جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

قرآن کریم کتاب هدایت الهی است. خداوند در قرآن کریم روشهای گوناگونی برای هدایت بشر به راه صحیح زندگی به کار بسته است. یکی از این روشهای هدایتی ارائه الگو و نمونه عملی است. خداوند در قرآن کریم، رسول اکرم (ص) را به عنوان اسوه حسنه یعنی الگوی کامل و نیک معرفی می نماید تا تمام انسانها به ایشان اقتدا نمایند و به راه سعادت و نیکبختی رهنمون شوند. علاوه بر رسول اکرم (ص) که الگوی شاخص مومنان در همه فضایل اخلاقی است، پیامبران دیگر الهی نیز هر کدام در یک یا چند فضیلت اخلاقی بعنوان مقتدای مومنان معرفی و شخصیت آنان شرح شده است که قرآن کریم به تناسب از بسیاری از الگوهای قرآنی یاد فرموده و حتی به رسول خود دستور می دهد که به آنان تاسی کرده و به هدایت آنان اقتدا کند.

رساله حاضر، به بررسی تطبیقی «آیه علم الکتاب»، در دو مکتب شیعه و سنی می پردازد. روش پژوهش کتابخانه ای و مطالعه منابع و کتاب های در دسترس است. در تفسیر آیه، برخی گفته اند: مراد خداوند از «من عنده علم الکتاب» خود خداوند است. ولی این استنباط ضعیف و مردود است. بعضی پنداشته اند: منظور، مؤمنان اهل کتاب، همچون عبدالله بن سلام، سلمان فارسی و تمیم داری و ... هستند. اما اینان، پس از هجرت به اسلام گرویده اند، در حالی که سبک و سیاق سوره به سور مکی شبیه است. حتی اگر مدنی هم باشد، آیه آخر، مکی است. در اخبار متعدد قریب به تواتر از شیعه و سنی آمده است که مقصود، حضرت علی علیه السلام است و به تبع آن ائمه علیه السلام را نیز شامل می شود. حال، اگر مراد از کتاب، قرآن باشد، آنان عالم به ظاهر و باطن (بلکه تا هفتاد بطن) و تأویلات قرآن هستند و اگر منظور، لوح محفوظ باشد، عالم به ان، لیکن با توجه به اخبار آمده درباره قضیه وصی حضرت سلیمان علیه السلام، که تخت بلقیس را در یک چشم برهم زدن حاضر نمود و تقابل آن آیه با آیه مورد نظر محتمل است منظور، اسم اعظم الهی باشد که «آصف»، تنها یک جزء آن را می دانست؛ ولی علی علیه السلام و ائمه علیه السلام هفتاد و دو جزء آن را می دانند و یک جزء باقیمانده، در علم غیب، ویژه خداوند تبارک و تعالی است.

یکی از مهمترین موضوعات در فرهنگ ادیان بویژه در فرهنگ اسلامی که مورد توجه خاص اولیاآ دین قرار گرفته دعاست . ایشان با توجه به موقعیت سیاسی ، اجتماعی ، فرهنگی زمان ، مهمترین و دقیق ترین علوم و معارف اسلامی در زمینه های مختلف را بعضا در قالب دعا بیان نموده اند. و چه بسا دعا، تنها راه مبارزه با حکومت های جائر بوده است . مضامین متعالی که در لابلای ادعیه نهفته نجات دهنده انسان ها و راه سعادت بشر است . از جمله این ادعیه ، دعای رجبیه از توقیعات ناحیه مقدسه حضرت صاحب الامر (عج ) می باشد که دارای مضامین عالی و عرفانی است و به خواندن آن در هر روز ماه رجب سفارش گردیده است . محتوای این دعای شریف در سه محور کلی ، امام شناسی ، خداشناسی و دعا و استعانت می باشد که مشعر به جنبه های سیاسی ، اجتماعی و تربیتی دعا است . و در این مجموعه پژوهشی بطور دقیق مورد بررسی قرار گرفته است .

در این پژوهش استفهام و کاربرد آن در قرآن در پنج فصل بررسی شده است. فصل اول، استفهام و ادوات آن؛ فصل دوم، معانی مختلف ادوات استفهام؛ فصل سوم، انواع استفهام؛ فصل چهارم، بررسی آیات سوره بقره؛ فصل پنجم، ادوات استفهام در قرآن کریم.