جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع تحقیق علل خودنمایی در زنان می باشد، از اهداف تحقیق، بالا بردن سطح آگاهی زنان نسبت به هویت و اصالتشان و آماده سازی آنها برای حمایت از خانواده، همچنین شناخت جایگاه واقعی زن در جامعه امروز و آشنایی با مسائل و مشکلات زنان است. از فواید دیگر آن می توان ضرورت توجه به زنان و نقش آنها در جامعه و تأثیر نگرش در پیدایش روحیه خودباوری در آنان را نام برد. مسائلی که در طول تحقیق مورد بررسی قرار گرفت شامل: 1- علل و عوامل خودنمایی در زنان چیست؟ 2- میل به خودنمایی چیست؟ آیا فطری است یا اکتسابی؟ 3- میل به خودنمایی ممدوح است یا مذموم؟ 4- میل به خود نمایی همان خودآرایی است؟ 5- آثار سوء بروز چنین میلی در بستر خانواده و اجتماع چیست؟ 6- چگونه می توان در جامعه برای شکوفایی استعداد ها و رشد شخصیت زن بستر سازی کرد؟ 7- راهکارهای کنترلی خودنمایی در زنان چیست؟ دامنه مطالب تحقیق مربوط به مقطع زمانی و مکانی خاصی نیست و کلاً برای زنان و دختران ، کاربردی تر است. روش انجام کار به اعتبار نوع و هدف بنیادی است و به اعتبار موضوع، دینی است و به اعتبار ماهیت توصیفی و به اعتبار جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای است. سعی شده ، منابع استفاده شده در تحقیق تا حد امکان از کتب معتبر و همچنین کتبی ، با تازه ترین اطلاعات باشد. نتایجی که به دست آمده شامل موارد ذیل است: 1- به عمل زن برای آشکار ساختن زیبایی های خویش خود نمایی می گویند. 2- خودآرایی و آراستگی ، امری فطری و مطابق فطرت زیبا خواهانه انسان است ، منتها باید این خودآرایی در چهار چوب خود یعنی در جایگاه های عبادت، خانواده، ملاقات و .. انجام پذیرد. 3- خودنمایی به هر صورتی که باشد ؛ ضمنی(غیر مستقیم)، رفتاری، عینی( واضح و آشکار) مذموم و ناپسند است. 4- از مهمترین عوامل خودنمایی می توان علل سیاسی، اجتماعی ، روانی و فرهنگی اشاره کرد. 5- انتقادها از پوشش اسلامی بیشتر برخاسته از عدم آگاهی و ناشی از نبود باور قلبی به زمینه هایی است که این پوشش در آن معنا پیدا می کند. در این تحقیق به درستی فرضیه ای که در ابتدا مطرح نمودیم پی بردیم: خودنمایی در زنان علل مختلفی دارد که علل عمده آن ضعف بینش دینی، فراموش کردن هویت و اصالت و عدم شناخت جایگاه و مقام در خانواده و اجتماع است. واژگان کلیدی در این تحقیق شامل: علل، خودنمایی، زنان.

موضوع این پژوهش اخلاق بنی اسرائیل از منظر قرآن است. هدف از آن بررسی عقائد باطل و رفتارهای ناشایست بنی اسرائیل از نگاه قرآن به منظور آشنایی با اخلاق آنها می باشد؛ چرا که بر اساس روایات اسلامی اگر مسلمانان مراقب نباشند به اخلاق ایشان گرفتار می شوند و سرانجام نامبارک آن ها را خواهند داشت. در این پژوهش از قرآن کریم، کتب حدیثی مثل بحارالانوار، تفاسیر مأثور مانند البرهان فی تفسیرالقرآن و غیر مأثور مثل مجمع البیان و المیزان، هم چنین دائرةالمعارف ها و برخی کتب مربوط به تاریخ بنی اسرائیل مانند تاریخ یهود ( از اسارت بابل تا امروز ) و تاریخ یهود ( از آغاز تا تجزیه امپراطور سلیمان ) و نیز نگاهی به ادیان زنده جهان استفاده شده است . روش کار در این پژوهش به صورت جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای و دسته بندی آنها بوده است. حرکت تاریخی بنی اسرائیل پرفراز و نشیب است. آنها مدتی پس از نجات از چنگال فرعونیان صاحب حکومت شدند، اما حکومتشان دچار تجزیه و ویرانی به دست آشوریان و بابلیان گردید و این قوم به اسارت رفتند اما اندکی بعد آنها به موطنشان برگشتند و قدس را تجدید بنا کردند لکن این بار رومیان ، آنها را در سراسر عالم متفرق ساختند . همزمان با ظهور جریان نبوت میان این قوم عقائد باطل ایشان چون اعتقاد نادرست به خدا، پیامبران، فرشتگان، کتب الهی و ... انبیاء را آزار می داد و رفتار های ناشایستی چون عهدشکنی ، تجاوز به حقوق الهی و مردم و ... از ایشان سر می زد تا جایی که بر اثر اینگونه عقائد و رفتارها دچار غضب الهی در دنیا و آخرت شدند . متاسفانه مسلمانان نیز علی رغم هشدار های جدی روایی در رفتار، شباهتهایی با این قوم پیدا کردند مانند جریان جانشینی حضرت موسی (?) و پیامبر اکرم (?) ، موضع گیری در برابر آمران به معروف و ناهیان از منکر و ... بنابراین باید گفت ویژگی های اخلاقی این قوم ناشی از عقائد باطل ایشان به ویژه خود برتربینی و نژاد پرستی آنهاست . نتیجه این که مسلمین می بایست هشدار روایات را در مورد گرفتاری به اخلاق بنی اسرائیل جدّی بگیرند و با تمسّک به قرآن و عترت خود را از افتادن به دام اخلاق آنها حفظ کنند. واژگان کلیدی این پژوهش عبارتند از:ا خلاق، بنی اسرائیل.

موضوعی که در این تحقیق پایانی به آن پرداخته شده است، « اخلاق معاشرت از دیدگاه آیات و روایات» است. منظور از اخلاق معاشرت، یعنی دانستن مصداق خوی های نیک و بد در هنگام برخورد و معاشرت با دیگران. خداوند در قرآن کریم تنها راه رستگاری و رسیدن به کمال نهایی خلقت انسان را تزکیه ی نفس می داند و اعلام می کند که هر کس در پاکی نفس نکوشد موجبات محرومیت و خسران خود را فراهم کرده است و از طرفی رسیدن به این امر مهم ممکن نیست مگر با عمل کردن به دستورات و سفارشات اخلاقی که در آیات قرآن و روایات معصومین? برای انسان ها به ارمغان آورده شده است. علم اخلاق به خاطر جایگاه عظیم و مهمی که در هدایت انسان ها دارد مقدم بر سایر علوم است و به همین خاطر از آن تعبیر به « فقه اکبر» شده است و در واقع مجموعه ای منظم است که رفتار بشری به مقتضای آن صورت می گیرد و از قسمت های مختلف و متنوعی تشکیل شده است. یکی از زیرمجموعه های مباحث اخلاقی، مبحث « اخلاق معاشرت» می باشد، که در جهان معاصر، به ویژه در کشورهای غربی، به دست فراموشی سپرده شده است، از طرفی به خاطر غفلت و بی خبری کشورهای دیگر از جمله کشورهای در حال توسعه، این شیوه ی زندگی با موج مخفی و پوشیده ای به نام « تهاجم فرهنگی» وارد جامعه ی آن ها می شود و هر روز مشکلات زیادی را در زمینه معاشرتی برای آن ها به وجود می آورد و جوانان الگوهای زندگی خود را از جهان غرب انتخاب می کنند، اما اعتقاد اسلام بر این است که روح و روان انسان، نیازمند تغذیه است و خوراکی های متنوّعی که از مجرای « معاشرت» به روح انسان می رسد، شخصیت او را می سازد و توانایی های گوناگون را در او افزایش می دهد، از طرفی شناخت « حدود» و « میزان معاشرت» را از ضروریات زندگی اجتماعی می داند، که با دانستن این مرزها باعث پیشرفت و توسعه ی جامعه ی انسانی و حفظ حریم شخصی افراد خواهد شد، و زمانی که افراد جامعه در محیطی آرام و بدون مشغولیت فکری به انجام مسئولیت های خود بپردازند، امنیت و آسایش بر جامعه حکمفرما خواهد شد. داشتن ارتباط و معاشرت با دیگران تنها در مورد رفت و آمدهای خویشاوندی خلاصه نمی گردد، بلکه شامل موارد متعدد و گسترده ای است که چارچوب آن به صورت شبکه ای با شاخه های اصلی و زیر شاخه های فرعی قابل ترسیم است. بارزترین و آشکارترین شاخه ی این شبکه مربوط به معاشرت اجتماعی می شود که با عنوان « معاشرت عام» شناخته شده است. در این نوع معاشرت، میزان و درجه ی آشنایی جامعه با دستورات و فرمان های دینی در زمینه ی اجرای صحیح ارتباط، مشخص می شود و در واقع نشانگر میزان فرهنگ جامعه ی ما خواهد بود. از همین شاخه ی اخلاق معاشرت می توان در زمینه ی جذب ملّت های دیگر و انتقال فرهنگ اسلامی به نقاط مختلف جهان استفاده نمود. اصول اخلاق معاشرت عام، شامل تمام مواردی که هر فرد در برخورد با دیگری باید رعایت نماید، می شود؛ مواردی که رعایت آن تحت تأثیر هیچ قوم، ملیّت، نژاد و رنگی نخواهد بود. شاخه ی دیگر معاشرت در اسلام، داشتن اخلاق معاشرت نیکو در خانواده است که خود دارای زیرشاخه های فرعی دیگری خواهد بود. در این نوع معاشرت، بیشترین تأکید بر داشتن حسن خلق و رعایت اصل محبّت و دوستی می باشد و افراد خانواده را موظّف به رعایت حقوق یکدیگر می نماید. شاخه ی اصلی دیگری که بیشترین تنوّع را در خود جای داده است، اصول اخلاق معاشرت خاص می باشد. در این گروه رعایت نکات معاشرتی به نوع افراد، موقعیّت شغلی و یا در مواردی موقعیّت روحی و روانی آن ها بستگی دارد. زیرا افراد با مشاغل مختلف علاوه بر رعایت اصول معاشرتی عام، بایستی در محیط کار خویش نیز شیوه ی صحیح معاشرت با اطرافیان و گروه های مختلف را داشته باشد و در واقع یک فرد مسلمان در همه ی عرصه های زندگی سعی بر رعایت حقوق دیگران دارد که مهم ترین این حقوق « معاشرت نیکو» با آن ها است. مجموعه ای که در پیش روی ماست، با بررسی در آیات قرآن کریم و روایات ائمه معصومین? به تنظیم مجموعه ای منظم از اصول اخلاق معاشرت پرداخته است که هر فردی با مراجعه ی به آن بتواند نیاز خویش را در مورد اطلاع و آگاهی در زمینه ی معاشرت نیکو، برآورده نماید. زبان ساده و روان و تقسیم بندی موضوعات مختلف از ویژگی های نوشتاری این تحقیق به حساب می آید، که مطالعه ی آن را سهل و آسان می نماید. این مجموعه در چهار فصل به شرح زیر تهیه و تدوین شده است: فصل اول؛ به بررسی مفاهیم اخلاقی ( تعریف لغوی و اصطلاحی واژه ی اخلاق، جایگاه اخلاق در جهان معاصر، ضرورت و شرافت علم اخلاق، بررسی فضایل و رذایل اخلاقی و...) پرداخته شده است. فصل دوم؛ شامل اصول اخلاق معاشرت عام ( آشنایی با نام و نام خانوادگی، سلام و آداب آن، مصافحه، معانقه، صله ی رحم، دوستی، نصیحت کردن طرف مقابل و...) می باشد. فصل سوم؛ به بررسی اصول اخلاق معاشرت در یک خانواده پرداخته است که شامل سه قسمت اصلی است: الف) اخلاق معاشرت بین همسران؛ که شامل ( احترام، محبت، رازداری و...) است. ب) اخلاق معاشرت فرزندان با والدین؛ در این قسمت به مواردی مانند احسان به پدر و مادر، احترام به آن ها و سپاس از آن ها، اشاره شده است. ج) اخلاق معاشرت والدین با فرزندان؛ که شامل ( محبت به کودک، بازی با کودک، مشورت با کودکان و...) است. فصل چهارم؛ در این فصل معاشرت افراد با موقعیت های مختلف شغلی و اجتماعی مطرح شده است. مانند معاشرت مدیر با کارمندان خود، معاشرت معلم با شاگردان خویش و بالعکس، معاشرت پزشک با بیماران و... . کلید واژه های این تحقیق عبارتند از: اخلاق، اجتماع و معاشرت

موضوع این پایان نامه در شیوه و اصول خود سازی در اسلام می باشد، انسان هر روشی که در زندگی دنبال کندو هر راهی را که بپیماید برای نیل به سعادت و کمال نهایی است و هدف آن است که انسانها به راه زیبای یک زندگی هدایت شوند تا بدانند که در کجای آفرینش و کدام زاویه خلقتند برای چه آمده اند؟ از کجا آمده اند؟ و به کجا خواهند رفت؟ و بندگان شایسته ای شوند که ایمانشان نسبت به خدای رحمان و کل کائنات مستحکم گردد و به دنیایی از اعتماد به نفس و خود باوری برسند و بهشت را ابتدا در این دنیا و پس در سرای دیگر بسازند پس برای این مهم از کمرنگ شدن خود سازی در زندگی انسانهای امروزی باید جلو گیری شود تا ابهامات ارتباط بین خود سازی و دیگر فضایل اخلاقی از بین رفته ، افراد جامعه را با مفهوم واقعی خود سازی و تهذیب نفس و فضایل اخلاقی چنان آشنا ساخته که برایشان قابل درک و فهم باشد به طوری که تشنگان آب حیات و جویندگان سایه ساز آرامش ، گمشده خود را در وادی معرفت و عبادت و تهذیب نفس بیابند و روح عطشناک خود را از این چشمه زلال و شراب طهور سیراب سازند . بنابراین سعی بر آن بوده که دامنه تحقیق و تبیین موضوع را در حیطه خود سازی و تهذیب ، ارکان بنیادین آن ، عوامل خود سازی، قلمرو تهذیب ، و ... با توجه به آیات و روایات مورد بررسی قرار دهیم از این رو از منابع معتبری چون نهج البلاغه و بحار الانوارا لجامعه لعلوم الائمه الاطهار و غرر الحکم و ... استفاده نموده تا کسی که به دنبال تکامل روحی و معنوی پیش می رود با خردورزی و خوف و رجاء و تهذیب نفس و تصفیه باطنی به پاداشهای بی کران اخروی و قرب الی ا... برسد . این نوشتار شامل 9 فصل است که فصل اول : ( کلیات تحقیق ) که در رابطه با تبین موضوع و ضرورت و اهداف و ... می پردازد . فصل دوم : ( خود سازی از دیدگاه های مختلف) که شامل تعاریف واژه ها ، خود سازی از دیدگاه اسلام و ادیان و مکاتب مختلف می باشد . فصل سوم : ( اهداف و اصول خود سازی در اسلام ) که شامل اهداف خود سازی در اسلام و اصول آن می باشد . فصل چهارم : ( ارکان بنیادین در خود سازی )) که شامل مشارطه ، مراقبه ، محاسبه ، معاتبه و معاقبه می باشد . فصل پنجم : ( عوامل موثر در خود سازی ) که شامل برخی از عوامل موثر در خود سازی از جمله : علم ، تفکر ، ایمان و عمل صالح و ... می باشد . فصل ششم : ( موانع خودسازی در اسلام ) و فصل هفتم : ( روش و آثار خود سازی در اسلام ) فصل هشتم : ( قلمرو تزکیه در اسلام ) می باشد و در فصل نهم تجزیه و تحلیل و یافته های تحقیق ، نتایج ، پیشنهادات کاربردی و موانع تحقیق آورده شده است. واژگان کلیدی که در این رساله زیاد استفاده شده است عبارتند از : 1- خود سازی : یعنی انجام دادن اعمال شایسته و پسندیده در درون خود و مبارزه با اعمال ناشایست 2- شیوه : یعنی راه و روشی که انسان برای انجام کاری مد نظر دارد . 3- اصول : یعنی آنچه که از راه پذیرش جامعه به صورت سنت یا رسم در آمده است .

موضوع تحقیق حقوق زوج بر زوجه می باشد . از اهداف تحقیق: شناخت حقوق زوج بر زوجه و عمل به آن ، علاقه شخصی و افزایش سطح آگاهی در این باره ،سلامت خانواده و در نتیجه ی آن سلامت جامعه می باشد0 مسائلی که در طول تحقیق مورد بررسی قرار گرفت شامل: 1-وظایف زن در قبال همسر چیست؟ 2- آسیب هایی که از جانب زن وارد خانواده می شود و راهکارهای مبارزه با آنها چیست ؟ 3- انجام وظایف شرعی به طور صرف توسط زن، می تواندخانواده را به سوی موفقیت پیش برد؟ 4- پیاده کردن چه نکاتی توسط زن کانون خانواده را گرمتر می کند؟ دامنه مطالب تحقیق مربوط به مقطع زمانی و مکانی خاصی نیست اما برای زنان متأهل و در آستانه تأهل کاربردی تر خواهد بود. روش انجام کار به اعتبار نوع و هدف، بنیادی است . به اعتبار موضوع ،دینی است. به اعتبار ماهیت ،توصیفی و به اعتبار جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای است. منابع حدیثی استفاده شده در تحقیق ازکتب دست اول و قدیمی است ؛سعی شده سایرمطالب منابع معتبر، با تازه ترین و کاربردی ترین اطلاعات استخراج شود. نتایجی که از تحقیق به دست آمده شامل موارد ذیل است: 1-زن در قبال شوهر خویش وظایفی دارد 2- این وظایف به دو دسته واجب و مستحب تقسیم می شوند. 3-شناخت آسیب هایی که از ناحیه زن وارد خانواده می شود و راهکار مبارزه با آن ها در عملکرد موفق زن مؤثر است. 4-برخی از این آسیب ها شامل : چشم و هم چشمی،قصور از تحمل مشکلات، بازماندن از یاد خدا، سرد مزاجی،تب اشتغال و...می باشدکه راهکار اصلی همه ی این آسیب ها افزایش سطح آگاهی و فرهنگ، عمیق کردن بینش افراد است. 5-زن با دانستن برخی نکات و مهارت ها ی زندگی می تواند کانون خانواده را گرم تر کند 6- این نکات شامل:مهارت های ارتباطی،کلامی،همدلی، شناخت ویژگیهای روحی مردان و .. می باشد. 7-اکتفای صرف به انجام وظایف شرعی ، راه به جایی نخواهد برد؛ برای رسیدن به موفقیت خانوادگی رعایت وظایف اخلاقی و مهارتهای زندگی در کنار وظایف شرعی الزامی است. در این تحقیق به درستی فرضیه ای که در ابتدا مطرح نمودیم پی بردیم. فرضیه:حقوق زوج بر زوجه در زندگی زناشویی می تواند تمکین ،خروج از منزل با رضایت زوج و ... باشد که شناخت این حقوق و عمل به آنها زندگی را گرمتر نموده وبسیاری از مشکلات را خواهد کاست.

موضوع این پایان نامه: «دعا و آثار تربیتی آن» می باشد. هدف از انتخاب این تحقیق این است که سخن از دعای حقیقی، فواید دعا، استجابت و ملاک استجابت آن از دیدگاه آیات و روایات مورد بررسی قرار گیرد . همچنین از دیدگاه علم که به این مسئله توجه شده است، پرداخته شود. و این که علت عدم استجابت دعا به تبع ملاک استجابت آن بر می گردد. چون دعوت و اجابت حقیقی از آن حق تعالی است و علت عدم استجابت در فقدان دعای حقیقی است. دعا و فلسفه اجابت ریشه در قابلیت انسان ها و سازگار بودن خواسته ها با حکمت الهی دارد. علاوه بر آن دعا مطلوب حقیقی و اظهار تواضع در محضر حق تعالی است؛ و با توجه به اینکه بین خالقیت و ربوبیت تناسبی وجود دارد. دعای حقیقی آن است که با حسن ظن و شناخت همراه باشد که همه ی مصلحت و تدبیر در دست خداست. دعا و مصلحت ربوبی به بازگو نمودن تأثیر پذیری انسان در پذیرش فیض و عطای الهی مربوط می شود. قرض از عبادت و نیایش، پرورش فضایل اخلاقی و دفع زذایل است . تأثیر عمیق آن، در آرامش روح و روان آدمی است. توجه به مبدأ آفرینش و صفات جلال و جمال الهی است. سنت الهی در نزول برکات و رحمت های خاص بر پایه ایمان، تقوا، استغفار و طلب آمرزش است؛ بنابراین فلسفه کلی دعا یادآور نعمت ها و اساس سپاسگزاری از حق تعالی است. دعا، لغزش ها و عیوب انسان را یادآوری می کند تا انسان در صدد عذرخواهی برآید و گذشته های لغزش ها را ترسیم و جبران نماید. دعا، خطرهای آینده را پیش بینی می کند؛ تا خود را آماده جهان آخرت نماییم و مهر و محبت خدا را در دل بیشتر کنیم تا روح امید، ما را به حرکت درآورد.

اصلاح و تهذیب نفس و سازندگی روحی و اخلاقی انسان در تأمین سعادت دنیوی و اخروی او و در زمینه های مختلف نقشی بسزا و بس تعیین کننده دارد. در زمینه های روحی و روانی، اجتماعی ، اقتصادی و یا مدارج علمی و مانند آن. پیمودن این راه پرپیچ و خم و گذشتن از این گردنه صعب العبور حتی برای پیامبر ? جز به توفیق الهی ممکن نیست، یعنی با گام هایی از سوی بندگان و تأئیداتی از سوی خداوند. این مطلب قابل توجه است که ریشه اصلی گناهان، اخلاق و صفات رذیله است و مادامی که این ریشه خشکانده نشود مبارزه با شاخ و برگ آن اثری ندارد و گرایش و تمایل به حدود الهی در وجود انسان باقی می ماند و نفس سرکش همواره به انجام گناه فرمان می دهد. لذا شناخت نفس بسیار اهمیت دارد زیرا که کلید سعادت دو جهان است و شناخت خود، شناخت پروردگار را درپی دارد. مطلبی که در مورد نفس عنوان می شود این است که می گویند دو نوع نفس وجود دارد: نفس حیوانی و طبیعی ، نفس قدسی و الهی. نفس طبیعی و حیوانی انسان گرایش به مادیات، گناه و چیزهای پست و منفی دارد. خودخواهی، خودپرستی، حسادت و ... از اوصاف همین نفس است. در مقابل نفس قدسی و الهی همان است که گرایش های متعالی نظیر میل تقرب به خدا، حس نوع دوستی، ایثار و فداکاری و ... به آن نسبت داده می شود. این نفس همان روح پاک الهی است که در کالبد انسان دمیده شده است. آیات و روایات بسیاری درباره نفس وارد شده که آن ها بر دو دسته اند: دسته ای از آن ها نفس را به عنوان یک گوهر گرانبها توصیف می کنند و دسته دوم آیات و روایاتی است که نفس را به عنوان یک موجود شریر و دشمن انسان و منشأ بدی ها معرفی می نماید که باید با او جنگید و سرکوبش ساخت. علمای اخلاق همچون آیت الله سید عبدالحسین دستغیب و امام خمینی 4 و ... با بهره گیری از قرآن برای نفس سه مرحله قائلند؛ نفس اماره، نفس لوامه و نفس مطمئنه ، تحصیل نفس مطمئنه که همه درپی به دست آوردن آن هستند با یاد خدای متعال امکان پذیر است. لذا شناخت نفس گام اول در خودسازی است و به همین دلیل اهمیت بسیار به آن داده شده است. این نفس دارای بیماری هایی است که گاهی انسان به جهت این که توان چشم پوشی از یک گناه را ندارد، به یک عمل خوب و عبادی بیش از اندازه توجه نشان می دهد و به خیال خود تصور می کند که قبح و زشتی گناهی را که تن به ترک آن نمی دهد، ازبین برده است. راه هایی برای تشخیص این بیماری ها برشمرده اند که مهم ترین آن ها عبارت است از: 1-تقویت عقل. 2-تفکر قبل از عمل 3- بدبینی به نفس 4- دوست دانا و خیراندیش 5- پندگرفتن از عیوب دیگران با به کار بردن این راه ها باید به تهذیب نفس پرداخت و با نفس جهاد کرد و آن را سرکوب نمود و لذا می توان جهاد با نفس را در دو امر خلاصه کرد: اول رفع و برداشتن موانع و هواهای نفسانی و رام کردن نفس برای اطاعت و دوم آماده شدن نفس برای پذیرش حقایق معنوی و فضایل اخلاقی. بر همین اساس این تحقیق در سه بخش تنظیم شده است که بخش اول درمورد نفس و شناخت نفس می باشد که فصل اول آن نفس و آیات و روایات مربوط به آن و فصل دوم اهمیت معرفت نفس و بیماریهای آن و راه های تشخیص و درمان آن مورد بحث قرار گرفته است و بخش دوم که عوامل خودسازی می باشد که در فصل اول آن برخی از عوامل پسندیده الهی و در فصل دوم آن برخی از عوامل پسندیده فردی و در فصل سوم برخی از عوامل پسندیده اجتماعی گنجانده شده است و در بخش سوم موانع خودسازی می باشد که فصل اول آن برخی از موانع ناپسند الهی و فصل دوم آن برخی از موانع ناپسند فردی و در فصل سوم آن موانع ناپسند اجتماعی مورد بحث قرار گرفته است. برای نگارش این تحقیق از منابع مختلف روایی ، تفسیری ، اخلاقی استفاده شده اگر چه دسترسی به منابع دست اول روایی شیعه آسان و ساده نبود ، سعی شده تا روایات و اقوال از کتاب های معتبر شیعه استخراج شود و بقیه مطالب هم تا حد امکان از کتاب های معتبر نزد بزرگان و علمای شیعه نوشته شده است. هدف از این تحقیق بررسی تأثیرهای خودسازی در شکوفا شدن استعدادها و شناخت عوامل و موانع آن برای رسیدن به کمال و طی نمودن این راه به سلامت ، پس بنابراین تکامل انسان در گرو خودسازی است و هر چیزی که انسان را در رسیدن به تکامل یاری کند اهمیت دارد .

در پژوهش انجام شده با موضوع احسان از دیدگاه قرآن و سنت؛ ریشه ها و پیامدهای فردی و اجتماعی آن. با توجه به اینکه احسان و نیکوکاری، یکی از مصادیق مهم خیرخواهی و دگر دوستی است و بنیانی است که روابط بین اعضای خانواده را مستحکم تر و دوستی ها را پایدار تر می کند و با توجه به اینکه اهمیت این موضوع با توجه به آیات کریمه قرآن و احادیث برکسی پوشیده نیست، هدف از انجام این پژوهش آن است که ببینیم قرآن و سنت چه مطالبی را در رابطه با احسان و نیکوکاری و ریشه ها و پیامدهای فردی و اجتماعی آن دارد. برای این کار ابتدا باید انواع احسان را در قرآن و سنت بررسی کنیم تا مشخص شود این صفت چه مواردی را تحت سیطره خود دارد. پس از آن ریشه های فردی و اجتماعی احسان و نیکوکاری را در قرآن و سنت بررسی می کنیم و بعد از آن به بررسی آثار و پیامدهای فردی و اجتماعی احسان و نیکوکاری می پردازیم. و در آخر هم موانع فردی و اجتماعی احسان را بررسی می کنیم تا مشخص شود چه عواملی باعث کم رنگ شدن این صفت حمیده اخلاقی می شود. همچنین دامنه و محدوده تحقیق مربوط به یک قشر خاصی نمی شود, بلکه تمام افراد بشری را تحت سیطره خود دارد, ناتوانی را دست گرفتن, یتیمی را نوازش کردن, راه گم کرده ای را هدایت کردن و .... همواره مورد تشویق و ترغیب اولیای الهی بوده و هست. در گردآوری این تحقیق از کتب تفسیری معتبری همچون تفسیر نمونه , المیزان و .... و کتب حدیثی معتبر همچون اصول کافی, بحار الانوار و .... و کتب اخلاقی معتبر مانند معراج السعاده, منتهی الآمال, شرح و تفسیرهای دعای مکارم الاخلاق و ...... استفاده شده است. این اطلاعات به دست آمده که جمع آوری آن به صورت کتابخانه ای بوده ما را به این نتیجه می رساند که اگر احسان و نیکوکاری در وجود آدمی نهادینه شود، باعث می شود عواملی چون خودخواهی، بخل و حرص و ریا و ... بسیار کم رنگ شوند. و به تبع آن مشکلات فردی و اجتماعی حل شود و هنگامی که این عمل خیر ملکه ذهن جامعه و افراد آن شود افراد در قبال نیکی کردن به دیگران از هم چشم داشتی ندارند و در نتیجه با منت نهادن عمل خیر خود را باطل نمی کنند. آنچه در واژگان این تحقیق به عنوان کلید معرفی شده است. احسان، قرآن، سنت، ریشه و پیامد بوده است. اما از باب مقدمه آنچه به عنوان کلید اصلی تحقیق معرفی شده است همان احسان است و بقیه واژگان بعد از این کلید قرار گرفته اند. به امید آنکه این مجموعه رهاورد مفیدی باشد برای احیاء این صفت ارزشمند در زندگی افراد و جامعه.

حریت و آزادگی به معنای رهاشدن از قید و بندهاست، همان انانیت وجود آدمی، همان اصل و اساسی که آدمی فطرتاً و بالذات خواهان آن بوده و گمشده دیرینه وی می باشد، رسیدن به شکوه اقتدار و آطادگی و عزتمندی، همان ودیعه ای که خداوند بر عهده انسان ها قرار داده است ( خلیفه الهی و کرامت انسانی). آری این همان نیاز آدمی از دیرباز بوده است و با وجود آن آرامش می یابد و معنا و مفهوم زندگی را درک می کند. متأسفانه در عصر حاضر با وجود مشغله های فکری و روانی، انسان ها از این اصل دور گردیده ودر خود فرو مانده اند. آن چیزی که می تواند آدمی را به این اصل گرانقدر و گرانمایه باز گرداند، داشتن صفاتی چون عفاف و پاکدامنی، تقوا، صبر، عزت نفس، نفاست نفس، قناعت و دوری از طمع و آزمندی و ... می باشد. وجود بزرگترین الگوی عالم هستی، سرور آزادگان، امام حسین علیه السلام خود، گواهی است بر اثبات این صفت حسنه و الهی. آن بزرگوار در کربلا با آزادگی خود و همراهانش به تمام عالم نشان داد که در اوج سختی ها و فشارها می توان به این ودیعه الهی چنگ زد و آن را حفظ نمود و به وسیله آن عزت عالم امکان را به دست آورد. با امید به این که بتوانیم با الگو قرار دادن آن حضرت و یارانش به این امر عظیم و الهی دست یابیم. کلیدواژگان این تحقیق عبارتنداز: حریت، آزادگی، آزادی، عزت و کرامت.

خدیجه ( س) در سرزمین مکه در یک خانواده قریشی و ثروتمند دیده به جهان گشود. خدیجه(س) در کنار افراد برجسته خاندان خود مثل جد پدری خود«اسد بن عبد العزی» و « خویلد»(پدر خدیجه) با فضائل اخلاقی و هویت دینی رشد نمود. خدیجه(س) قبل از ازدواج با پیامبر دوباره ازدواج نمود و از آنان صاحب فرزند نیز بود. اما زندگی با این افراد بوسیله ی مرگ از هم پاشیده گردید. خدیجه(س) از ارثی که از مال این همسران بدست آورده بود به تجارت مشغول بود او صاحب کاروان های زیادی بود که در مسیرهای مختلف در حرکت بودند. خدیجه ( س) از همه نظر دارای کمال و فضیلت بود. ثروتمندترین افراد قریش خواهان او بودند ولی او هر کدام را بنا به دلایلی رد می کرد. تا زمانی که با پیامبر آشنا گردید. پیامبر بعنوان فردی امین، سرپرستی کاروان او را قبول نمود. این سرپرستی و همکاری مشترک ثمرات بسیاری برای خدیجه و پیامبر به همراه داشت و زمینه ی یک ازدواج مبارک گردید. در آن زمان خدیجه ( س) 40 سال و پیامبر 25 سال داشت. پیامبر و خدیجه در حالی زندگی زندگی مشترک خود را آغاز نمودند که زنان قریش، خدیجه(س) را بخاطر این پیوند ترک نمودند. این فاصله، زمانی که پیامبر به رسالت مبعوث گردید، بیشتر شد. خدیجه(س) اولین زن مسلمان بود که از هیچ فداکاری نسبت به پیامبر دریغ نمی کرد و دوشادوش او به مبارزه ادامه می داد. او تمام ثروت خود را به پیامبر بخشید تا پیامبر هرگونه خود صلاح می داند مصرف کند. و دریت زمانی که پیامبر در مکه بود، یکی از حامیان بزرگ پیامبر بود و زمانی که مشرکان مسلمانان را محاصره اقتصادی نمودند؛ خدیجه با افتخار همراه پیامبر به شعب ابیطالب وارد گردید و بیشترین ثروت خدیجه در این مکان خرج شد، هنگامی که این محاصره به اذن الهی شکسته شد، خدیجه در حالی که ضعف و ناتوانی بر او مسلط گشته بود به همراه پیامبر از شعب خارج گردید مدت زیادی از این زمان نگذشت که خدیجه(س) به دیدار باقی شتافت، و پیامبر در فاصله کمی دو یار باوفا و صدیق(ابوطالب و خدیجه) خود را ازدست داد، بقدری این مصائب برای پیامبر سخت بود که پیامبر سال درگذشت ابوطالب و خدیجه را عام الحزن نامید. خدیجه(س) اولین همسر پیامبر بود و تا زمانی که زنده بود، پیامبر همسر دیگری اختیار ننموده و در تمام طول زندگی از خدیجه به نیکی یاد می نمود. و درهمین جا از همه کسانی که مرا در تهیه این تحقیق پایانی یاری دادند مخصوصا سرکار خانم نیک، رستگار مقدم، احمدی و ابراهیمی تشکر و قدردانی می کنم. و از خداوند منان برای این عزیزان توفیق روزافزون خواستارم.