روایات تفسیری امام صادق(ع) در ذیل آیات مربوط به آن مورد بررسی قرار گرفته و به شیوه و روش تفسیری آن حضرت اشاره شده است.

بدون شک مدیران یک نظام و یک سازمان تأثیری شگرف در فرایند بهبود و تغییر شرائط اخلاقی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و بین المللی یک جامعه دارند؛ واین فرایند بهبود، با بکارگیری اخلاق اسلامی و حرفه ای توسط مدیران در سازمان ها محقق می شود. پژوهش حاضر بر آن است تا اصولی اخلاقی را شناسایی کند که قرآن کریم در آیات خود به آنها اشاره و الگویی سازنده را برای مدیران ارائه کرده است. این تحقیق در چهار فصل ساماندهی شده است: در فصل اول به تعاریف و کلیات پرداخته شده است. فصل دوم، خصوصیات مدیران و معیارهای لازم برای انتخاب آنها را بیان می کند. فصل سوم، وظایف مدیران در قبال سازمان بررسی شده و در فصل چهارم آسیب های اخلاقی که مدیران را به انحطاط سوق می دهد، مورد شناسایی قرار گرفته است.

از فرقه هایی که در کتب ملل و نحل اغلب به شیعه منتسب شده، غلات اند که دارای عقاید غلوآمیز نسبت به ائمه^ بوده و به همین رو مورد تکفیر و بیزاری آن بزرگواران قرار گرفته اند. غلات در حوزه های مختلف تاریخ شیعه تأثیر نهاده و عقاید شیعه را تحریف کرده و سبب انزوای مکتب تشیّع و جلوگیری از گسترش آن شده اند.در این پژوهش مواردی چون تأثیر غلات در تخریب وجاهت ائمه^ و اصحاب ایشان و اثرگذاری شان در اندیشه تحریف قرآن و جعل احادیث و نیز تأثیر در برخی علوم اسلامی مورد بررسی قرار می گیرد.