جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

رساله حاضر ترجمه ایست از پنج فصل نخست کتاب «فلسفه ی دین هایدگر» نوشته ی بن وِدِر که در سال 2006 به نگارش درآمده است. هدف نویسنده از نگارش این کتاب برملا ساختن تفکر ضمنی هایدگر درباره ی دین از طریق فلسفه ی اوست. و او این کار را به دو شکل انجام میدهد: اول بوسیله ی بررسی سرتاسر نوشته های هایدگر به منظور آشکار ساختن تفکر او درباره ی دین، و دوم بوسیله ی پرسش از اینکه چه نتایجی بر چنین گونه ای از تفکر برای بنیان نهادن یک فلسفه ی دین مترتب خواهد بود. نویسنده در استخراج دیدگاههای فلسفی مرتبط با دین در آثار هایدگر، در سپهری از یک فلسفه ی دین بکار می پردازد.از اینرو، نویسنده در انجام این پروژه ی خود، خود را تنها به نوشته های فلسفی هایدگر محدود می کند. او در این راه، نسبت به رابطه ی هایدگر با دین از چشم انداز سرسپردگی مفروض خود او با دینی خاص، توجهی ندارد و همچنین به بحث درباره ی موضع شخصی او درباره ی آیین کاتولیک یا آیین پروتستان نیز نمی پردازد.

مباحث فلسفی دین شکلهای بسیاری به خود می‌گیرند و این شکلها از جمله دیگر چیزها بستگی دارد به برداشت از دین، موضوعات فلسفی غالب در یک دوره و برداشت از کار فلسفی. با پذیرش این تنوع می‌توان گفت که فلسفه دین موضوعی حیاتی در اواخر قرن نوزدهم و اوائل قرن بیستم بوده‌است. هدف این تحقیق ترسیم نقشه ای از جریانهای اصلی فلسفه دین غربی در ابتدای قرن بیستم است. این گونه جریان شناسی در این حوزه به شناخت عمیقتر فلسفه دین کمک شایانی خواهد کرد. این پایان نامه به جریانهای فکری در فلسفه دین در هنگام عبور از قرن نوزدهم به بیستم می پردازد و عمدتا به چهار جریان اصلی فکری مربوط می شود: ایده آلیسم مطلق، ایده آلیسم شخصی، مکتب نوکانتی و مکتب تحصلی و علم دینی.

یکی از ویژگیهاي نهفته در ذات انسان، نیایش است. پژوهش درباره ي این خصیصه از زمانی که مطالعهدرباره ي انسان آغاز شده تا کنون، ادامه یافته است؛ اینکه نیایش چیست و علل آثار و پیامدهاي آن کداماست، با عنایت به رهیافت هاي مختلف دین پژوهی مورد توجه قرار گرفته و هر یک از صاحب نظران ازمنظر خاصی بدان پرداخته اند. در این پایان نامه، ماهیت دعا از دیدگاه وینسنت برومر، بر اساس بخش اولکتاب او، هنگامی که دعا می کنیم چه کاري انجام می دهیم، مورد بررسی قرار گرفته است. او در این کتاب،تحلیل فلسفیِ جامعی از مسائل محوري راجع به ماهیت و عمل دعا ارائه و تعدادي از معماهاي فلسفیمربوط به دعا را مورد بحث قرار می دهد. همانند اینکه آیا دعا کردن ایجاب می کند که ما نگرش خاصی رانسبت به وجود و ماهیت خداوند و نحوه ي دخالت او در جهان، داشته باشیم آن طور که کانت و دیگرانمی گویند، دعا صرفا یک تمرین ذهنیِ فردي است که هیچ باور متافیزیکی را پیش فرض نمی گیرد. هنگامیکه از مردم چیزي درخواست می کنیم، از آنها تشکر یا تمجید می کنیم، پشیمانی خود را براي کاري کهانجام داده ایم ابراز کرده از آنها طلب بخشش می کنیم، در این مواقع در حقیقت چه کاري انجام می دهیم ؟و هنگامی که این کارها را در ارتباط با خداوند انجام می دهیم چه تفاوتهایی ایجاد می شود و چه پیامدهاییدرمورد وجود و ماهیت خداوندي که به درگاهش دعا می کنیم به دنبال دارد ؟ چگونه دعاي استغاثه کهخطاب به خداوندي می شود که عالم مطلق قادر مطلق و خیر کامل است، می تواند معنادار باشد. برومرارتباط دعا با زندگی اخلاقی و ارتباط بین دعا و اعتقادات دینی را بررسی می کند و از اینکه چگونه د عا،ما را براي درك خدا باز می کند. « چشم ایمان »ما همچنین سعی نموده ایم دیدگاه تعدادي فیلسوف یا الهیدان، همانند کانت، ویلیا م جیمز، فر ی دریشهایلر را که برومر اشاراتی به نظرات آنها درباب دعا داشته است، با تفصیل بیشتري بیان کرده، حتی المقدورنقد و بررسی نمائیم.

پرسش از "معنای زندگی" یکی از مهم‌‌ترین مسائلی است که در طول تاریخ همواره مطرح شده است، امّا طرح آن و نحوه‌ی پاسخ‌گویی به آن در دوران جدید به صورت خیلی جدّی‌تر مورد توجّه قرار گرفته است. در پاسخ به چیستی معنای زندگی نظرات مختلفی بیان شده است که در این پایان‌نامه که ترجمه‌ی اثر جان کاتینگهام تحت عنوان درباره‌یمعنای زندگی است، او نگاهی دینی به مسئله دارد. او در ابتدا اظهار می‌کند که زندگی فارغ از اراده‌ی انسان دارای معنای ذاتی استو آدمی باید آن را کشف کند. سپس استدلال می‌کند که تنها راه معنادار یافتنزندگی ایمان به خدا و داشتن نگاه دینی به کیهان است. و این که ما علی‌رغم تمامی شرور و ناکامی‌هایی که در زندگی با آنها مواجه می‌شویم تنها با متدیّن و مومن بودن می‌توانیم هم چنان احساس کنیم که زندگی ما عبث و بی‌‌معنا نیست. همچنین موانع معناداری و دلایل احساس پوچیرا بیان کرده و گفته می‌شود که تنها راه‌حل تحوّل درونی، و داشتن نگاه دینی به عالم است.

چکیده ندارد.

مواجهه انسان با وجود و زندگی خود همواره یکی از مهمترین دغدغه های او بوده است. هدف این رساله یافتن پاسخ دو متفکر، آلبر کامو و جان هیک، به سوال معنای زندگی است. یعنی پاسخ به این سوال که آیا زندگی به رغم تمام سختیها و رنجها، در نگاهی کلی، ارزش زیستن دارد یا خیر.شیوه پاسخ‌گویی به سوال از معنای زندگی، مبتنی بر مبانی و پیش‌فرضهای جهان‌شناختی و انسان‌شناختی کسانی است که به این بحث می‌پردازند، و بالتبع درنوع پاسخهای مطرح شده، اختلاف نظر وجود دارد پاسخ هیک به عنوان یک فیلسوف پلورالسیت و دینی، پاسخی اوبژکتیو و دین مدارانه است. زندگی انسان در نسبت با آینده ای که بدان منتهی میشود، معنا می یابد. او باید برای بالفعل شدن پتانسیلهای شخصیتی اش تلاش کند و تشبه به مسیح، آرمان او خواهد بود.در مقابل، پاسخ کامو به عنوان فیلسوفی که به حضور خدا در جهان باور ندارد، پاسخی سوبژکتیو است. به عقیده او، جهان به طور ذاتی، عاری از هر نوع معنا و هدفی است اما انسان باید با عصیان علیه وضعیت اسف بار خود و دیگر انسانها و تلاش برای مرمت بنای آفرینش، زندگی خود را معنادار کند.

هر یک از ما آدمیان مجموعه یی از باورها را دارد و به دشواری می توان پذیرفت که همه ی باورها صادق باشند.یکی ازبارزترین نشانه های این موضوع شمار زیاد باورهایی است که همه روزه بر کذب شان توجه می یابیم.این بدان معنا است که در هر مجموعه از باورها احتمال کذب بعضی می رود، در مقام موجود عقلانی ، باید تلاش کنیم تا تنها باورهایی صادق داشته باشیم و این خود نیازمند آن است که به گونه یی باورهای صادق را از باورهای کاذب تشخیص دهیم.کاربست دقایق ، روش ها و روی کردهای معرفت شناسی در خصوص باورها و اعتقادات دینی زمینه ساز معرفت شناسی باور دینی است که البته بی ریشه یابی های تاریخی نیز نیست.پرسش از ماهیت و جای گاه ایمان دینی ،متالهان و فلاسفه را دست کم از نخستین سده های پیدایش مسیحیت به خود مشغول داشته است.این رساله ترجمه بخش معرفت شناسی کتاب تفسیری از دین جان هیک است. در این بخش هیک ابتدا به تبیین معنا و انواع آن می پردازد،از نظر او جهان به لحاظ نظری امری دوپهلو است. وی معتقد است فرد متدین و غیر متدین، معنایا سرشت زندگی انسانی را به انحای کاملا متفاوتی درک می کنند.هیک در ادامه دین را از منظر واقع گرا و غیر واقع گرا بررسی می نماید. همچنین وی نتیجه می گیرد مردم آگاه بودن شان از وجود داشتن در حضور خدا وزیستن در رابطه یی شخصی از اطلاع دوسویه با خدا را گزارش می کنند.هیک معتقد است باور خداباورانه به مثابه یک باور طبیعی بنیادی است و مطابق اصل آسان باوری سوئین برن ما براساس اعتماد به ویژگی واقعی تجربه ی مان زندگی می کنیم زیرا ما چنان ساخته شده ایم که می توانیم تنها بر اساستجربه ی مان زندگی کنیم.شخص دیندار نیز اگر زندگی را در چارچوب حضور الاهی تجربه کرده باشد، عقلا محق است که اعتقاد داشته باشد که آن چه تجربه کرده، واقعیت دارد.همچنین هیک با استناد به ویلیام جیمز منکر این می شود که امکان متوهمانه بودن تجربه دینی بتواند باور مبتنی بر چنین تجربه یی را غیر عقلانی سازد. وی استدلال بنیادین جیمز را تبدیل به استدلالی برای حق ما به اعتماد به تجربهدینی خودمان می کند و نیز استدلالی که ما را ناگزیر از اعتماد به تجربیات اشخاص بزرگ دینی می سازد.

روند حوادث در قرن بیستم انسان و شرایط زندگی او را در مرکز توجه فیلسوفان قرار داد. در میان این فیلسوفانگابریل مارسل چهره‌ای ممتاز است. وی به عنوان متفکری که به دنبال فلسفه‌ورزی نیست بلکه دغدغه‌ی انسان را دارد، برای یافتن راه نجات، مرزهای فلسفه‌ی سنتی را درمی‌نوردد و با نگرشی نامتعارف درصدد یافتن راهی برای احیای کرامت انسان معاصر است.مارسل آشکارا به تفکر مدرن می-تازد و آن را سبب از خودبیگانگی انسان معاصر معرفی می‌کند.وی این تفکر را با مفاهیم کارکرد و انتزاع تعریف می‌کند. مفاهیمی که سبب ازخودبیگانگی انسان، خروج او از جایگاه حقیقی‌اش در هستی و در نتیجه، غربت و تشویش او شده است.مارسل دریافت که برای احیای کرامت انسانی،باید در تعریف انسان تجدید نظر کرد. این تعریف مجدد، نیازمند پایه‌ریزی متافیزیکی است که بتواند انسان را در جایگاه واقعی‌اش بنشاند. چنین متافیزیکی با به رسمیت شناختن حقایقی که وی راز می‌نامد، به انسان این امکان را می‌دهد که خود و جهان را از طریق مشارکت در تجربه‌های درونی‌اش بشناسد. تجربه‌ای که این بارِ معنایی را خواهد داشت وفاست. در نوشتار حاضر به بررسی آموزه‌ی وفا از دیدگاه مارسل پرداخته می‌شود. وفا در جغرافیای فکری مارسل جایگاهی کلیدی دارد و اساساً راهبرد وی به تغییر است. وفا، تغییر در سه سطح از زندگی انسان را در برنامه‌ی خویش دارد. در سطح فردی، به انسان توان تعالی از آنات زمان و بازیافتن وحدت و هویت خویش را می‌دهد. در ساحت اجتماع، وفا روابط بیناشخصی را با الگوی عشق و تعهد سامان می‌دهد اما در همین ساحت و در پی تجربه‌‌های بیناشخصی صورت کامل خویش را در ساحت ایمان می‌یابد و در ارتباطی دو سویهوارد تجربه‌ی شخص متعال می‌شود.واژگان کلیدی: وفا، تعالی، دیگری، کارکرد، انتزاع.

معنای عقلانی و تحلیلی بداء به عنوان یکی از مهم‌ترین آموزه‌های شیعۀ امامیه (اثنی‌عشری) نه تنها بدعت‌آمیز نیست بلکه با عقل و شرع سازگار است. اهل تسنن در آثار روایی و الهیاتی خود، بداء را بدعت به شمار آورده و آنرا مردود دانسته‌اند. در مقابل، امامیه بر این باورند که اگر معنای حقیقی این اصطلاح روشن شود (که هدف این نوشتار هم همین است) آنگاه همه مسلمانان من‌جمله اهل تسنن نیز آنرا خواهند پذیرفت. این مقاله به نحو اجمال آراء صاحب‌نظران مشهور سنی مذهب پیرامون بداء را بیان می‌کند و سپس با بهره‌گیری از شیوۀ الهیات تحلیلی نظر متألهان شیعی را در باب این مفهوم به نحو مبسوط بیان خواهد داشت. موضوعات مهمی همچون معنای لغوی و اصطلاحی بداء، تفاوت بداء و نسخ، نسبت بداء با علم الهی، به مناسبت، مورد بحث قرار خواهند گرفت. نتیجه آنکه، بداء مفهومی است که با دو منبع مهم استنباط آموزه‌های اسلامی، یعنی عقل و نقل، هیچ‌گونه منافاتی ندارد؛ از آنجا که این دو منبع در مذهب شیعه و سنی معتبر دانسته شده‌اند در بحث حاضر به عنوان معیار ورود خواهند یافت

مسئلۀ «این‌همانی شخصی» از مسائلی است که هم در حیات دنیوی کاربرد دارد و هم در حیات اخروی. زیرا بر اساس مفهوم این‌همانی شخصی و معیارهای آن از یک‌سو مشخص می­شود که آیا فردی که اکنون، برای مثال، هفتاد سال دارد همان فردی است که پنجاه سال پیش بیست سال داشت، و از سوی دیگر معلوم می­شود که فرد اخروی همان فرد دنیوی است یا نه. متفکران معیارهای گوناگونی برای این­همانی شخصی ارائه داده­اند که یکی از مهم­ترین آن‌ها «روح» است. اما از آنجا که جان هیک به روح، به‌عنوان جوهری غیرمادی، معتقد نیست و انسان را واحدی روانی ـ جسمی‌ می‌داند، معیار این­همانی را «بدن» در نظر می­گیرد و با توجه به اینکه به معاد جسمانی و بازآفرینی بدن قائل است، برای اثبات این­همانی میان فرد اخروی و فرد دنیوی باید نشان دهد که میان بدن اخروی و بدن دنیویِ آنان این­همانی برقرار است. البته منظور از بدن هم جنبه­های جسمی و هم جنبه­های روانی انسان است که وحدتی را تشکیل می­دهند. او بدین منظور سه وضعیت فرضی را مطرح می­کند و بر مبنای آن‌ها نشان می­دهد که گرچه بدن فرد در آخرت «بدل» بدن او در دنیا است، اما با این حال این­همانی میان این دو بدن و، درنتیجه، میان این دو فرد برقرار است. دیدگاه هیک را متفکرانی مانند پِنِلِم، اُلدینگ، کلارک، آودی و فلو مورد انتقاد قرار داده­اند و او به برخی از آنان پاسخ داده است.