جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در حقیقت هدف این مجموعه ارائه نظرات سه فرقه اشاعره (در تفسیر کبیر)، معتزله (در تفسیر کشاف) و شیعه (در تفسیر تبیان) پیرامون اصل توحید می باشد‎۰ این نوشتار مشتمل بر ‎۹ فصل است: در فصل نخست شرح حال سه مفسر امام فخر رازی، زمخشری و شیخ طوسی و تفاسیر آنها، اهمیت بحث توحید، توحید در لغت و اصطلاح، مورد بحث و بررسی واقع می گردد‎۰ در فصل دوم به تبیین توحید ذات باری می پردازیم‎۰ در فصل سوم به بررسی توحید صفات و در فصل چهارم به تفصیل درباره توحید خالق پرداخته می شود‎۰ در فصل پنجم به بیان توحید معبود و در فصل ششم پیرامون توحید ربوبی بحث می گردد‎۰ در فصل هفتم به توحید حاکم، در فصل هشتم به تبیین توحید در اطاعت و در فصل نهم نگاهی به توحید در تشریع از دید سه مفسر خواهیم داشت‎۰ ناگفته پیداست که این اثر تنها یک گام کوتاه در راه بلند و دشوار تبیین اشرف علوم است‎۰ و رسیدن به نقطه مطلوب همت عالی اندیشمندان و محققان را می طلبد‎۰

امام فخررازی در شرح بر منطق الاشارات و التنبیهات تألیف الشیخ الرئیس ابن سینا بعد از شمردن فضایل اهل علم، افضل علوم را علم به مجردات از مواد، می داند، سپس متن را کتابی با حجم و کم و علم بسیار ک مطالب آن به طور منظم و مؤجز بیان شده است، معرفی می کند و می فرماید که بر آن شدم تا فواید این کتاب را به طور آشکارتر برای طالبین علم منطق به اثبات رسانم و از آن رو شرح بر آن نگاشتم. شرح ایشان طبق متن منقسم به ده نهج و هر نهجی مشتمل بر فصولی است که نهج اول در تعریف منطق و فکر و بیان غرض منطق، انقسام لفظ به مفرد و مرکب و انقسام لفظ به کلی و جزئی و انقسام کلی به ذاتی و عرضی و انقسام عرضی به لازم و مفارق و سپس احکام ذاتی مقوم، عرضی لازم غیر مقوم و عرضی غیر لازم و مقول فی جواب ماهو؟ و اصناف آن می باشد. در نهج دوم: کلیات خمس، حد و رسم و اقسام آن و انحاء خطا بیان می گردد. نهج سوم: از ترکیب خبری و انقسام آن به حملیه و شرطیه و انقسام شرطیه به متصله و منفصله حقیقیه، مانعةالجمع و مانعةالخلو وانقسام قضایای حملیه به جزئیه، طبیعیه، مهمله و محصوره و همچنین وحدات هشتگانه که صدق قضایا بر آن مبتنی است، بحث می شود. در نهج چهارم: مواد و جهات قاضایا، انقسام قضیه به مطلقه و موجهه، اقسام موجهه، چگونگی حکم در قضایای موجبة کلیه از جهت عقد الوضع و عقد الحمل، مقایسة قضایای دارای جهت با یکدیگر و لزوام آنها از جهت وجوب، امتناع و امکان مورد بحث قرار می گیرد. در نهج پنجم: تناقض قضایا و عکس آنها تعریف و اثبات می شود. نهج ششم: در بیان مواد قیاس و اقسام قضایا (مسلمات، مظنونات، مشبهات به غیر و مخیلات) و اقسام قیاس از جهت ماده (برهان، خطابه، جدل، مغالطه و شعر) می باشد/

تحقیق حاضر در رابطه با توحید الوهی می باشد که یک تحقیق کتابخانه ای است و منابع درجه اول آن شامل آموزش عقاید(محمد تقی مصباح)، تحف العقول عن آل الرسول(ابن شعبه الحرانی)، تفسیر المیزان(محمد حسین طباطبائی)، توحید در نظام عقیدتی و نظام ارزشی اسلام(محمد تقی مصباح یزدی)، التوحید و الشرک فی القرآن الکریم(سبحانی تبریزی). در ابتدا اهمیت توحید را در محور ادیان آسمانی توضیح می دهد و اینکه اساس دین، توحید می باشد. در نتیجه کل وجود و محور نظام ارزشی را در توحید می داند. تحقیق حاضر منظور خود را در 4 فصل تشریح می کند. در فصل اول سعی شده است معنای توحید الوهی و اقسام توحید از دیدگاه عرفا و متکلیمن و فلاسفه بیان شود. فصل دوم اختصاص به اثبات توحید الوهی دارد. در این فصل برهان توارد، برهان تمانع، برهان فرجه و.... شرح داده شده است. در آخر این فصل برهان وحی به انبیاء نیز توضیح داده شده است. در فصل سوم به بررسی شبهات در توحید الوهی(شبهه ثنویه و مفوضه)اختصاص دارد که از آیات واحادیث و نظر افلاطون و ارسطو و همچنین مکتب شیعی وامر بین الامرین برای اثبات آن استفاده شده است. در فصل چهارم لوازم توحید الوهی(توحید ربوی و عبودی) با توجه به آیات قرآن و تفسیر مورد بررسی قرار گرفته و در ضمن آن عقاید وهابیت نیز مطرح شده است.

تبیین مفهوم علم غیب و تعیین مصادیق آن بر اساس آیات و روایات است. این رساله مشتمل بر شش فصل است. در فصل نخست به مفهوم شناسی مفردات موضوع رساله و بیان اقسام غیب پرداخته شده و در فصل دوم علم غیب تعریف شده و در فصل سوم دو قسم عالم به غیب بالذات و عالم به غیب به علم مستفاد و فیضی مورد بحث قرار گرفته است. نویسنده در فصل چهارم با استناد به آیات و روایات، مصادیق غیب را بر شمرده و در فصل پنجم راه های آگاهی بر غیب را بررسی نموده و در فصل آخر پیرامون علم غیب پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله)و ائمه(علیهم السلام) به بحث پرداخته و به پیامدهای اثبات و عدم اثبات علم غیب برای آنها اشاره نموده است.