جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این فهرست از کتاب قواعد کلی فلسفه اسلامی تالیف استاد غلامحسین ابراهیمی دینانی استخراج شده است.

یكی از نظريه های مهم اعجاز قرآن، «اعجاز تأثيری» است كه نخستين بار از سوی خطّـابی ارائه شد و پايه گـرايش و اسـتناد بسـياری از دانشـمندان پـس از وی گرديـد. ايـن نظريـه آنطور كه بايد مورد توجه قرار نگرفته، در منابع مختلف با عناوينی مختلف حضـور يافتـه است كه از جمله آنها می توان به اعجاز نفسانی، اعجاز وجـدانی، جـذبات روحـی، روعـه قرآنی و ... اشاره كرد. بر اساس اين نظريه، جذبه های قرآنی ماهيتی فرابشری ونشانه هـایی ويژه خود دارند با تأثيرهای شناخته شده در جهان مادی متفاوت است. خطّابی با اشاره بـه برخی مستندات و نشانه های اعجاز تأثيری، خاستگاه و فرايند آن را ابهـام آلـود رهـا كـرده است. اين مقال برآن است كه به بررسی وتحليل سخنان وی پرداخته، بحث را با پالايشی مناسب والبته به فراخور مجال اندك، ارائه كند.

یكی از نظريه های معروف درباره اعجاز قرآن، نظريه «صرفه» است. اين نظريه از گذشته های دور موافقان و مخالفانی داشته است و هر گروه برای اثبات سخن خويش به دلايلی تمسك كرده انـد. از سوی ديگر، اين نظريه با برخی انديشه های كلامی نيـز پيونـدی ديرينـه دارد كـه قابـل بررسـی است. صرفه با گذشت چند سده از تولد آن، رفته رفته بـه بوته نقـد قـرآن پژوهـان آمـد و ميـدان گفتمانی را به وجود آورد كه هنوز هم ادامه دارد. در اين ميان، آنچه طرح مجدد اين موضوع را ضروری ساخت، تلاش های برخی نويسندگان در سطح رسانه های چاپی و الكترونيكی است كه با طرح شـبهات و دلايـل جديـد، بـه اثبـات آن چشم دوخته اند؛ همچنين برخی شبهات كتاب الموضح كه حدود يك دهه پيش برای نخستين بار منتشر شد، از اين رو اين نوشتار به منظـور بررسـی آخـرين دلايـل طرفـداران ايـن نظريـه و نقـد و بررسی آنها تدوين يافته و مسير منطقی كشف حقيقت را با رويكردی معطوف به پاسخ به شبهات روز و تكميل برخی پاسخ های گذشتگان، به وسع و سهم خويش ترسيم می كند. البته در طی اين مسير، از توجه به مهمترين شبهات پيشينيان كه در برخی موارد زيربنای شـبهات معاصـران اسـت، نيز غفلت نكرده است.

نویسنده در آغاز برای ارزیابی ترجمة قرآن به اصول و معیارهایی چون مشخص بودن نوع ترجمه و سطح مخاطبان، اتقان ترجمه و درستی برداشت‌های تفسیری مترجم، برقراری تعادل واژگانی و ساختاری،‌ رعایت نکات صرفی، نحوی و بلاغی، ارائة توضیحات ضروری، ‌ویرایش فنی، یکسان سازی، خلاقیت و ابتکار اشاره می‌کند. سپس با توجه به آنها به نقد و ارزیابی ترجمة آیت الله یزدی می‌پردازد و بر این باور است که در این ترجمه اکثر این اصول و معیارها رعایت نشده است.