جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور پدیدآورندگان
>
رضی بهابادی, بی بی سادات (دانشیار گروه علوم قرآن وحدیث دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه الزهراء، تهران)
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 60
نقش سیاق و عناصر درون‌متنی در کشف غرض سوره مریم
نویسنده:
فرشته معتمد لنگرودی ، بی بی سادات رضی بهابادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
تبیین هدف کلی سوره و کشف محور اصلی سوره­های قرآن یکی از مباحث مهم در تفسیر آنهاست که از دیرباز مورد توجه اندیشمندان اسلامی قرار گرفته است. مطالعه حاضر با رویکرد کشف غرض سوره مریم، سعی در یافتن الگویی برای تبیین غرض اصلی سوره­های قرآن کریم دارد. در این راستا، این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی، ابتدا دیدگاه­های مفسران درباره هدف سوره مریم را مورد بازخوانی قرار داده است. در ادامه با بررسی سیاق سوره و ارکان آن، محور اصلی سوره مریم تبیین و تحلیل شده است. مهم‌ترین یافته­های این مطالعه از رهگذر سیاق سوره مریم این است که هدف این سوره، «رحمت الهی» با زیرمجموعه­های «عبودیت» و «بشارت و انذار» است که با سیاق مجموعه آیات سوره هماهنگی دارد. در حقیقت مضمون اصلی سوره بدین گونه است که با رحمت آغاز شده و در آیات پایانی، بشارت و انذار بیان شده و در آیات میانی سوره، عبودیت خداوند راه رسیدن به سعادت معرفی شده است. این محور با معیارهای درونی شناخت محور سوره مریم نیز هماهنگ است. ارتباط آغاز و پایان سوره، اسماء الحسنی، کلمات پرتکرار و تک‌کاربرد و داستان­های سوره، مهم‌ترین معیارهای کشف محور سوره مریم است که با مجموعه سیاق و مضامین آن نیز منطبق است.
صفحات :
از صفحه 72 تا 97
مشخصات اثر
إیضاح مخالفة السنة لنص الکتاب و السنة
نویسنده:
حسن‌ بن‌ یوسف علامه حلی؛ محقق: بی‌ بی‌ سادات رضی‌ بهابادی؛ ويراستار: حسين مرعشي
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF معرفی کتاب
وضعیت نشر :
قم: دلیل ما,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه حلی
چکیده :
کتاب «إیضاح مخالفة السنة لنص الکتاب و السنة» تالیف حسن‌ بن‌ یوسف علامه حلی، به بررسی برخی از تناقض ‏های كلام اهل‏ سنت در مباحث اعتقادی اسلام مي پردازد. در این نوشتار ضمن بررسی دیدگاه‎ های كلامی علامه حلی و روش تفسیری وی، نظریات ایشان در مورد برخی از دیدگاه‎ های كلامی اهل ‏سنت كه مخالفت آشكاری با تعالیم قرآن و سنت دارد بیان گردیده است. نویسنده (علامه حلی) معتقد است كه برخی از عقاید اهل ‏سنت صدور كذب از جانب خداوند را جایز می‏ داند و تبیین صحیح بین افعال بندگان و اراده خداوند متعال ارائه نمی‏ دهد. وی همچنین به اثبات عصمت امام معصوم پرداخته و ادله اهل ‏سنت را در نفی عصمت آنان بیان و رد می‏ نماید. ادله نویسنده در رد دیدگاه‎ های كلامی اهل‏ سنت، آیات قرآن، روایات پیامبر و ادله عقلی و استدلالی است.
مشخصات اثر
تحلیل محتوای مناظرات توحیدی امام صادق(ع) با ابن‌ابی‌العوجاء
نویسنده:
فرشته معتمد لنگرودی, بی بی سادات رضی بهابادی, محمد جانی پور
نوع منبع :
مقاله , مناظره،گفتگو و میزگرد
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF متن
چکیده :
مسئله «توحید» و شبهات مطرح‌شده در این خصوص، از مهم‌ترین پرسش‌های تاریخی در طول بشریت بوده است و فرستادگان الهی تلاش‌های بسیاری برای پاسخگویی و تبیین این موضوع کرده‌اند. در پژوهش حاضر تلاش شده است با استفاده از روش «تحلیل محتوا»، موضوع چگونگی اثبات خالق و صانع و وحدانیت خداوند متعال در میان مناظرات امام صادق(ع) با ابن‌أبی‌العوجاء واکاوی شود. ابن‌أبی‌العوجاء یکی از زندیقان معروف در عصر امام صادق(ع) با نگرش ماتریالیستی بوده که چندین مناظره جدی در موضوعات مختلف دینی با حضرت داشته است. وجه نوآوری این پژوهش استفاده روشمند از روش «تحلیل محتوا» با رویکرد کیفی به‌عنوان روشی میان‌رشته‌ای برای استخراج، طبقه­بندی و مقوله­بندی یافته­های تحقیق است. یافته­های پژوهش گویای آن است که امام(ع) در تبیین مسئله توحید از روش­ها و اصول گوناگونی بهره جسته که بر دو مبنای قواعد عقلانی و قواعد حسّی ـ تجربی استوار است. بدیهی است استخراج روش مواجهه عالمانه امام صادق(ع) با شبهه‌افکنان، می­تواند الگویی مناسب برای احتجاجات عصر کنونی در مواجهه با آرای مخالفان باشد.
صفحات :
از صفحه 27 تا 53
مشخصات اثر
روش‌شناسی «مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن» با تأکید بر مبانی و قواعد تفسیری آن
نویسنده:
زهرا جدیدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مفسران در طول تاریخ تفسیر، با روش های گوناگون به تفسیر قرآن پرداخته و هر یک به مراد خداوند نزدیک و گاه از آن دور شده اند، از این‌رو شناخت روشهایی که مفسر را به کشف مراد حقیقی خداوند نزدیک می سازد، دارای اهمیت است. از شاخصه های مهم در روش شناسی تفسیر، شناخت مبانی تفسیری است که بر اساس آن، مفسر از قواعد تفسیری متفاوتی بهره می گیرد. سید عبدالاعلی سبزواری از مفسران شیعه در قرن پانزدهم تفسیر «مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن» را بر پایه ی چندی از مبانی تفسیری پایه ریزی کرده است؛ از مهم ترین مبانی تفسیری وی می توان به نزول قرآن بر اساس اسلوب های بیانی زبان عربی و شیوه ی عقلایی محاوره، ارتباط معنایی آیات با یکدیگر، اصالت متن موجود، الهی بودن الفاظ، حجیت ظواهر، جامعیت، ذوبطون بودن، جاودانگی و جهان شمولی قرآن اشاره نمود. از جمله قواعد به کار گرفته شده بر پایه‌ی این مبانی، توجه به جایگاه کلمات و گزینش الفاظ، نبودن حرف زائد در قرآن، استشهاد به ظواهر آیات، اقامه ی دلیل برای خروج از ظاهر، رعایت تناسب میان معنای ظاهری و باطنی، مطابقت تفسیر با قواعد محاوره ی عرفی، در نظر گرفتن قرائن، توجه به لایه های معنایی آیات و معنای عام آیه، سنجش قرائت با قواعد ادبی، ارجاع متشابه به محکم و مجمل به مبین، توجه به مخصّص و مقیّد آیات عام و مطلق، جری و تطبیق و استخراج پیام کلی آیه می‌باشد. شاخصه ی دیگر در روش‌شناسی تفسیر، شناخت منابعی است که مفسر در تفسیر بدان استناد می نماید. مهم ترین استنادهای تفسیری مواهب الرحمن عبارت از قرآن، روایات معصومان(ع) و عقل و اجتهاد است؛ لذا روش عمده در این تفسیر جمع بین عقل و نقل است. این تفسیر را به لحاظ گرایش نیز می توان تفسیری هدایتی، اجتماعی، فلسفی و ادبی معرفی نمود.
مشخصات اثر
آسیب‌ شناسی جوامع بشری در پیروی نکردن از رهبری معصوم از دیدگاه نهج‌البلاغه
نویسنده:
مریم ساطانی نژاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
وجود حکومت به منظور جلوگیری از تشتت و پراکندگی جوامع انسانی امری ضروری است. اطاعت از حاکم، قدرت یک حکومت را تضمین می کند. ضرورت وجود رهبر دینی در رأس حکومت اسلامی از مسلمات دین مبین اسلام می‌باشد و ازنظر قرآن نیز امری ثابت شده است. چنان‌که دلایل عقلی و شرعی نیز بر آن تأکید دارد. حکومت‌ها بر معیار جهان‌بینی به دو گونه کلی غیر الهی و الهی ظهور و بروز می‌کنند و حاکمان و جوامع آن‌ها به‌تبع نوع حکومتشان ویژگی‌های مختلفی دارند. با توجه به ادله قرآنی، روایی و عقلی وجود رهبری معصوم امری اجتناب‌ناپذیر است. این رهبری به عهده پیامبر اسلام (ص) و عترت طاهرین ایشان است.
مشخصات اثر
آرزو در قرآن و حدیث
نویسنده:
راضیه مظفری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آرزو نعمتی الهی است که درهمه مراحل زندگی، یاریگر انسان در طی طریق تکامل و فتح قله های موفقیت بوده است. ازآنجا که آرزو، نوعی هدف گذاری است لذا نقشی راهبردی در اعتلاء و سعادت بشر ایفاء می کند.بالطبع، عدم رویکرد صحیح دراین زمینه، انسان را با مخاطرات جدی مواجهمی سازد. نظر به اینکه منشاء پیدایش آرزو ، نیازهای انسان است ؛ برهمین اساس معرفت و شناخت دقیق نسبت به ذات اقدس الهی، نظام آفرینش و استعدادهای وجودی انسان، او را به نیاز های حقیقی خویش آگاه ساخته و به سمت گزینش آرزوهای سازنده سوق می دهد که سعادت و کمال وی را به همراه دارد؛ آرزوهای پیامبران الهی و مومنین ازاین دسته اند. سعی و تلاش، صبر و توکل بر خداوند، از جمله عواملی است که انسان را درراه رسیدن به این آرزوها یاری رسانده و در مقابل، جزع،کسالت و توکل بر غیر خدا از موانع رسیدن به اهداف والای انسانی است؛از سوی دیگر، عواملی نظیر شیطان، غفلت ، حماقت و... انسان را به آرزوهای بازدارنده همچون طول أمل مبتلا می سازد که درروایات فراوانی مورد نکوهش قرار گرفته است.ازجمله پیامدهای این آرزوها می توان بهزوال عقل ، سوء عمل،تسویف توبه و شقاوت اشاره کرد.آرزوهای محال در آخرت را نیز می توان از پیامدهای آرزو های بازدارنده در دنیا به حساب آورد.خاندان عصمت و طهارت(علیهم السلام) برای مقابله با طول أمل ،انسان ها را به کوتاه کردن آرزو(قصرأمل) سفارش کرده واز یادمرگ به عنوان مهم ترین اسباب آن نام برده اند.ازجمله فوائد کوتاهی آرزو نیز می توان به بصیرت،زهد و نیکویی کردار اشاره نمود.
مشخصات اثر
دیدگاه ابن تیمیه در خصوص آیات مربوط به اهل بیت(علیهم السلام)
نویسنده:
فاطمه مرادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهتقی الدین احمد معروف به ابن تیمیه حرانی (م سال 728ه.ق)یکی از شخصیتهای برجسته فقهی و کلامی و تفسیری است که اعتقادات فرقه های نوظهور بعدی همچون وهابیت از افکار او ناشی شده است. مهمترین مبانی فکری ابن تیمیه عبارت است از: اعتقاد به جسمانیت خداوند، تحریم استغاثه و توسل به پیامبر(ص)، زیارت قبور و بنای بر قبور انبیاء و اولیاء و لزوم ویرانی آن ها و انکار فضایل امام علی(ع) و سائر اهل بیت. در حقیقت عمده افکار ابن تیمیه در زمینه علم کلام به انکار فضایل امامان معصوم بر می گردد. افکار وی در زمینهانکار جایگاه و فضایل اهل بیت بیشتر در کتاب «منهاج السنه النبویه فی نقض کلام الشیعه القدریه» مورد بحث قرار گرفته است. وی در این کتاب بیش از چهل آیه مرتبط با اهل بیت را مورد بررسی و نقد قرار داده است و این ارتباط را انکار می کند. وی با وارد ساختن ایراداتی در متن یا سند احادیث دال بر آن ها، سعی در بیگانه جلوه دادن آن ها با اهل بیت دارد. این پژوهش به بررسی آیات مورد مناقشه ابن تیمیه و نقد نظریات و آراء وی پرداخته است. در واقع ابن تیمیه همه روایات را در نظر نمی گیرد بلکه با انتخاب روایات ضعیف السند در برابر روایات صحیح و حتی گاه متواتر عملا طبق اجتهاد و میل شخصی خودش عمل می کند و به دلالت سیاق آیات بی توجه است و تنها بهبخشی از آیه در جهت رسیدن به هدفش تمسک می جوید. به عنوان نمونه وی روایات صحیح السندی چون حدیث ثقلین را به عنوان قرائن فهم آیه در نظر نمی گیرد و نیز برخی از قواعد مهم ادبیات عرب نیز مورد غفلت اوست و بعضی از سخنان اش نیز با اصول اولیه شرعی و عقلی منافات دارد و با توجه به پیش زمینه تعصب، دشمنی اش با اهل بیت را ابراز می کند.کلید واژه ها: اهل بیت، ابن تیمیه، شفاعت، تکفیر، شرک، نقد سندی، نقد متنی.
مشخصات اثر
سلام و لعن در قرآن
نویسنده:
زهرا پنبه‌پز
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
سلام و لعن از مظاهر تولی و تبری است و کاربرد تقریبا مساوی سلام و لعن در قرآن کریم، بیانگر اهمیت یکسان این قسم از فروع دین است. برای دست یابی به جایگاه والای قرب الهی و اجتناب از آنچه منجر به دوری از رحمت خداوند می گردد، بررسی آیات سلام و لعن و عوامل زمینه ساز آن دو، ضروری است.ایمان، صبر و عمل صالح ازجمله عوامل سلام و کفر، نفاق، ارتداد، کتمان، ظلم، کذب، آزار پیامبر اکرم(ص) و ... از عوامل لعن در قرآن کریم محسوب می شوند.خداوند در قرآن کریم به اهل بهشت و برخی از انبیاء (ع) سلام کرده است که سلام خداوند و فرشتگان به پیامبر اکرم(ص) و موظف نمودن مومنان به این امر، نشان از عنایت ویژه پروردگار به آن حضرت است. قوم یهود، فرعون، عاد، ثمود، مدین، نوح، شیطان و ... نیز از مشمولین لعن در قرآن کریم به شمار می روند. برکت، امنیت و ... از آثار سلام و سخت شدن دل ها، مسخ و ... از آثار لعن است.از آنجا که در آیاتی از قرآن کریم، خداوند، برخی از انبیاء و فرشتگان از مصادر مشترک سلام و لعن معرفی شده اند. مومنان نیز باید به حبّ دوستان خداوند و دشمنی با دشمنان خداوند توجه ویژه داشته باشند.
مشخصات اثر
سنخ شناسی رفتاری صحابه‌ی شاخص حاضر در غزوات با تکیه بر الگوی سنخ شناختی قرآن
نویسنده:
خدیجه سهراب زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش به بررسی چگونگی رفتار اصحاب شاخص حاضر در غزوات با محوریت اطاعت پذیری آنان از رسول خدا (ص) پرداخته است. کثرت جنگ های دوران اقامت پیامبر اکرم (ص) در مدینه و گزارش های تاریخی مربوط به آن، زمینه ی مناسبی جهت بررسی میزان همراهی و دسته بندی اصحاب فراهم ساخته است.این تحقیق با رویکرد توصیفی و دسته بندی اطلاعات و با قصد بسامد سنجی و یافتن زمینه ای جهت همبستگی میان سه متغیر پایگاه قبیله ای، سن و وضعیت اقتصادی و میزان همراهی اصحاب در غزوات، انجام گرفته است. براین اساس با بهره گیری از بن مایه های سنخ شناختی قرآن و الهام از برخی الگوهای سنخ شناسی جدید، به بررسی فراوانی اصحاب در یکی از پنج سنخ همراه کامل، همراه حداکثری، نیمه همراه، همراه حداقلی و غیرهمراه پرداخته شده است.با توجه به نتایج به دست آمده، بالاترین میزان فراوانی اصحاب با 49.2 درصد، مربوط به سنخ همراهان حداکثری است. سنخ همراه کامل 27.4 درصد ؛ نیمه همراه 9.7 درصد؛ همراه حداقلی، 8 درصد و غیرهمراه، 5.7 درصد از مجموع صحابه ی مورد بررسی در این پژوهش را تشکیل داده اند.فراوانی قحطانیان در دو گونه ی همراه کامل و همراه حداکثری 65.5 درصد و عدنانیان 34.5 درصد است. در سنخ اول، ‌بالاترین میزان فراوانی با 47 درصد، مربوط به جوانان است. پس از آن میان سالان با 29.4 درصد در مرتبه ی دوم و سپس سال مندان با 11.8در مرتبه ی سوم قرار گرفته اند. همچنین رابطه ی معناداری میان میزان همراهی و وضعیت اقتصادی اصحاب حاضر در غزوات وجود دارد؛ حدود 53 درصد از همراهان کامل، دارای وضعیت متوسط اقتصادی هستند و حدود 85.7 درصد از غیرهمراهان از وضعیت بالای اقتصادی برخوردارند.
مشخصات اثر
تبیین واژه «امر»(منتسب به الله) در قرآن
نویسنده:
سیده مریم حسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
«امر» از واژگان پرکاربرد در قرآن کریم است و در آیات متعددی به خداوند نسبت داده شده است. طلب اصلی ترین معنای لغوی «امر» است و معانی دیگر از آن منشعب می شود. این واژه در ساختارهای مختلف و به معانی شأن، حال، حادثه، کار[عجیب و زشت] و مشورت در قرآن به کار رفته است. «امر» منتسب به خداوند شامل دو قسم تشریعی و تکوینی است. امر تشریعی فرمان خداوند به موجودات مختار، در دو حیطه اعتقادی و رفتاری است که متناسب با توانایی آن ها و قابل معصیت است. ایمان، توحید در عبادت، تسلیم، برپایی نماز، پرداخت زکات، عدالت، امانت داری و جهاد از مهم ترین مصادیق «امر» تشریعی خداوند هستند. امر تکوینی، اراده خداوند در ایجاد و تدبیر امور عالم است که دفعی و تخلّف ناپذیر است. مهم ترین مصادیق «امر» تکوینی خداوند در ارتباط با آفرینش و تدبیر امور طبیعی، ملائکه و انسان عبارتند از برپا داشتن آسمان ها و زمین و تدبیر امور آن ها، تسخیر موجودات، فرو فرستادن ملائکه، محافظت از انسان، خلقت عیسی(علیه السلام)، هدایت و عذاب.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 60