جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تاریخ پیدایش مراسم سوگواری به شکل امروز جامعه ما، بعد از واقعه کربلا ، و شهادت ابا عبدالله ( ع) و در سال 60 هجری آغاز گردیده است. و از زمان امام سجاد ( ع) به بعد ذکر مرثیه، به مراسم عزاداری اضافه شده، سابقه عزاداری برای ابا عبد الله ( ع) ، از زمان خلقت حضرت آدم ? تا زمان پیامبر ودر دوران ایشان نیز وجود داشته ، که در بخش دوم این تحقیق به آن اشاره گردیده است. تطور مراسم ، همان تغییر و تحولاتی است که در مراسم عزاداری ازقرون نخستین اسلامی تا کنون صورت گرفته، که در بخش سوم این تحقیق مورد بررسی قرارگرفته است. پیشینه ی عزاداری در فطرت و سیاه پوشی به طور فطری و طبیعی در اکثر نقاط جهان انجام می گرفته، مردم برای از دست دادن عزیزان سوگواری داشته اند. سوگواری اثرات دیگری به طور طبیعی از خود بروز می دهد ابراز محبت به اهل بیت ، انسان سازی، جامعه سازی، انتقال فرهنگ شیعی، از اثرات دیگر عزاداری می باشد. درقرآن و روایات شیعه عزاداری صحیح مورد تمجید واقع شده است. 4 آیه از قرآن آورده شده که به نحوی مفهوم عزاداری از آنها استنباط می شودو 7 روایت درمورد عزاداری از ائمه اطهار ( ع) آورده شده. گریه ارزشی به عنوان شیوه ای در عزاداری فطری مورد بحث قرار گرفته است. زیرا ما در کشور اسلامی زندگی می کنیم و هر ساله مراسم عزاداری برگزار می شود، و در این میان حرکاتی صورت می گیرد که از ابتدا نبوده، به مرور زمان وارد دین شده در این تحقیق سعی شده کارکردهای مثبت و منفی، آسیب ها، رهنمودها، درمراسم عزاداری بررسی شود و به پیامدهای این نوع حرکات نیز اشاره شده ، و سپس جهت اطلاع از عزاداری مورد قبول شیعه ، احکام عزاداری، مستحبات آن با استفتائات فقهای معاصر مورد بررسی قرار داده که امیدواریم نقش سازنده ای برای بهتر شناساندن شعائر الهی و فرهنگ شیعی باشد. درباره این موضوع ، کتابهای بسیاری مورد بررسی قرار گرفته، علاوه بر مطالب آن کتابها در این تحقیق به مطالبی همچون عزاداری از خود پیامبر و حضرت علی(ع) حضرت فاطمه سلام الله علیها ، عزاداری اباعبد الله برای عزیزان خود، تغییر و تحولات صورت گرفته در مورد عزاداری، کارکردها، آسیب ها، رهنمودها، در زمینه عزاداری مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق به این سوالات پاسخ داده شده است: 1- عزاداری امام حسین ? چه سیری داشته است؟ 2- بهترین نحو آن کدام است؟ 3- چرا باید به عزاداری بها داد؟ 4- چه نوع عزاداری مثبت است؟ تحقیق مورد نظر بر اساس نگرشها تاریخی و تحلیلی در صدد بررسی وضعیت گذشته و بررسی وضعیت فعلی به منظور حل مشکلات و رسیدن به وضعیت بهتر در رابطه با مسئله عزاداری می باشد. و همچنین بر اساس راهبردها به دنبال تحلیل و علت یابی در رابطه با موضوع مورد بحث می باشد. و بر اساس راه کارها با بررسی اطلاعات ثبت شده قبلی ( متون و اسناد) برای رسیدن به هدف مورد نظر، می تواند مؤثر واقع شود. واژگان کلیدی : عزاداری – تطور- کارکرد- آسیب – رهنمود.

سیره زندگانی پیامبر اسلام نمونه ای از بهترین اخلاقیات بوده ، هست و خواهد بود و بررسی آن می تواند دریچه های بسیاری برای جهانیان به ویژه مسلمانان باز نموده و آنان را به سرمنزلی مناسب رهنمون سازد. حضرت محمد ( صلی الله علیه وآله) آخرین حلقه ی نسل انبیایی بود که دنیای ظلمت را با همه ی وجود خود روشن ساخت. در قرآن آیات زیادی به شخص پیامبر ( ص ) می پردازند و خداوند ایشان را مخاطب خویش قرار می دهد. پیامبر دارای خلقلیات مختلف چه در رفتار اجتماعی و چه در خلوت خودمی باشد و هدف از این اثر بررسی سیره زندگانی وی در ابعاد اجتماعی، خانوادگی و سیاسی به منظور گام نهادن در مسیر کمال حقیقی است. کلید واژه : حضرت محمد ( ص)، اسلام، سیره نبوی، خلق و خو .

موضوع این پایان نامه دفاع حضرت فاطمه ( س) از ولایت می باشد که صرفاً گزارش نیست، بلکه سراسر آموزنده و در واقع راهگشای مشکلات سیاسی – اجتماعی می باشد. ولایت در لغت به معنای قرار گرفتن چیزی در کنار چیز دیگر است به نحوی که فاصله ای در میان نباشد، اما در اصطلاح به معنی تصدی و صاحب اختیاری یک کار است. دفاع نیز یک تکلیف الهی است که بر همگان، چه مرد و چه زن واجب می باشد. ولایت اهل بیت نیز شدت علاقه ی قلبی و تبعیت از ایشان در گفتار و رفتار و عمل می باشد و هرگاه احساس شود، در جامعه ی اسلامی بر طبق اعمال و کردار و گفتار آنان عمل نمی شود و الگو چیز دیگری است، باید در مقابل جامعه و افراد واکنش نشان داد، درست همان کاری که حضرت فاطمه ( س) انجام دادند؛ چرا که اینان ولی الله بوده و دستورات و احکام فرستاده از سوی خدا را اجرا می کنند و مخالفت با آنها، مخالفت با خداوند است. در این تحقیق بعد از گزارش کوتاه از زندگی و شخصیت آن بزرگوار، سعی شده شیوه ی دفاع ایشان از ولایت و امامت امام علی ( ع) و قیام علیه حکومت وقت عنوان شود و با طرح این مسأله الگویی برای همگان تاریخ – چه امروز و چه فردا- معرفی گردد تا در برابر ظلم و جور و حفظ امامت و ولایت با تأسی از ایشان به دفاع و مبارزه برخیزند. از طرفی با بیان کردن فعالیت های سیاسی – اجتماعی ایشان در جامعه، این شبهه که حضرت صرفاً به مسایل خانه داری و عبادت می پرداختند و هیچ نقشی در سایر مسایل نداشتند، منتفی می گردد و زنان نیز با احکام و قوانینی که اسلام برای آنان وضع کرده با آگاهی از زندگی و عملکرد این بزرگوار عملاً آگاه و آشنا شده و آن را در زندگی خود به کار می برند. اقدامات حضرت به این ترتیب بیان شده: ابتدا بعد از ماجرای سقیفه، یاری خواستن ایشان بر در منازل مهاجر و انصار برای حمایت از امامت و ولایت و سپس حمایت ایشان از امام علی ( ع) هنگام هجوم به خانه ایشان. سپس در مقابل غصب فدک قیام کرده و به ایراد خطبه در مسجدالنبی پرداختند و آنگاه از طریق مبارزه ی منفی و عاطفی و ناله و گریه ی سیاسی مخالفت خود را ابراز داشتند. حتی هنگام بیماری نیز در بستر در برابر زنان عیادت کننده، ایراد خطبه نمودند. همچنین هنگام ملاقات شیخین با روی برتافتن نارضایتی خود را اعلام داشتند و در آخرین لحظات نیز با وصیت نامه ی سیاسی خود مبنی بر غسل و کفن و دفن شبانه و مخفی نگاه داشتن قبر، اوج فاجعه و مصیبتی که بر اسلام و جامعه ی اسلامی وارد شده و ناخشنودی خود از مردم بی تفاوت آن زمان را تا ابد و برای همیشه نشان دادند. در خلال مباحث به مسایلی از قبیل: علت سکوت و بی تفاوتی مردم نسبت به مسایل وارده، معرفی ذریه ی پیامبر ( ص)، به عنوان الگوی سیاسی – اجتماعی و نقش مؤثر ایشان در تداوم ولایت و امامت پرداخته شده و همچنین علت سکوت امام علی ( ع) و دفاع حضرت فاطمه ( س) که با در نظر گرفتن اوضاع و شرایط آن زمان تنها راه صحیح بوده، عنوان شده است. در استفاده از منابع سعی شده بیشتر از منابع قدیمی و دست اول که تقریباً همگان در مورد آنان اتفاق نظر دارند بخصوص کتب تاریخی معتبر اهل سنت، مطالب به صورت فیش برداری و سپس تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری گردد. امید است اهداف مورد نظر در این تحقیق، تحقق یافته باشد.

موضوع این تحقیق، بیست و پنج سال سکوت امام علی ( علیه السلام) می باشد. سکوت تلخ و سنگین حضرت علی ( علیه السلام) از زمان رحلت پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) و بعد از ماجرای سقیفه آغاز شد. در سقیفه انتخابی صورت گرفت که سرآغاز شکافی عمیق میان مسلمانان شد. امام با سکوتش درسی بزرگ به ما داده است و آن پیروزی در شکست است، به دیگر سخن سکوت برای حضرت شکست نبود بلکه پیروزی بود. هدف ما در این تحقیق، بررسی دلایل سکوت امام علی ( علیه السلام) ، آشنایی با اقدامات حضرت در دوران بیست و پنج سال سکوت، و همچنین بررسی رفتار و عملکرد امام با خلفاء می باشد. این تحقیق دارای سه فصل می باشد: فصل اول: اثبات ولایت حضرت علی ( علیه السلام) از دو جهت عقلی و نقلی بررسی می شود، در جهت عقلی به آگاهی پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم) نسبت به جریانات آینده، امتیازات حضرت علی ( علیه السلام) نسبت دیگران که موجب تعیین ایشان از سوی خداوند شد، پرداخته می شود. همچنین به ادلّه منکرین امامت حضرت علی ( علیه السلام) پرداخته و پاسخ داده می شود. فصل دوم: مقدمات سکوت به وقایع هنگام رحلت پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) و اقدامات پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم) برای جلوگیری از اختلاف امت اسلامی، رخدادهای سقیفه، و اتفاقات پس از آن، و استدلال های سقیفه پرداخته و به آن ها پاسخ داده می شود. فصل سوم: امام علی ( علیه السلام) در دوران سکوت در این فصل به ضرورت سکوت حضرت و دلایل سکوت حضرت، کارهای کلی حضرت در دوران سه خلیفه، شامل: عبادت حضرت بیان احکام و معضلات فقهی، پرورش شاگردان خداجو، خدمات اجتماعی؛ عملکرد امام در دوارن هر یک از خلفاء به طور جداگانه ( یعنی حضرت در دوران ابوبکر، در دوران عمر و در دوران عثمان)، پایان سکوت و نحوه بیعت مردم با امام پرداخته می شود. این تحقیق ، تحقیقی است تاریخی و به شیوه کتابخانه ای و با استفاده از کتب معتبر شیعه و سنّی صورت پذیرفته است همچنین از آیات قرآن و روایات و خطبه های حضرت در نهج البلاغه استفاده شده است و معانی این آیات و روایات در ادامه آمده است. حاصل سخن آن که ما همیشه پیروزی را در رسیدن به اهداف و خواسته های خود می بینیم اما حضرت علی ( علیه السلام) پیروزی را در سکوت می دید. سکوت حضرت سبب شد تا همگان بیشتر به حقّانیّت ایشان پی ببرند و مردم کم کم از غاصبان خلافت فاصله گرفته و به سوی حضرت روی آوردند و بعد از قتل عثمان با حضرت بیعت نمایند، هر چند که برخی از آن ها بعد از مدتی کوتاه بیعت خود را شکستند. کلید واژه هایی که در این تحقیق به آن ها پرداخته خواهد شد: امام ، حضرت، ولایت، سکوت، خلافت، سقیفه.

موضوع پژوهش حاضر، بررسی سیر نفاق در جامعه ی پس از رحلت پیامبر 6 می باشد. از مهمترین اهدافی که مورد توجّه قرار گرفته است، علاوه بر شناخت ضربه هایی که نفاق منافقان بر جامعه ی اسلامی وارد کرده است، نگاهی به چگونگی دور شدن مردم از حقّ و حقیقت که همان ولایت الهی است و جایگزین شدن باطل که پس از رحلت نبیّ مکرّم اسلام 6 با دسیسه های منافقانه و در سقیفه ی بنی ساعده شکل گرفت، می باشد. در این پژوهش به سابقه ی نفاق در زمان حیات پیامبر 6 و چگونگی شکل گیری آن، به کارشکنی های منافقان در امور اجرایی و برخورد پیامبر 6 با آنان ضمن محدودیّت هایی که ایشان در برخورد با منافقان داشتند، اشاره گردیده است به شکل آشکارتری از نفاق که همزمان با رحلت پیامبر 6 آغاز شده بود و مشکلاتی را در جامعه به وجود آورده بود، پرداخته شده است. با بررسی نفاق در زمان حیات پیامبر اکرم 6 نمودی از جهل ها، غفلت ها و عداوت های اعراب نسبت به اسلام و پیامبر 6 دیده می شود که با مرور زمان این مسئله شکل دیگری به خود گرفته است و منافقان جامعه ی اسلامی دریافتند که حضور پیامبر 6 مانع رسیدن آنان به اهدافشان می باشد. از این رو تا آن جا که توانستند در راه مبارزه با ایشان چه به شکل ترور و یا نقشه برای سرپرستی آینده، تلاش نمودند. نتیجه این شد که پس از رحلت پیامبر 6 اعراب بدون کمترین توجّهی به خاندان پیامبر 6 و مسئله ی جانشینی که قبل از رحلت ایشان در واقعه ی غدیر تفهیم شده بود، به سوی سقیفه شتافتند و اسلام را به مزایده ی قدرت گذاردند و از مردم برای تحکیم پایه های قدرتشان، بیعت ستاندند. پس از تسلّط و چیرگی خلفا بر جامعه ی اسلامی، فشارهای مکرّر آنان بر خاندان اهل بیت : و انصار اعمّ از سیاسی و اقتصادی ادامه می یابد. همچنین خلفای سه گانه سیاست های دیگری من جمله، منع کتابت و نقل احادیث و سوزاندن آنها، برخورد شدید با ناصحین و مخالفین و... را نیز جهت پایداری حکومتشان دنبال می کردند. تا این که پس از قتل عثمان مردم به امام علی 7 روی آوردند، ولی از آن جا که پایه های اعتقادی، اسلامی و ارزشی مردم طی قریب به 25 سال حکومت داری نابحقّ خلفای پیشین متزلزل گشته بود، از این رو حضرت علی 7 در جنگ ها با نفاق مردم به ویژه خواصّ رو به رو می گردند و در سطح حکومتی نیز رفتارهای منافقانه ی برخی از مردم، سدّ راه حکومت ایشان می گردد. در تدوین این تحقیق، از منابع تاریخی مثل: تاریخ یعقوبی؛ ابن واضح یعقوبی، تاریخ طبری؛ محمّد بن جریر طبری، المعارف؛ ابن قتیبه دینوری و...، کتاب های روایی مثل: بحارالانوار؛ علامه محمّدباقر مجلسی، اثبات الهداة بالنّصوص و المعجزات؛ محمّد بن حسن عاملی، کنزالعمّال فی سنن الاقوال و الافعال؛ حسام الدین هندی و... و کتاب های معاصری که در ارتباط مسئله ی جانشینی پیامبر 6 و بحث تشیّع تألیف شده اند، مثل: حیات فکری و سیاسی امامان شیعه؛ رسول جعفریان، پس از غروب؛ یوسف غلامی، سیاهترین هفته ی تاریخ؛ علی محدّث ( بندرریگی) و... استفاده شده است. پژوهش حاضر با توجّه به هدفی که برای آن تعریف شده است یک تحقیق بنیادی و به اعتبار ماهیّت روش، تاریخی و تحلیلی می باشد و شیوه ی جمع آوری مطالب به صورت تحقیق کتابخانه ای است. برخی نتایج به دست آمده در این پژوهش، این است که نفاق و عافیت طلبی مردم، بعد از رحلت حضرت رسول6زمینه ساز شکنجه ها،تبعیدها و شهادت های اصحاب مخلص پیامبر6 و مبارزه علیه شیعه در دوران بنی امیّه اشاره شده است که همه حاصل نفاقی است. در این تحقیق، فرضیه های به اثبات رسیده عبارتند از: - نفاق به عنوان عاملی بازدارنده در فعّالیّت های سیاسی اجتماعی حکومت اسلامی است. – خیانت گروه عظیم خواصّ در حکومت علوی ریشه در ماجراهای سقیفه و پس از آن دارد. واژه های کلیدی تحقیق شامل: نفاق، منافقین، توطئه، فتنه، خیانت، ناکثین، قاسطین، مارقین و سقیفه می باشد.

موضوع این پژوهش رفتار شناسی مردم کوفه از آغاز تا پایان حکومت امام علی ( علیه السلام) می باشد. در حقیقیت مهم ترین هدف این مجموعه آشنا شدن با جامعه عصر امام علی ( علیه السلام) و بررسی علل قدر نشناسی مردم کوفه نسبت به ایشان ، همچنین جلوگیری از مسائلی که سبب گسترش خط مشی آن ها در سطح جامعه می شود، بوده است. از این رو پژوهش حاضر مشتمل بر چهار بخش می باشد. در بخش اول به جریان جنگ های ردّه که از زمان ابوبکر آغاز شده و در زمان عمر منجر به بنای کوفه در ضمن فتح عراق شد، همچنین به بافت قبیله ای کوفه و افراد و قبایل تشکیل دهنده آن پرداخته شده است. از آن جا که بدعت ها و روش و رفتار خلفای دوم و سوم با مردم جامعه اسلامی بخصوص مردم کوفه آثاری از جمله پدیدار شدن دوباره رسوم قبیله ای ، رکود فکری و عدم تربیت دینی را از خود به جای گذاشت که در شکل گیری رفتاری مردم کوفه نقش بسزایی داشته است، در بخش دوم در مورد سیره عمر و عثمان و آن چه در طی سال ها حکومت بر مردم انجام دادند، مطالبی بیان شده است. در بخش سوم نیز مشکلات به جا مانده از زمان حکومت عمر و عثمان از جمله انحرافات دینی، به فراموشی سپردن امام توسط دستگاه خلافت، تعارض های نژادی و ... در میان مردم کوفه و نحوه برخورد امام با مردم بخصوص کوفیان را بیان کرده ایم. بخش چهارم نیز مربوط به شورش جمل و جنگ صفین و رفتاری که مردم کوفه در طی این جنگ ها و در طول خلافت امام علی ( علیه السلام) در کوفه از خود نشان دادند و همچنین یافتن دلایل نافرمانی و وجود اختلاف و عدم توجه به برنامه های اصلاحی امام با توجه به سخنان ایشان در نهج البلاغه می باشد. در تدوین این تحقیق در زمینه موضوع مورد بحث، چهار دسته کتاب مورد استفاده قرار گرفته است. دسته اول کتاب های تاریخی عمومی مانند تاریخ طبری تألیف محمد بن جریر طبری، تاریخ یعقوبی تألیف ابن واضح یعقوبی و اخبار الطوال از ابن قتیبه دینوری و ... که در ضمن بیان وقایع تاریخ زمان خلفا در مورد کوفه مطالبی در مورد چگونگی بنای آن در زمان عمر و برخی اتفاقات آن در زمان عمر و عثمان و امام علی ( علیه السلام) بدون تحلیل بیان کرده اند. دسته دوم کتاب هایی مانند الفتوح تألیف ابن اعثم کوفی ، وقعه صفین تألیف نصر بن مزاحم منقری، الجمل تألیف شیخ مفید، الغارات تألیف ثقفی و... که در زمینه فتوحات صدر اسلام و جنگ هایی که در زمان خلافت امام در کوفه صورت گرفت، نوشته شده اند. دسته سوم کتاب های معاصر مانند دانش نامه امیرالمومنین ( علیه السلام) و سیاست نامه امام علی ( علیه السلام) تألیف محمدی ری شهری و تاریخ خلفا تألیف رسول جعفریان که در مورد حکومت امام علی ( علیه السلام) و سیاست ایشان و مشکلات فرا روی امام مطالبی بیان کرده اند و بررسی دلایل رفتار مردم کوفه در زمان امام علی ( علیه السلام) نیز در آن ها صورت گرفته است. دسته چهارم کتاب های اختصاصی در زمینه کوفه و پیدایش تحولات اقتصادی، سیاسی آن می باشد مانند « الکوفه و اهلها فی صدر الاسلام» تألیف صالح احمد العلی، « تاریخ کوفه» تألیف براقی نجفی، « خطط الکوفه و شرح خریططها» تألیف لویس ماسینیون که بیشتر به بافت قبیله ای کوفه در زمان های مختلف و همچنین ساخت و ساز آن پرداخته و مقاله « ریشه شناسی جریان های سیاسی کوفه» که توسط مارتین هیندز نوشته شده، گروه های مخالف و حامی امام علی ( علیه السلام) را به خوبی معرفی کرده است و « کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی» تألیف محمد حسین رجبی که به تحولات کوفه در محدوده زمانی وسیعی از صدر اسلام تا ظهور امام زمان ( عجل الله تعالی فرجه الشریف) پرداخته اند. فرضیه هایی که در این پژوهش به اثبات رسیده است عبارتنداز: رفاه زدگی پس از محرومیت شدید اقتصادی در بین اعراب، سیاست های قریشی گری و انزوای انصار تحت تأثیر شیوه حکومتی عمر و عثمان و درونی نشدن دین در بین گروههایی از قبایل عرب در عصر خلفای قبل از امام علی(علیه السلام)،سبب پراکندگی کوفیان و حمایت نکردن آن ها از امام علی(علیه السلام) شد. روش : این تحقیق به اعتبار روش جمع آوری اطلاعات کتاب خانه ای و به اعتبار ماهیت و روش، تاریخی توصیفی بوده و در بعضی قسمت ها تحلیل صورت گرفته است. از نتایج به دست آمده در این تحقیق این است که : کسانی که نمی توانستند عدالت امام را تاب بیاورند و آرزوی خلافت و حکومت را در سر می پروراندند، بر ضد امام شورش های پیاپی به راه انداختند و از طریق سوء استفاده و فریب برخی افراد جاهل و مقدس نما چون خوارج با وسوسه های شیطانی خود در تفرقه افکنی و تضعیف روحیه مردم کوفه تلاش نمودند. کوفیان نیز در نتیجه عادت کردن به روش خلفای پیشین همچنین توجه به سنت های قبیله ای به جای توجه به روش امام علی(علیه السلام) و تقوای الهی ، به بهانه های مختلف از زیر بار جهاد در لحظه های سرنوشت ساز شانه خالی کردند تا سرانجام گرفتار فتنه های بنی امیه گردیدند. کلیدواژه ها: کوفه، صفین، نهروان، جمل ، قراء، خوارج.

تصوف، به عنوان یکی از انحرافات جدی در امت اسلام، دوران پر فراز و نشیبی را طی نموده است. اهل بیت به عنوان رهبران الهی، از همان ابتدای تشکیل این جریان، به مخالفت با آن پرداختند. تصوف با زهدورزی های دروغین حسن بصری و سفیان ثوری در عصر بنی امیّه آغاز گردید تا این که در دوران امام صادق علیه السلام رسماً به عنوان یک مسلک و مذهب توسط ابوهاشم کوفی اعلام موجودیت کرد. شروع صوفی گری توسط عثمان بن شریک کوفی معروف به ابو هاشم کوفی بود . و پس از او افرادی همچون منصور حلاج به این عقیده گرویدند.این عقیده باطل که با مقدمه چینی حسن بصری شروع شده بود و به ابوهاشم کوفی رسید اواخر قرن دوم جوانه زد.و در قرن سوم رشد و رواج یافت و توسط افرادی همچون کل آبادی و سراج در قرن چهارم نظم یافت . و در پنجم تا نهم شکوفا شد. این فرقه باطل مراکزی را جهت عبادت بنا نمودند که به خانقاه معروف است.ضمن اینکه بین متصوفه دو مکتب معروف شد که معروفند به مکتب عراقی و مکتب خراسانی و هرکدام فرقه هایی دارند. هر یک از فرقه های صوفیه اندیشه های خاصی دارند همچون ولایت ، شطح ، شریعت و مقدمات اسلامی و احکام اسلامی ،سماع ،اعتذار یا حب ابلیس ، شاهد بازی و... سوابق این فرقه گرایی این است که صوفیان نخستین ، غالبا سنی بودند و صوفیانی که از تشیع منشب شدند از زمان صفویه به بعد بوده است.صوفیان شیعی در ایران دارای فرقه هایی همچون نعمت اللهی بوده اند و فرقه های سنی همچون نقشبندیه و قادریه بوده اند. در حال حاضر فرقه هایی همچون گنابادی ،نعمت اللهی صفی علی شاهی ،مونس علی شاهی ،ذهبیه ، اویسیه و خاکساریه در ایران فعال هستند. فرقه های صوفیه راهها یی را برای جذب دیگران به سوی خویش همچون کارهای خارق العاده و استفاده از موسیقی به کار می برند. در مورد این فرقه احادیث بسیاری از پیامبر اکرم ( صلی الله علیه وآله وسلم) و ائمه معصومین ( علیه السلام) به ما رسیده است. این انحرافات موجود بین مسلمانان خصوصا شیعیان و گرایشهای برخی مردم عوام به سوی این فرقه با برخی جذابیت ها که از سوی آنها دیده می شد این را می طلبد که نسبت به این فرقه ضاله آشنایی بیشتری پیدا کنیم تا مسیر حق را بهتر شناخته واز اینگونه انحرافات در جامعه اسلامی جلوگیری شود. عده ای آن را به عنوان یک جریان عرفانی به صورت مطلق با تمام عقاید آن پذیرفته اند و سعی در توجیه انحرافات آن نموده اند و عده ای دیگر نیز با هدف مقابله و مبارزه با صوفی گری با عرفا و عرفان حقیقی نیز اعلام جنگ نموده اند؛ در حالی که عرفان مورد نظر تشیع، همان عرفان فقاهتی است که بزرگانی همچون: مرحوم سید علی آقای قاضی، علامه طباطبایی و حضرت امام خمینی(ره)، در دوران اخیر، از چهره های شاخص آن بوده اند. فرضیه : از آنجائیکه این انحرافات فکری و عقیدتی در جوامع امروزی خصوصا در ایران وجود دارد و غالبا – درظاهر- آمیخته به عرفان می باشدو مشتاقان زیادی دارد ، بااین فرض به بررسی این نحله انحرافی و ردّ آن در کلام بزرگان دین می پردازیم . برای اطلاع بیشتر از این فرقه ضاله می توان به وسیله کلید واژه های زیر اطلاعات لازم را جمع آوری نمود: صوفیه ، متصوفه ،عارف ، عرفا ، ابوهاشم کوفی ،حسن بصری ، سفیان ثوری ،فرقه گنابادی ،منصور حلاج ،معرف کرخی،نقشنبندیه ، قادریه ،نعمت اللهی ،مقام قطب ،تجسم صورت مرشد،هو 121 ،فرقه نعمت اللهی صفی علی شاهی، فرقه مونس علی شاهی ، ذهبیه ، اویسیه ، خاکساریه ، استعمار و تصوف، علی اللهی ، عشریه . نتیجه: این است که فرقه صوفیه فرقه ای انحرافی و ضالّه بوده که هیچ گاه مورد تایید اسلام و ائمه طاهرین علیه السلام و علماء اسلام نبوده است وگاهی برداشتهایی اشتباه از کلمات یا مثالهای این بزرگان-مانند امام خمینی"قدس سره"-صورت گرفته که هیچگاه تاییدی از ایشان نسبت به پذیرش این فرقه انحرافی نمی باشد.

در طول تاریخ ؛بانوان زیادی به دین اسلام مشرف شدند ، ودر این راه خدمات شایانی مبذول داشتند ؛در صدر این بانوان حضرت خدیجه « علیهاالسلام» قرار دارد . او در قبیله ثروتمند ونامدار قریشی متولدشد.پدرش « خویلدبن اسد» ، ومادرش فاطمه دختر زائده بن اصم بود . در میان قبیله خود به عفت وخرد ، پاکدامنی وثروت مشهور بود. قبل ازازدواج با پیامبر « صلی الله علیه وآله»دو بار ازدواج کرده واز دو شوهر خود صاحب فرزند بود. بعداز مرگ شوهران ، از مال ایشان وپدر خود ثروت هنگفتی بدست آورد وبا آن به تجارت پرداخت ؛ زمانی که آوازه محمد«صلی الله علیه وآله» به امانت داری و درست کاری و . . . در مکه پیچیده بود ، شیفته محاسن اخلاقی او گردید . تمایل خود برای ازدواج را به اطلاع او رساند . بعد از توافق دو طرف ، ازدواج صورت گرفت ، به روایتی حاصل این ازدواج شش فرزند بود که فاطمه زهرا « علیهاالسلام»(سرور زنان دو عالم ) نیز حاصل همین ازدواج است. با گذشت پانزده سال از زندگی مشترک ، محمد«صلی الله علیه وآله»به پیامبری مبعوث گردید . بعد از آن دشمنان زیادی بر سر راه او قرار گرفتند وآزار و شکنجه های زیادی را بر او تحمیل کردند ، اما در این میان سنگ صبور پیغمبر ویار وغمخوار او خدیجه«علیهاالسلام»بود که بار این همه سختی و محنت را به دوش می کشید ودردهای دل پیامبر « صلی الله علیه وآله»را با گوش جان می شنید واورا تسکین می داد . از همان ابتدا تمام ثروت ودارایی خود را در اختیار پیامبر « صلی الله علیه وآله»قرار دادتا آن را در راه اسلام صرف نماید . در جریان محاصره اقتصادی مسلمانان در شعب ابی طالب نیز ، این ثروت خدیجه بود که پشتوانه ای محکم برای یاری مسلمانان وتحمل سه سال سختی به شمار می رفت. بعداز پایان محاصره ، حضرت خدیجه « علیهاالسلام»سه سال قبل از هجرت بیمار شد و بعد از مدتی در ده رمضان سال دهم بعثت چشم از جهان فرو بست.در شأن او سخنان بسیار ارزشمندی در لابلای آیات ، احادیث وروایات به چشم می خورد.بعداز گذشت سه سال از وفات او و ابوطالب ، خداوند به محمد«صلی الله علیه وآله» امرفرمود مکه را که اینک در نبود آن دو گوهر ارزشمند ، به خاطر آزار و اذیت مشرکان محیطی جهل آلود ، تاریک وغرق در خفقان بود ، به قصد مدینه ترک کند ورسالت خود را در آنجا ادامه دهد. این رساله؛مشتمل بر دو بخش است که به بررسی ازدواج پیامبر « صلی الله علیه وآله»با حضرت خدیجه « علیهاالسلام»ونقش این بانو در گسترش اسلام پرداخته است. اهمیت این تحقیق از آن جهت است که نقش حضرت خدیجه « علیهاالسلام»در گسترش اسلام را تنها محدود به ثروت ایشان( بعد مادی واقتصادی) ندانسته بلکه دلسوزی ها وفداکاری های ( بعدروانی وعاطفی)آن بانو را مایه دلگرمی پیامبر در برابر فشارهای دشمنان دانسته ودر نتیجه ایشان را پشتیبانی صمیمی برای اسلام شمرده است . در تدوین این رساله از کتابهای تاریخی مانند : تاریخ الخمیس، تاریخ اسلام وتاریخ یعقوبی وکتب روایی مثل : بحار الانوار ، سیرةالائمه الاثنی عشر وکتب تفسیری از جمله تفسیر المیزان ، نمونه ومجمع البیان استفاده شده است.در این مجموعه از سایت های مذهبی نیز مطالبی چند ،جمع آوری شده است . هدف : این تحقیق برآن است تا با معرفی شخصیت بزرگی همچون خدیجه « علیهاالسلام»به همگان به خصوص بانوان یادآوری کند که مرد از دامن زن به معراج می رود. فرضیه : 1 حضرت خدیجه(علیها السلام) در آرامش بخشی حضرت محمد « صلی الله علیه وآله» در شرایط خفقان جاهلیت و آزار و اذیت دشمنان نقش بسزایی داشتند . 2 مال و ثروت خدیجه(علیها السلام)بهترین و مهمترین پشتوانه مالی برای گسترش اسلام بود .

در این تحقیق از جهاتی به بعد علمی امام ( ع) می پردازد واز سوی دیگر نیز نقش وتاثیر آن حضرت را دراحیاگری مباحث کلامی بررسی می کند , که به برخی از آن هابه طور مختصر اشاره می شود: چگونگی بحث در اعتقادات , ارائه دلایل منطقی برای متقاعد کردن مردم وچگونگی رفع شبهاتی که در مسائل مختلف به وجود آمده است.و نیز نقشی که حضرت در تقریب بین ادیان ایفا کردندوهمچنین با وجود فرق فکری مختلف در عصر امام , حضرت توانستند باعث سالم سازی افکار وتعد یل فرقه های کلامی شوند. از جمله دستاورد های شکوهمند حیات علمی ومعنوی امام رضا(ع) که میتواند در جامعه امروز , چراغ راه پژوهشگران و محققان باشد و,می توان به این موارد اشاره کرد : 1- امر به تعقل2- توجه به فلسفه احکام3- بررسی وواکاوی پدیده ها و اندیشه های علمی 4- شکیبایی در راه هدف 5- تربیت نخبگان 6- پرهیزاز بحث و جدل ومناظرات بی ارزش. عصری که امام رضا(ع) در آن به سر می برند از جمله دوره هایی است که بحث های کلامی از سوی گروه های گوناگون فکری وجود داشته است . به گونه ای که این عصر را باید اوج فعالیت های فرقه های کلامی دانست . زیرا مأمون با گرایش به فرقه اعتزال که ماهیت عقل گرایانه داشت , زمینه مناسب را تقویت می کرد. آنچه باعث گستردگی نهضت کلامی در عصر امام رضا ( ع) شده عوامل متعددی است از آن جمله : ترجمه کتب یونانی برای رویارویی با متون ناب اسلام و مشتبه کردن امور دینی بر مردم با قالب های تفکر عقلانی ومنطقی می باشدزیرا این ترجمه ها تمامأ توسط مسیحیان , بت پرستان و غیر مسلمانان انجام می شد و آشفتگی فکری وعقیدتی که جامعه شیعه را با تشتت مواجه کرده و مسافرت های امام ( ع) برای مناظره با مخالفان نمونه ای از تلاش های آن امام همام در مبارزه باغرض ورزی های معاصران عصرخود می باشد. آنچه که در تمام مناظرات امام رضا ( ع) به چشم می خورد این است که:این مباحث حول محورهای علمی ودینی مانند شبهات مذاهب مختلف چون واقفیه,جبریه و000 می باشد وهمچنین مناظراتی که با سران ادیان همچون جاثلیق , رأس الجالوت و0000 در شهر ها وکشورهای اسلامی برگزار می شد که همه نشان از احاطه ی علمی امام ( ع) درتمام مسائل مادی ومعنوی بوده است . تا آن جا که این احاطه علمی سبب کناره گیری و خضوع صاحبان ادیان در برابر علم امام ( ع) شد که مامون را در هدف پنهان خود ( خدشه دار کردن مقام ومنزلت امام(ع) ) نا کام گذاشت. از نکات دیگر حائز اهمیت در این پژوهش آن است که نگارنده سعی نموده است در بیان مطالب بیشتر از منابع دست اول و به ندرت منابع دست دوم استفاده نماید ودرتلفیق وتبیین مطالب بیشتراز روش جمع‎آوری اطلاعات کتابخانه ای وترکیبی استفاده نموده است. و نیز کلید واژگان این تحقیق علم کلام ، شیعه ، اشاعره ، مرحبه ، منزله بین المنزلتین ، قیاس و استحسان می‎باشد.

پژوهش حاضر با موضوع الگوی اخلاقی پیامبر اعظم به بررسی و شرح رفتارهای پیامبر در حوزه فردی و اجتماعی می پردازد خداوند در قرآن کریم پیامبر را « اسوه حسنه» معرفی نموده و اطاعت از ایشان را بر همه واجب دانسته است از این رو لزوم الگو گیری و تبعیت از ایشان نیاز به شناخت آن حضرت دارد. در طول تاریخ بسیاری از نویسندگان به بیان و شرح ویژگی های پیامبر پرداخته اند. اما برخی از آن ها بیانی تاریخی و برخی دیگر ، مطالب را به صورت کلی بیان داشته و یا بنابر اختصار داشته و شرح و توضیح نداده اند و یا فقط به یک جنبه از ویژگی های آن حضرت پرداخته اند ، اما پژوهش حاضر به شرح و توضیح بیشتری پیرامون ویژگی های اخلاقی آن حضرت پرداخته است در حوزه اوصاف فردی پیامبر به مهارت مقابله با خشم، مهارت بخشش در زندگی، مهارت احساس مثبت، مهارت صبر و استقامت، مهارت ایمان به امداد های الهی، مهارت خود انضباطی، تواضع مهارت سرنوشت ساز، مهارت ساده زیستی و بی آلایشی پرداخته شده است. رسول خدا تمام وجودش وقف خدا بود و تمام عمر مبارکش جز برای رضای او کاری انجام نداد و جز خواسته او عمل نکرد. حضرت آن چنان صبور بودند که هر نوع مشقت و مصیبت و آزار و تهدید و شکنجه را تحمل می کردند. با مؤمنان و افراد امت خود مهربان و نرم خو بودند و اگر قصوری از طرف آنان مشاهده می شد کریمانه می بخشیدند از دیگر ویژگی هایی که داشتند تواضع بی نظیرشان بود و مسلمانان را هم توصیه به تواضع و فروتنی می کردند. در حوزه اوصاف اجتماعی حضرت به رفتار و سیره ایشان در خانواده، رفتار با امت و رفتار با مخالفان و مشرکان پرداخته شده است. در سیره اجتماعی ایشان و در برخورد با کودکان و همسران خود که الگوی کاملی برای همگان هستند مطالب زیادی گفته و نوشته شده، تکریم کودکان، همسانی با کودکان و ... و در برخورد با ایشان با همسرانشان به خوبی رعایت عدالت، مدارای حضرت با همسرانشان کمک به آن ها و ... مشاهده می شود که همه درس بزرگی برای ما می باشد. واژگان کلیدی: سیره، پیامبر، اخلاق،اعظم.