جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

نگرش‌های شیعه‌پژوهی ویلفرد مادلونگ و تأثیر آن بر شیعه‌پژوهی سایر مستشرقان

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

اهل بیت , اسلام , شیعه , ویلفرد مادلونگ , شیعه , شیعه (اعم، مذاهب کلامی) , اهل بیت(ع) , معارف اسلامی , شیعه شناسی , شیعه‌شناسی , ش‍رق‌ش‍ن‍اس‍ی‌ , دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) , شرق‌ شناسی , خاور شناسان , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی

چکیده :

جهان هر روز مرحله‌ای تازه و فضایی جدید را تجربه می‌کند. این حال و هوای نو تنها خاص محیط‌های اجتماعی و علوم تجربی نیست، بلکه فضای دین و مذهب را نیز احاطه کرده است.در جریان این نو شدن، شیعه‌پژوهی نیز جایگاه ویژه‌ای یافته و توجه بسیاری از اندیشمندان را به خود جلب کرده‌است. در این میان،آگاهی از دیدگاه پژوهشگران دنیای غرب در خصوص تشیع از آن‌جا که از بیرون به آن می‌نگرند جالب و در عین حال می‌تواند یاری‌گر شیعه‌پژوهان حقیقت-طلب باشد، چراکه به‌یقین بررسی عادلانه و منطقی آراء و نظرات گوناگون می‌تواند در نهایت حقیقت راستین را به مرحله ظهور و بروز برساند. باید گفت در قافله مستشرقان شیعه‌پژوه،ویلفرد مادلونگ به سبب سابقه کاری و آثارش، برجسته و موردتوجه است. لذا نگرش‌های شیعه‌پژوهی وی و تأثیر آن بر شیعه‌پژوهی سایر مستشرقان، محل توجه رساله حاضر واقع شده و این پژوهش در پی فهم چیستی دیدگاه وی درباره تشیع (با تکیه بر شیعه اثنی عشری) و چگونگی روش کار او در این حوزه است.از آن‌جا که پژوهش حاضر به روش اکتشافی عمل می‌کند؛ لذا فرضیه‌ای برای آن تعریف نشده است.گفتنی است برای دست‌یابی به خواسته‌ها و اهداف این رساله، مدخل‌های نوشته شده به‌وسیله مادلونگ در دائره-المعارف اسلام، و برخی دیگر ازآثار وی ترجمه و مورد بررسی و نقد واقع شد.آن‌چه در نهایت می‌توان گفت این است که وی درباره موضوعات مختلف مرتبط با تشیع اثنی‌عشری به شیوه‌ای علمی و غیرمتعصبانهبه بررسی و بحث پرداخته و اطلاعات ارزشمندی ارائه نموده؛ البته در برخی موارد با نادیده گرفتن مسائل مهم، دچار اشتباه شده و مطالبی نادرست را به رشته تحریر درآورده است.به هر حال ،علی‌رغم تحقیقات به نسبت گسترده مادلونگ درباره شیعه اثنی‌عشری، در نهایت نمی‌توان به چهارچوب مشخصی درباره دیدگاه وی در رابطه با تشیع دست یافت. ولی باید گفت که این دانشمند آلمانی تبار با تلاش‌ها و تحقیقات ارزنده خود درباره اسلام و تشیع نقش مهمی در شناساندن تاریخ اسلام و مذاهب اسلامی ایفا کرده‌ است

مشخصات اثر

عنوان :

ارزیابی ماهیت سیاسی ـ فکری جنبش شهید فخ در مقایسه با قیام کربلا

نویسنده:

مسلم طاهری کل کشوندی ؛ محمدرضا بارانی

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

چکیده :

تحلیل موضع‌گیری امامان شیعه: در مقابل عملکرد اجتماعی ‌سیاسی افراد و گروه‌های هم‌دورة خود، می‌تواند زمینه‌ساز ترسیم الگویی مشخص برای پیروی شیعیان از این بزرگواران در هر عصر باشد. در دورة امامان: قیام‌های متعددی صورت گرفت که یکی از آنها قیام شهید فخ (169 ق) بوده است. تحلیل و بررسی ماهیت این قیام هدف این مقاله است. در آغاز به بیان مقدمه‌ای کوتاه دربارة چگونگی قیام و عوامل وقوع آن پرداخته می‌شود؛ سپس به بررسی ماهیت سیاسی فکری قیام، متناسب با اهداف مطرح‌شده از سوی رهبر قیام، و در پایان به اعتبار‌سنجی قیام با معیار قیام امام حسین‌7 در کربلا توجه خواهد شد. نتیجة این پژوهش، دستیابی به رهیافتی است که ضمن تأکید بر ماهیت سیاسی ـ فکری قیام فخ، اعتبار آن را در مقایسه با خط‌مشی جهادی که پیشوایان بزرگ شیعه: در عصر خود انتخاب نموده‌اند، به‌ویژه امام موسی کاظم‌7 که هم‌عصر با این رخداد بوده است، می‌سنجد. وجود نمودهای مشابه یا متفاوت در این قیام با نهضت امام حسین 7 به‌عنوان یک قیام معتبر و اصیل شیعی، بررسی نقادانة ماهیت سیاسی ـ فکری این قیام را ضروری می‌نماید.

صفحات :

از صفحه 181 تا 204

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی نقش تشیّع در ورود و گسترش اسلام به آسیای جنوب شرقی

نویسنده:

محمّدرضا بارانی؛ محمّدعلی ربانی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

5- تشیع Shiism (اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی، (فرق اسلامی))

چکیده :

طی سال‌های اخیر، منازعات مذهبی شیعه و سنّی در مناطق گوناگون جهان، از جمله برخی از کشورهای اسلامی آسیای جنوب شرقی یعنی اندونزی و مالزی تشدید شده است. برخی از جریان‌های افراطی مذهبی با این ادعا که تشیع پدیده‌ای نوظهور و بیرونی در این منطقه به شمار می‌آید و این مذهب در فرایند اسلامی‌سازی و فرهنگ و تمدن اسلامی در آسیای جنوب شرقی نقشی نداشته است، تلاش گسترده‌ای در جهت حذف و به حاشیه راندن اقلیّت شیعه در این منطقه سامان داده‌اند. از دیگر سو، با وجود دست‌کاری‌های بسیاری که در محو یا تغییر منابع تاریخی مربوط به سهم و نقش تشیّع در این منطقه صورت گرفته، مذهب تشیع در کنار تأثیر حایز اهمیتی که انقلاب اسلامی در احیا و گسترش آن در دورة معاصر بر عهده داشته، به استناد شواهد و مدارک تاریخی غیرقابل انکاری که امروزه نیز قابل دسترسی است، دارای نقش مهمی در ورود و گسترش اسلام و همچنین فرهنگ و تمدن اسلامی در این منطقه بوده است. این مقاله کوشیده است تا با مطالعة نظریه‌های گوناگون در خصوص منشأ ورود و گسترش اسلام در آسیای جنوب شرقی، نقش عامل شیعی را در چهار فرضیة منشأ عربی، هندی، ایرانی و چینی، بررسی و برخی تأثیرهای فرهنگی و مذهبی شیعه در این منطقه را تبیین کند.

صفحات :

از صفحه 245 تا 274

مشخصات اثر

عنوان :

شکوفایی علمی تمدن اسلامی دوره فاطمیان از دیدگاه خاورشناسان

نویسنده:

محمد رضا بارانی،رضا مهدوی نژاد

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

مشخصات اثر

عنوان :

نقش رواداری مذهبی در شکوفایی فرهنگ و تمدن اسلامی در قرن چهارم

نویسنده:

محمد دهقانی،محمدرضا بارانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: دانشگاه ادیان و مذاهب,

کلیدواژه‌های اصلی :

رواداری مذهبی , تمدن اسلامی , علم(اسماء اول ، عرفان نظری) , آل‌ب‍وی‍ه‌

چکیده :

رواداری عامل پویایی، بالندگی و رشد اندیشه‏های مختلف است و باعث بالا بردن ظرفیت پذیرش و تحملعقاید‏ مختلف جامعه در معرض تضارب آرا میشود. رواداری مذهبی و شکیبایی در برابر ادیان و مذاهب مختلف، جامعه را به سمت پویایی و نشاط علمی پیش‏ می‏برد. در قرن چهارم هجری، که به عصر شکوفایی فرهنگی و تمدنی اسلام و یا به تعبیری رنسانس اسلامی مشهور است، رواداری مذهبی یکی از موارد برجسته است. در سایه رواداری مذهبی و دوری از تعصب است که اندیشههای مختلف و گاهی متضاد اجازه ظهور پیدا میکنند و زمینه شکوفایی فرهنگ و تمدن اسلامی فراهم میشود. در این مقاله، پس از اشاره به معنای رواداری، و پیشینه آن در فرهنگ و تمدن اسلامی، ابعاد رواداری مذهبی و تأثیر آن در گسترش تمدن، فرهنگ و علوم اسلامی بررسی خواهد شد.

صفحات :

از صفحه 67 تا 80

مشخصات اثر

عنوان :

همگرایی و واگرایی کلامی امامیه و حنابله در بغداد دوره آل بویه

نویسنده:

محمدرضا بارانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

دین حنیف، ماهیتی مستقل یا روح ادیان الهی

نویسنده:

محمدرضا بارانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

رویکرد امامیه و حنابله در بغداد دوره آل بویه در زمینه توحید، کتاب و سنت

نویسنده:

محمدرضا بارانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

توحید , امامیه , حنابله , واگرایی , آل بویه و بغداد , باور کلامی

چکیده :

بغداد دوره آل بویه شاهد هم گرایی و واگرایی میان گروه ها و فرقه های متعددی بود. در این بین امامیه نیز به بهره گیری از اقتدار آل بویه و همراهی با آنان از یک سو و حنابله به دلیل بهره مندی از جایگاه خلافت عباسی در دو قطب مخالف قرار گرفته بودند. اختلاف اساسی حنابله و امامیه در باورهای کلامی بوده است و تفاوت و اختلاف اندیشه ای آنان در مسائل سیاسی نیز از برون دادهای آن است. از مهم ترین موضوعات فکری کلامی بین آنان؛ توحید، کتاب، سنت، جایگاه نبی و پیامبر ، جایگاه امام و امامت، امر به معروف و نهی از منکر و بحث بسیار مهم جایگاه صحابه است.

مشخصات اثر